Những cuốn sách thay đổi lịch sử là một cẩm nang đẹp, hấp dẫn về hơn 70 cuốn sách quan trọng trong lịch sử nhân loại. Được sự đồng ý của Đông A - đơn vị giữ bản quyền tiếng Việt - Zing trích đăng một phần nội dung sách.
Xuyên suốt thế kỷ 20 qua thế kỷ 21, thế giới sách đã phát triển với quy mô mà người thời Victoria - khi cuốn tiểu thuyết ăn khách đầu tiên xuất hiện - có lẽ cũng không tưởng tượng ra nổi.
Những con số ở đây thật phi thường: Ngày nay, riêng tại Mỹ mỗi năm có hơn một triệu đầu sách mới ra mắt, và tính trên toàn thế giới, số lượng bản sách được in hàng năm lên đến hàng nghìn tỷ.
 |
| Được Rachel Carson xuất bản năm 1962, Mùa xuân im lặng đã khơi mào phong trào môi trường. |
Người đọc có thể tha hồ lựa chọn từ số khoảng 13 triệu tựa sách đã xuất bản trong thời gian gần đây, chưa kể đến những tựa mới ra đời mỗi năm.
Sách ngày nay có giá rất rẻ, không còn được xem là vật phẩm xa xỉ. Hãng Penguin đã cách mạng hóa ngành công nghiệp sách vào thập niên 1930 bằng cách giới thiệu loại sách “bìa mềm” giá phải chăng, thêm vào đó là công tác tiếp thị đại chúng của những hãng bán lẻ khổng lồ như Amazon, giúp giá sách giảm xuống còn thấp hơn nữa.
Một cuốn sách mới lắm khi rẻ ngang một cốc cà phê. Thậm chí với sự xuất hiện của sách điện tử, người ta có thể lập tức tiếp cận nội dung của nhiều cuốn sách dù ở bất cứ đâu.
Dẫu vậy, trong hàng triệu đầu sách từng xuất bản đó, những cuốn đến được với đông đảo bạn đọc chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Dù ba phần tư dân số Mỹ đọc hơn một cuốn sách mỗi năm, hầu hết lại không đọc được quá sáu cuốn. Có rất ít sách thu hút được số lượng độc giả đáng kể.
 |
| Sách bìa mềm Penguin đã thay đổi văn hóa đọc thế kỷ 20. Việc in số lượng lớn giúp sách trở nên dễ mua, đem văn học đến với nhiều độc giả hơn. |
Bất chấp điều đó, suốt hàng trăm năm qua, một số cuốn sách đã để lại dấu ấn không phai, không phải vì chúng được đọc rộng rãi, mà vì chúng đã thay đổi cách tư duy của nhiều người.
Một cuốn sách như vậy chính là Thuyết tương đối rộng của Einstein. Trong tác phẩm này, Einstein đã đưa ra những lý thuyết lật nhào vũ trụ quan từ thời Newton, thay đổi sâu sắc cách ta hiểu về thời gian.
Rất ít người đã từng thực sự đọc công trình này, và số người hiểu nó đầy đủ lại càng ít hơn. Mặc lòng, sức tác động của những ý tưởng trong sách vẫn lan tỏa, vượt xa ngoài địa hạt khoa học.
Suốt chiều dài lịch sử, có những cuốn sách gây ra nhiều tranh cãi, ở khía cạnh chính trị, đạo đức hay lý lẽ tôn giáo. Sau Thế chiến II, bản tuyên ngôn Mein Kampf của Hitler đã bị liệt vào hàng cực đoan và bị cấm ở nhiều nước châu Âu - Ba Lan chỉ dỡ bỏ lệnh cấm vào năm 1992, và Đức là năm 2016.
Năm 1928, D.H. Lawrence xuất bản Người tình phu nhân Chatterley; tác phẩm này bị cấm ở Mỹ và Anh vì ngôn từ quá khiêu khích, mãi đến 1959 (ở Mỹ) và 1960 (ở Anh) mới được cho phép in trở lại.
Trong thế kỷ 20, một dòng sách mới chuyên để hướng sự chú ý của công chúng vào những vấn đề nhất định nổi lên: Sách trở thành một công cụ cất lên tiếng nói phản kháng hiệu quả.
Lấy ví dụ, Mùa xuân im lặng của Rachel Carson đã cảnh báo mọi người về tác hại khủng khiếp của thuốc bảo vệ thực vật đối với đời sống hoang dã, qua đó tác động lớn lên cách người dân nghĩ về môi trường.
Sách thiếu nhi lần đầu xuất hiện vào thế kỷ 18, với những cuốn như Ngụ ngôn Aesop, nhưng phải đến thế kỷ 20, sách mới trở thành phần thiết yếu trong tuổi thơ nhiều thế hệ độc giả trong một thế giới trên đà phát triển, định hình nhân sinh quan của họ ngay từ những năm tháng đầu đời.
 |
| Antoine de Saint-Exupéry ra mắt tiểu thuyết ngắn Hoàng tử bé năm 1943. Cuốn sách trở thành tác phẩm văn học thiếu nhi kinh điển, được dịch ra hơn 250 thứ tiếng. |
Văn học thiếu nhi ngày nay là một dòng sách phong phú, với những cuốn nổi bật như Hoàng tử bé của Antoine de SaintExupéry.
Ngày nay, có đến 45 nghìn tỷ trang sách được in mỗi ngày để đến với hàng tỷ bạn đọc. Trong thế giới đông đúc này, sách giúp chúng ta chia sẻ những câu chuyện, kinh nghiệm và ý tưởng theo một cách thức mà không có chúng, hẳn sẽ không thể nào thực hiện được.
