Ở Italy, người ta gọi Zlatan Ibrahimovic là Il Genio (thiên tài), nhưng vẫn có những tranh cãi xoay quanh Ibra. Liệu tài năng của anh có xứng với những phát ngôn ngông cuồng?
Ngày 8/10, hàng trăm người tụ tập trước cổng sân vận động Malmo tại Thụy Điển để chứng kiến lễ ra mắt bức tượng đồng cao gần 3 m của cựu cầu thủ Malmo FF.
Có mặt tại buổi lễ, nhân vật đặc biệt này tự hào phát biểu: “Bức tượng là biểu tượng cho những ai cảm thấy không được chào đón, lạc lõng và thấy mình không trông như bất kỳ ai. Nếu tôi có thể làm được, họ cũng làm được. Tôi chẳng hề đặc biệt gì cả, dù tôi là người giỏi nhất trong lĩnh vực của mình!”.
Phát ngôn có thể khiến những người ưa sự khiêm nhường phải nhướn mày. Nếu biết người phát ngôn là Zlatan Ibrahimovic, mọi chuyện sẽ dễ hiểu hơn rất nhiều. Cầu thủ người Thụy Điển nổi tiếng với vóc dáng, tài năng bóng đá và cái tôi cá nhân.
 |
| Bức tượng của Ibra tại quê nhà Malmo. Ảnh: Reuters. |
Kẻ chinh phục
Để có bức tượng tạc hình mình, Ibrahimovic đã trải qua sự nghiệp đặc biệt. Quãng thời gian xen giữa đội bóng khởi nghiệp Malmo FF và LA Galaxy của hiện tại là những CLB tên tuổi hàng đầu châu Âu: Ajax Amsterdam, Juventus, Inter Milan, Barcelona, AC Milan, Paris Saint-Germain và Manchester United. Tại mọi nơi Ibra đặt chân tới, anh đều đóng vai kẻ chinh phục.
Trên trang web cá nhân, Ibrahimovic tự hào giới thiệu về bản thân ở ngôi thứ 3: “Zlatan đã vô địch giải đấu quốc nội 13 lần trong tổng số 15 mùa giải chơi ở nước ngoài. Từ mùa giải 2003-04 tới 2010-11, anh ấy đã vô địch quốc nội 8 lần liên tiếp. Anh ấy đã vô địch 4 giải đấu quốc nội. Trên thế giới này, chưa từng có ai vô địch 5 giải”.
 |
| Ibrahimovic là ông vua của giải quốc nội. Ảnh: Getty. |
Dù cho 2 chức vô địch Serie A cùng Juventus giai đoạn 2004-06 đã bị tước do scandal Calciopoli, không ai có thể phủ nhận Zlatan dường như sinh ra để chiến đấu tại các giải đấu đường trường trong nước. Trong suốt 7 mùa giải chơi tại Italy, chỉ riêng mùa 2011-12 là Ibramovic không trở thành nhà vô địch. Đến khi có Ibra và Thiago Silva trong mùa hè 2012, PSG mới nhận được sự tôn trọng từ các đại gia khác ở châu Âu.
Kể cả trong mùa giải trọn vẹn duy nhất khoác áo Barcelona - nơi chiêu mộ anh từ Inter với mức phí khổng lồ 69,5 triệu euro - Ibra vẫn không gây thất vọng về mặt chuyên môn.
Anh ghi 21 bàn trong 45 trận, bao gồm cả bàn thắng duy nhất trong trận lượt đi El Clasico và vô địch La Liga, siêu Cúp châu Âu, siêu cúp Tây Ban Nha và FIFA Club World Cup. Anh chỉ bị đem cho Milan mượn trước khi bị bán đứt do những xích mích với HLV trưởng Pep Guardiola - người mà Ibra không ngần ngại sỉ vả trong cuốn tự truyện cá nhân là “đồ không có bi”.
Ở cấp CLB, Ibra có 473 bàn thắng sau 786 trận, cộng thêm kỷ lục ghi 62 bàn sau 116 trận cùng đội tuyển Thụy Điển. Số lượng bàn thắng là khổng lồ, chỉ Lionel Messi và Cristiano Ronaldo có thể xếp trên trong thập niên vừa qua. Nếu xét về vẻ đẹp của những bàn thắng, có lẽ 2 quái kiệt của làng túc cầu cũng không dám vỗ ngực tự nhận là hơn Ibrahimovic.
 |
| Ngay cả thời gian được cho là "thất vọng" tại Barca, Ibra thực tế cũng đã làm rung chuyển Camp Nou và bóng đá Tây Ban Nha bằng tài năng. Ảnh: Getty. |
Ibra có tốc độ và sự khéo léo hiếm thấy ở người có chiều cao 1,95 m và cân nặng lên tới gần 1 tạ. Khả năng đi bóng và trình diễn kỹ thuật của anh ở mức thượng thừa, và Ibra luôn tự tin với phong cách chơi bóng của bản thân. Khi bị John Carew mỉa mai những chiêu trò của Ibra là “vô nghĩa”, tiền đạo người Thụy Điển chẳng ngại ngần đáp lại: “John Carew làm được gì với trái bóng, thì tôi cũng có thể làm tương tự với quả cam!”.
Sở hữu đai đen võ taekwondo từ năm 17 tuổi và thường xuyên tập luyện chăm chỉ để duy trì thể trạng, cầu thủ người Thụy Điển thường xuyên lập những siêu phẩm mà người khác chỉ mơ làm được một lần trong đời.
Nếu bàn thắng đẹp nhất sự nghiệp của CR7 là pha volley móc bóng trong vòng cấm vào lưới Juventus ở Champions League, Ibra thậm chí còn từng ghi bàn kiểu xe đạp chổng ngược ở cự ly gần 30 m. Đó là trận giao hữu giữa Thụy Điển và Anh năm 2012, khi thủ thành Joe Hart băng lên đánh đầu cản phá đường lên bóng của đội chủ nhà vào những phút bù giờ.
 |
| Ibrahimovic từng ghi bàn trong tư thế này, ở cự ly 30 m. Ảnh: Getty. |
Có lẽ cả trong mơ, cựu thủ thành của Manchester City cũng không nghĩ được rằng Ibra có thể tung người móc bóng ngay trên không trung, đưa bóng vào lưới trong sự ngỡ ngàng của hàng phòng ngự Anh cũng như toàn thể những người đang chứng kiến.
Trận đấu đó Thụy Điển thắng Anh 4-2, với cả 4 bàn thắng của đội bóng Bắc Âu đều do công của Ibra. HLV tuyển Thụy Điển Eirik Hamren tỏ ra thán phục cậu học trò: “Đó là pha làm bàn chỉ thấy trong trò chơi điện tử”. Đáp lại lời ngợi ca của người thầy là câu trả lời rất Ibra: “Mặc dù trò chơi điện tử bây giờ khá là chân thực, nhưng tôi không nghĩ bạn có thể ghi bàn đẹp cỡ Zlatan trong game”.
Pha móc bóng kinh điển đó đem về cho Ibra giải Puskas 2013 dành cho “Bàn thắng đẹp nhất năm”, nhưng đó không phải siêu phẩm duy nhất trong sự nghiệp Ibra.
 |
| Người Italy gọi Ibra là "Il Genio" tức thiên tài vì những pha bóng như thế này. |
Từ pha solo trong màu áo Ajax biến hàng thủ NAC Breda thành những khán giả tội nghiệp, cú vẩy gót khiến tuyển Italy ngậm trái đắng ở Euro 2004, bàn thắng kiểu “xe đạp chổng ngược” vào lưới Pháp tại Euro 2012 hay những cú tung người đạp bóng phi thường trong màu áo PSG, Milan hay LA Galaxy
Tại Italy - quốc gia anh chơi bóng nhiều nhất trong sự nghiệp - người ta đặt biệt danh cho anh là “Il Genio” (thiên tài) và gọi những pha bóng ngẫu hứng của anh là “Ibracadabra” như câu thần chú.
Ibra có thể là kẻ cao ngạo, nhưng hiếm ai có thể phản bác tuyên bố “Sự xuất sắc của tôi không phải muốn là có thể đào tạo được”.
Bên kia cái tôi khổng lồ
Nếu có yếu tố gì khiến Ibra trở nên nổi danh toàn cầu và vẫn thu hút sự chú ý kể cả khi đã sang Mỹ dưỡng già ngoài kỹ năng chơi bóng, đó chỉ có thể là cá tính mạnh của anh. Cái ngông của Ibra được thể hiện ngay từ giai đoạn đầu sự nghiệp, khi anh đi đăng ký bản quyền cái tên “Zlatan” tại Thụy Điển từ tháng 5/2003.
Khi được Arsene Wenger mời thử việc tại Arsenal năm 17 tuổi, Ibra từ chối với lý do “Zlatan không có khái niệm thử việc”. Kể cả HLV đã giành mọi danh hiệu như Guardiola cũng bị Ibra dọa tẩn cho nhừ đòn nếu không để anh sang Milan.
 |
| Khi tới Pháp khoác áo PSG, Ibra khẳng định bản thân không biết cầu thủ phòng ngự nào ở Ligue 1, nhưng "họ chắc chắn sẽ biết Ibra là ai". Ảnh: Getty. |
Khi viết tự truyện “Tôi là Ibra”, cầu thủ này tự ví mình như siêu xe Ferrari: “Đội bóng mua tôi đồng nghĩa với việc có trong tay chiếc Ferrari. Khi lái Ferrari, bạn phải đổ xăng loại xịn nhất, ra đường cao tốc và đạp ga. Pep đáng lẽ nên mua chiếc Fiat, bởi ông ta chỉ muốn đổ xăng với dầu diesel và đi một vòng ngắm cảnh".
Trong nhiều tuyên bố, Ibra thường tự xưng mình ở ngôi thứ ba “Zlatan” thay vì ngôi thứ nhất. Anh thậm chí từng ví mình với Chúa trong bài phỏng vấn trước vòng play-off World Cup 2014. Cuộc hội thoại diễn ra như sau:
Zlatan: “Chỉ có Chúa mới biết đội nào sẽ đi tiếp”.
Phóng viên: “Rất khó để có thể hỏi Chúa”.
Zlatan: “Anh đang nói chuyện với Ngài đây”.
Tuy nhiên, trong thực tế, Thụy Điển đã bị Bồ Đào Nha đánh bại với cú hat-trick phi phàm của Cristiano Ronaldo. Sau trận đấu, Ibra tuyên bố thẳng thừng: “World Cup không có tôi, thì chẳng còn gì đáng xem, do vậy giải đấu này chẳng đáng để chờ đợi”.
Cái tôi quá cao này có thể gây thích thú cho người hâm mộ, như cách Ibra tự tin khi chuyển tới Pháp thi đấu: “Tôi không biết nhiều về cầu thủ ở đây, nhưng tất cả bọn họ đều biết tôi”.
Khi nghe “King” Eric Cantona dự đoán anh trở thành Hoàng tử Manchester, Ibra dõng dạc khẳng định: “Tôi sẽ là Chúa của Manchester”. Tuy nhiên, sự thực là ở những đấu trường quan trọng nhất, Ibra hiếm khi thể hiện được phong độ tương xứng với những kỳ vọng đặt vào anh.
 |
| Không phải ai cũng ưa Ibrahimovic. Ảnh: Getty. |
Một ý kiến về Ibra được nhiều người đồng tình: “Buffon và Ronaldo người Brazil có World Cup, nhưng chưa từng có Champions League. Cristiano Ronaldo và Lionel Messi có Champions League, nhưng chưa từng có World Cup. Thế mà, người không có cả hai như Ibrahimovic lại luôn nổ như thể gã đã giành tất cả danh hiệu vậy”.
Trong suốt thời gian chơi bóng đỉnh cao, Ibra chưa từng vượt qua bán kết Champions League hay tứ kết một giải đấu lớn như Euro hay World Cup. Điều trớ trêu là khi Ibra rời khỏi Inter sang Barca năm 2009, đội quân của Mourinho ngay lập tức có cú ăn ba huy hoàng với đỉnh cao là Champions League, sau khi vượt qua chính Barca của Ibra ở bán kết.
Một năm sau, anh chuyển tới AC Milan và ngậm ngùi nhìn đồng đội cũ ở Barcelona ăn mừng chức vô địch Champions League.
Chiếc cúp châu Âu đáng kể nhất mà Ibra có trong bộ sưu tập 33 danh hiệu là UEFA Europa League cùng Manchester United mùa giải 2016/17. Tuy nhiên, ngay cả với giải đấu bị xem là hạng 2 của châu Âu này, Ibra vẫn kém duyên khi gặp chấn thương nặng ở trận bán kết và phải ngồi ngoài trong trận chung kết với Ajax.
 |
| Ibra chưa từng vô địch Champions League dù khoác áo cả Barca, Inter, Milan, Juventus, PSG và MU. Ảnh: Getty. |
Về mặt thành tích cá nhân, Ibra cũng chưa một lần lọt vào top 3 bình chọn Quả Bóng vàng châu Âu hay giải Cầu thủ hay nhất năm của FIFA. Song cá tính mạnh và sự tự tin về bản thân mới là thứ làm nên một Ibrahimovic của hôm nay - cầu thủ đã 38 tuổi nhưng vẫn làm mưa làm gió tại giải MLS.
Ibra có thể không phải nhà vô địch đấu trường châu Âu, nhưng tài năng và cá tính của anh là thứ mà những CLB cũ đang khốn khó AC Milan và Manchester United rất cần.
Những phát ngôn dạng “ta là một, là riêng, là duy nhất” của Ibra có lẽ chịu nhiều ảnh hưởng từ thần tượng Muhammad Ali. Huyền thoại quyền Anh lúc sinh thời nổi tiếng không chỉ lúc thượng đài, mà còn với những tuyên bố đầy chất “show-man”: “Ta là người vĩ đại nhất!”.
Nguồn gốc Ibrahimovic là dân nhập cư Thụy Điển, với cha gốc Bosnia còn mẹ là người Croatia. Sự khác biệt với dân Thụy Điển gốc, cuộc ly dị từ sớm của cha mẹ cộng thêm bản tính ương ngạnh khi từng ăn trộm xe đạp khi còn nhỏ và bỏ bóng đá năm 15 tuổi để làm việc ở bến cảng đã góp phần tạo nên một Ibrahimovic hôm nay.
Anh có thể tuyên bố tại buổi lễ khai trương bức tượng cá nhân: “Khi bạn tới New York, bạn sẽ gặp Tượng Nữ thần Tự do. Khi bạn tới Thụy Điển, bạn sẽ gặp Tượng Ibra”.
 |
| Từ đứa trẻ sinh ra trong gia đình dân nhập cư và ăn cắp xe đạp, Ibrahimovic giờ là biểu tượng của bóng đá và thể thao Thụy Điển. Tên "Zlatan" còn trở thành một từ trong từ điển mang ý nghĩa "áp đảo". Ảnh: Getty. |
Trong bài phỏng vấn với tờ báo địa phương Expressen, Ibra tỏ ra khiêm nhường hơn rất nhiều: “Bất cứ ai, không chỉ trong bóng đá, cảm thấy cần sự động viên, hỗ trợ hay năng lượng: Hãy tới nhìn bức tượng này. Đó là bằng chứng cho thấy bạn có thể thành công nếu có niềm tin vào bản thân. Tôi không phải được chọn hay đặc biệt thế nào cả. Tôi đơn giản là đã chiến đấu và tin tưởng vào bản thân mình. Ai cũng có thể làm điều đó”.
Trong căn nhà của mình, Ibra không treo nhiều bức ảnh chân dung - điều rất khó tưởng tượng với người tôn sùng bản thân. Người vợ Helena Seger chỉ cho phép anh treo bức ảnh duy nhất: Đôi bàn chân Ibrahimovic. Đó là cách nhắc nhở cho không chỉ Ibra mà cả gia đình về thứ đã mang lại cho họ tất cả: Từ tiền tài cho tới sự nổi tiếng.
Ibra có thể ngông cuồng, ngạo mạn trong mắt dư luận, nhưng thẳm sâu bên trong, anh chưa từng quên mình là ai.
