Theo SCMP, năm nay đánh dấu 12 tháng tồi tệ nhất trong thập kỷ cho nền thương mại châu Á kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2009, mà nguyên nhân chính từ mâu thuẫn thuế quan giữa 2 nền kinh tế mạnh nhất Mỹ - Trung Quốc.
Theo Ủy ban Kinh tế và Xã hội của Liên Hợp Quốc tại châu Á - Thái Bình Dương (ESCAP), thương mại hàng hóa và dịch vụ châu Á đã giảm cả về số lượng và giá trị. Ước tính tổng giá trị xuất khẩu đã giảm 2,5% và nhập khẩu giảm 3,5%.
Xuất khẩu tuột dốc
Hong Kong, Trung Quốc và Singapore đều chịu ảnh hưởng từ cuộc chiến. Xuất khẩu Trung Quốc giảm hụt 1,4%, trong khi con số này ở Hong Kong là 4,7% và Singapore là 14,9%.
Iran, nơi gánh chịu giảm sút nặng nề nhất, hiện phải đối mặt với các lệnh trừng phạt thương mại nặng nề khiến xuất khẩu trượt dốc 32,4% và nhập khẩu giảm 19,7%.
 |
Cuộc chiến thương mại đã làm xuất khẩu Trung Quốc giảm hụt 1,4%, trong khi con số này ở Hong Kong là 4,7% và Singapore là 14,9%. Ảnh: AFP. |
Trước tình hình này, các nền kinh tế phát triển đang phải chịu ảnh hưởng nặng nề hơn so với các nền kinh tế phát triển. Dù vậy, so với mức giảm trung bình 2,6% của các nền kinh tế đang phát triển, giá trị xuất khẩu từ 4 nền kinh tế phát triển Australia, Nhật Bản, New Zealand và Hàn Quốc ước tính sẽ giảm khoảng 6,9%.
Mia Mikic, Giám đốc Thương mại, Đầu tư và Đổi mới tại ESCAP, cho biết cuộc chiến thương mại sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến giá trị sản xuất và xuất khẩu của châu Á. Theo Mia, các công ty Trung Quốc và các nước phát triển sẽ phải đầu tư gấp 2 lần vào nhiều ngành. Điều này sẽ dẫn đến gia tăng chi phí và giảm lợi nhuận đầu tư trong các hoạt động kinh doanh.
ESCAP cũng khuyến cáo: “Ngay cả khi Mỹ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận thương mại tạm thời, rủi ro vẫn luôn rình rập. Tranh chấp sở hữu trí tuệ, tính minh bạch trong thương mại và cố tình can thiệp làm lũng đoạn thị trường vẫn luôn tồn tại. Hơn nữa, các hạn chế mới cũng có thể liên quan đến chuỗi giá trị toàn cầu, chẳng hạn như lĩnh vực ô tô”.
Triển vọng hồi phục
Mỹ và Trung Quốc đã công bố thỏa thuận giai đoạn đầu ngay trước ngày 15/12 với mức thuế 15% đối với 160 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Đồng thời Trung Quốc sẽ lần lượt hủy bỏ thuế quan trả đũa. Dù vậy hàng trăm tỷ USD đánh thuế đối với hàng hóa từ cả hai phía vẫn chưa được gỡ bỏ hoàn toàn.
Các nhà phân tích đang tìm kiếm những dấu hiệu phục hồi ở châu Á trong năm mới. Trong đó ngành công nghiệp điện tử, một trong những nền tảng của nền xuất khẩu châu Á, đang phục hồi với những dấu hiệu khả quan.
Châu Á là nơi tập trung khoảng 60% chất bán dẫn phục vụ cho thị trường toàn cầu. Theo các chuyên gia, ngành công nghiệp có thể chứng kiến sự thay đổi và tăng trưởng thêm 4,8% trong bối cảnh công nghệ 5G đang ngày càng phổ biến và sự ra đời của các nguồn năng lượng mới. Doanh số bán thiết bị bán dẫn của Mỹ - tăng 3,9% trong tháng 10 so với cùng kỳ năm trước.
