Trong khi Apple những năm gần đây liên tục sụt giảm thị phần và “cầm cự” vững chắc ở mức 10 – 20% thị phần smartphone toàn cầu, Android liên tục tăng điểm. Thời đại hoàng kim của Android bắt đầu từ quý 1 năm 2010 tới quý 1 năm 2011, khi hệ điều hành này chiếm thị phần tăng gấp 4 lần. Quý 2/2013, Android chiếm hơn ¾ thị phần toàn cầu khi đạt 79,3%.
Khi BlackBerry ra đi
Giới lãnh đạo BlackBerry đã thừa nhận sự thất bại của BlackBerry 10 do không đáp ứng được kỳ vọng của người dùng về sản phẩm này. Kèm theo đó là kho ứng dụng nghèo nàn, sự hỗ trợ buồn tẻ từ phía BlackBerry. Giới phát triển ứng dụng cũng chẳng buồn nhắc tới BlackBerry, khi mà hệ điều hành này chỉ tồn tại trên vài dòng máy, cộng với việc doanh số của thiết bị “xịn” nhất BlackBerry Z10 chỉ chấp chới 1 triệu sản phẩm.
Vài năm trở lại đây, cuộc đua của làng smartphone chỉ xoay quanh Samsung và Apple, còn vị trí thứ 3 liên tục đổi chủ. Từ BlackBerry tới Bada, Windows Phone. Nhưng nay, khi mà BlackBerry đã chấp nhận đầu hàng và bán mình, còn các hệ điều hành nhỏ lẻ như Tizen, webOS, Sailfish,… đều le lói và không tạo được chút chú ý nào trên thị trường. Hơn nữa, Nokia vừa mới được Microsoft mua lại, giúp Windows Phone sẽ có những bước phát triển mới.
Không thể nghi ngờ gì nữa, thời đại của Windows Phone đang đến, và ngày mà hệ điều hành này vượt qua iOS có lẽ không còn xa nữa.
Những thành công ban đầu của Windows Phone
Càng ngày chúng ta càng nghe thêm nhiều thông tin về việc Windows Phone vượt qua iPhone ở nhiều quốc gia.
Mới đây nhất, Kantar cho hay Windows Phone đang tăng trưởng rất mạnh ở châu Âu, chỉ còn cách iOS của Apple hơn 10% thị phần. Cá biệt như ở Đức, thị phần Windows Phone chỉ còn thua iOS 1%.
Windows Phone đã vượt qua iOS tại nhiều thị trường lớn như Argentina, Brazil, Ba Lan hay tại Việt Nam (số liệu tại Việt Nam không bao gồm số liệu hàng smartphone xách tay).
Mức gia tăng của Windows Phone trên các thị trường đã phát triển như Mỹ và Nhật Bản là khá chậm. Và cũng phải mất vài năm nữa thì WP mới có thể vượt qua đối thủ iOS ở các thị trường này. Tuy nhiên, câu chuyện ở châu Âu và các thị trường mới nổi như Việt Nam có thể sẽ rất khác.
Hiện tại, ở phân khúc bình dân và trung cấp, những chiếc di động Windows Phone đang chiếm được cảm tình của người dùng nhờ giá thành dễ chịu và chất lượng phần cứng được “bảo hành” bởi thương hiệu lớn như Nokia. Ở phân khúc này, Windows Phone vừa được sản xuất bởi những nhà sản xuất lớn, có tên tuổi, so với vô vàn thiết bị Android trôi nổi, do những hãng sản xuất vô danh hoặc “hữu danh vô thực” mua máy Trung Quốc dán nhãn Việt vào và phát hành. Mặt khác, người dùng Windows Phone cũng sẽ không phải mua máy quá cũ, đối diện với nguy cơ gặp phải hàng dựng, hàng thay linh kiện như với iPhone.
Ở phân khúc cao cấp, tuy còn thiếu nhiều lựa chọn về thiết kế và hệ sinh thái ứng dụng, nhưng Nokia đang tỏ ra là người biết tạo thương hiệu cho Windows Phone. Khi thị trường smartphone đã gần như bão hòa, thì Nokia với khả năng của mình đã tạo cho sản phẩm của hãng những nét riêng. Bằng những bước đi quảng bá khôn ngoan, sản phẩm của Nokia in dấu trong trí não người dùng bằng khả năng chụp ảnh siêu nét qua công nghệ Pureview.
Những khó khăn của Windows Phone
Tuy thế, cuộc chơi không chỉ có màu hồng với Windows Phone. Sự thiếu hỗ trợ của các nhà sản xuất khác, ngoài Nokia đang khiến Windows Phone thiếu đi sự đa dạng so với Android. Sản phẩm của đội quân “dưới trướng” Google có đủ kích cỡ màn hình, đủ loại cấu hình, đủ loại giá và hơn hết là kho ứng dụng phong phú. Dù đó đây vẫn có nhiều lời than phiền về chất lượng ứng dụng Android và những trò lừa, bịp của những ứng dụng nơi đây.
Android cũng tỏ ra vượt trội hơn Windows Phone bởi sự nhanh nhạy của mình. Google và các nhà sản xuất smartphone Android giờ đây đang chiếm lĩnh sự sáng tạo của làng smartphone thế giới, vị trí vốn từng thuộc về Apple. Người ta thấy ở Android nhiều điểm mới hay nhiều tính năng mà các nhà sản xuất Android thêm vào, cũng vượt qua cái bóng mà iPhone tạo ra. Màn hình cong được Samsung Galaxy Round hiện thực hóa gần đây là một ví dụ tiêu biểu trong số đó.
Thị trường quay lại thế chân vạc cân bằng?
Liệu Windows Phone có đủ sức vạch ra một chiến cuộc “chân vạc” cân bằng cho các hệ điều hành smartphone? Nếu trước đây vài tháng, câu trả lời sẽ là có thể, còn khi mà Microsoft đã thâu tóm Nokia, câu trả lời là chắc chắn.
Sau khi sở hữu Nokia, Microsoft đã có đủ điều kiện để vươn lên, ít nhất là để ngang hàng với iOS. Nên nhớ, thứ mà Apple dùng để “ghìm” Android trong bao năm qua cũng chỉ là sự mượt mà của hệ điều hành, khi phần cứng và phần mềm kết hợp hoàn hảo.
Một điểm yếu nữa của Android chính là bởi sự đa dạng của họ. Do nhiều cấu hình, nhiều kích cỡ màn hình, ứng dụng Android trở thành ác mộng cho các nhà phát triển. Sự phân mảnh khiến cho ứng dụng Android khó lòng có thể chạy ổn định ở các dòng máy. Tuy thời gian gần đây, cùng với việc giá thành linh kiện giảm đi, các thiết bị Android sắp có một chuẩn cấu hình chung, kể cả ở các smartphone bình dân nhất.
Tuy nhiên, để làm được việc này, Android cần thêm một thời gian nữa. Và đó là cơ hội cho Windows Phone.
Nhiều nhà phát triển đang nghiêm túc nhìn nhận việc ra mắt ứng dụng trên Windows Phone. Windows Phone của Microsoft đang rất có cơ sở để đánh bại iOS trong thời gian tới. Hoặc nếu không vượt qua, chỉ đơn giản là Windows Phone có được vị trí ngang hàng với iOS và Android, đã là một thành công của Microsoft. Một thành công thêm lần nữa nhắc nhở Apple bớt tự cao và hướng tới người tiêu dùng hơn.