Theo báo cáo mới của Ngân hàng Thế giới (WB), GDP quý I/2022 của Việt Nam tăng trưởng 5% (so cùng kỳ năm trước), tương đương tốc độ tăng trưởng trong quý IV/2021, nhưng vẫn thấp hơn hai điểm phần trăm so với tốc độ trước đại dịch.
Lĩnh vực công nghiệp - xây dựng và lĩnh vực dịch vụ tăng trưởng lần lượt 6,4% và 4,6% (so cùng kỳ năm trước), đóng góp 4,3 điểm phần trăm cho tăng trưởng GDP của quý.
Tăng trưởng của lĩnh vực công nghiệp và xây dựng đạt được nhờ nhu cầu mạnh mẽ đối với các sản phẩm công nghiệp chế biến, chế tạo từ khu vực kinh tế đối ngoại, trong khi kết quả tăng trưởng của lĩnh vực dịch vụ không đồng đều giữa các ngành.
Ngành tài chính, ngân hàng và bảo hiểm, ngành thông tin và truyền thông duy trì được tăng trưởng vững chắc. Mặt khác, ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống vẫn thấp hơn 1,8% so với cùng kỳ năm trước, và thấp hơn nhiều so với thời kỳ trước đại dịch.
 |
Sản xuất công nghiệp duy trì tăng trưởng vững chắc. |
Sự hồi phục của các hoạt động kinh tế
Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 8,5% (so cùng kỳ năm trước) trong tháng 3, tương đương với mức trước đại dịch, nhờ nhu cầu trong nước đang phục hồi và nhu cầu vững chắc từ khu vực kinh tế đối ngoại.
Tăng trưởng doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng tăng tốc từ 4,1% trong tháng 2 lên 9,4% (so cùng kỳ năm trước), tốc độ tăng trưởng cao thứ hai kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19.
Sự phục hồi này một phần do các hoạt động kinh tế được khôi phục sau Covid-19 và được dẫn dắt bởi tăng trưởng 10,7% (so cùng kỳ năm trước) của doanh thu bán lẻ hàng hóa.
Ngược lại, doanh thu từ dịch vụ tiêu dùng tăng trưởng chậm hơn với tốc độ 4,8% (so cùng kỳ năm trước) so với 7,5% (so cùng kỳ năm trước) trong tháng 2/2022, phản ánh tăng trưởng chững lại của doanh thu từ dịch vụ lưu trú và ăn uống liên quan đến số ca nhiễm Covid-19 tăng vọt trong thời gian qua.
 |
Doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng phục hồi mạnh mẽ. |
Xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa tăng lần lượt 14,8% và 14,6% (so cùng kỳ năm trước).
Tăng trưởng trên một phần phản ánh giá hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu tăng do giá cả hàng hóa thế giới tăng vọt và gián đoạn chuỗi cung ứng do đại dịch Covid-19 và các vấn đề này càng bị trầm trọng hơn bởi chiến tranh tại Ukraine.
Cán cân thương mại dịch vụ tiếp tục ghi nhận thâm hụt đáng kể ở mức 4,1 tỷ USD trong quý I/2022 do doanh thu từ du lịch quốc tế - cấu phần chính trong xuất khẩu dịch vụ - chưa đáng kể.
Vốn FDI đăng ký đạt 3,9 tỷ USD trong tháng 3/2022, tăng 35,2% so với tháng trước, nhưng thấp hơn 15,2% so với một năm trước.
Số lao động có việc làm trong quý I/2022 tăng 0,3% so với cùng kỳ năm trước nhưng vẫn thấp hơn mức trước đai dịch. Tỷ lệ thất nghiệp giảm còn 2,2%, tương đương mức trước đại dịch.
Mặc dù vậy, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động vẫn chưa đạt mức được ghi nhận cùng kỳ năm trước và tỷ lệ thiếu việc làm vẫn cao ở mức 3,0%. Thu nhập thực bình quân của lao động làm công hưởng lương hầu như đã phục hồi về mức hồi quý I/2021.
Lạm phát tăng
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3 tăng 2,4% (so cùng kỳ năm trước), so với mức tăng 1,4% trong tháng 2 (so cùng kỳ năm trước). Đây là tỷ lệ lạm phát cao nhất trong 7 tháng qua, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với mục tiêu 4%.
Giá xăng dầu tăng 13,4% so với tháng trước và 56,1% so với cùng kỳ năm trước do giá dầu thế giới tăng vọt liên quan đến chiến tranh ở Ukraine. Giá lương thực, thực phẩm cũng nhích lên sau khi tương đối ổn định trong năm 2021.
Lạm phát cơ bản - chỉ số giá tiêu dùng loại trừ các nhóm lương thực, thực phẩm, năng lượng và những mặt hàng do nhà nước quản lý giá - tăng lên 1,1% (so cùng kỳ năm trước) từ mức 0,7% (so cùng kỳ năm trước) trong tháng 2.
 |
Tỷ lệ lạm phát nhích tăng, phản ánh giá nhiên liệu tăng. |
Chỉ số giá sản xuất công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 3,8% (so cùng kỳ năm trước), phản ánh giá nguyên vật liệu đầu vào tăng, với tốc độ tăng 5,5% (so cùng kỳ năm trước) trong quý I/2022.
"Giá tiêu dùng và giá sản xuất tăng đặt ra yêu cầu cần theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả trong nước vì lạm phát tăng sẽ ảnh hưởng đến quá trình phục hồi tiêu dùng trong nước và tăng trưởng kinh tế", WB viết trong báo cáo.
Theo WB, dù CPI tăng chậm trong năm 2021 một phần do tổng cầu yếu, nhưng sự gia tăng giá hàng hóa trung gian và giá sản xuất trong 3 quý gần đây có thể ảnh hưởng đến các quyết định sản xuất và làm tăng giá tiêu dùng, đặc biệt là giá lương thực, thực phẩm.
 |
Chỉ số giá sản xuất công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục tăng chủ yếu do giá nguyên vật liệu đầu vào tăng. |
"Trong ngắn hạn, cần có biện pháp can thiệp chính sách có mục tiêu để loại bỏ tác động của giá cả tăng đối với người dân, đặc biệt là những nhóm dễ bị tổn thương. Chính sách tạm giảm thuế đối với xăng dầu là một chính sách trong ngắn hạn", tổ chức này nhận xét.
Trong trung hạn, các biện pháp khác bao gồm một hệ thống đảm bảo xã hội có mục tiêu, hiệu quả và có khả năng ứng phó tốt hơn, giúp xây dựng khả năng chống chịu trong nền kinh tế.
"Nếu tình trạng giá cả tăng kéo dài thì nên cho phép nền kinh tế điều chỉnh và thích nghi với thay đổi giá cả. Các cấp có thẩm quyền cũng nên cân nhắc có những cải cách mang tính cấu trúc để giúp nâng cao năng suất của nền kinh tế và tăng tổng cung", WB khuyến nghị.
