Một thập kỷ thống trị của cầu lông châu Á với những tên tuổi như Lin Dan, Lee Chong Wei đã kết thúc. Thế giới cầu lông đang cúi đầu trước một ông vua mới. Đó là Viktor Axelsen.

Khi Axelsen giành HCĐ tại Olympic Rio 2016 - giải đấu mà Lee Chong Wei vào tới chung kết, tờ The Star của Malaysia từng viết: “Lớn lên ở một thị trấn nhỏ giáp Odense, chàng trai trẻ Axelsen đã tỏa sáng rực rỡ tại Thế vận hội và sẽ sẵn sàng thống trị thế giới cầu lông trong tương lai”.

Những người Malaysia có lẽ không ngờ rằng tương lai ấy lại tới sớm như vậy. Chung kết Giải cầu lông Super Series Nhật Bản hôm 24/9, Axelsen đánh bại chính Lee Chong Wei, đăng quang ngôi vô địch, đồng thời tích lũy đủ điểm số để hiên ngang bước lên đứng đầu BXH thế giới. Anh là người châu Âu đầu tiên làm được điều đó kể từ năm 2006.

Theo bảng xếp hạng tuần 44 của Liên đoàn cầu lông thế giới (BWF) công bố hôm 2/11, Axelsen vững vàng ở vị trí số 1 hành tinh với 77.930 điểm, bỏ xa Lin Dan và Lee Chong Wei hơn 10.000 điểm. Một kỷ nguyên mới đã mở ra, kỷ nguyên mà cầu lông châu Á không còn chiếm thế độc tôn.

Viktor Axelsen sinh ngày 4/1/1994 tại một thị trấn nhỏ thuộc Odense - thành phố lớn thứ ba ở Đan Mạch. Đây là nơi đặt trụ sở chính của Học viện Odense, trung tâm đào tạo cầu lông số một lục địa già, điểm tập huấn quan trọng của các ngôi sao châu Âu, cái nôi sản sinh rất nhiều tay vợt tốp đầu thế giới.

Nhưng Odense không chỉ là kinh đô của cầu lông châu Âu. Thành phố này còn là trung tâm văn hóa lớn của Đan Mạch, quê hương của một trong những nhà văn nổi tiếng nhất thế giới: Hans Christian Andersen.

Như mọi đứa trẻ Đan Mạch khác, tuổi thơ của Axelsen gắn liền với những câu chuyện cổ Andersen. Trong một lần tới thăm ngôi nhà Andersen từng ở, Axelsen kể lại: “Tôi đã đọc truyện Vịt con xấu xí hàng nghìn  lần. Như chú vịt con ngày nào nay đã trở thành một con thiên nga xinh đẹp, tôi tin rằng mình đã trưởng thành rất nhiều với tư cách một VĐV”.

Sự trưởng thành mà Axelsen nhắc tới là chiến thắng trước huyền thoại 5 lần vô địch thế giới Lin Dan ở trận tranh HCĐ Olympic 2016.

Trước Axelsen, cầu lông Đan Mạch nói riêng và châu Âu nói chung đã trải qua hơn 1 thập kỷ sống dưới cái bóng của những người châu Á. Hơn 10 năm ấy, bộ ba Lin Dan, Chen Long và Lee Chong Wei thay nhau thống trị làng cầu lông. Riêng Lin Dan và Chen Long có tổng cộng 7 chức vô địch thế giới. 7 kỳ Thế vận hội đã qua kể từ khi cầu lông xuất hiện ở Olympic, châu Âu chỉ giành được 2 tấm HCV. Tấm HCV đơn nam gần nhất của lục địa già đã diễn ra cách đây 21 năm.

Trong khi ấy, cầu lông châu Á ngày càng tiến bộ. Ngoài 2 thế lực truyền thống là Trung Quốc và Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Malaysia cũng dần tiến lên đẳng cấp thế giới. Có nhiều thời điểm, giải vô địch châu Á còn khốc liệt hơn giải vô địch thế giới. Những người Đan Mạch mà cụ thể là Axelsen hiểu rằng họ phải tiến về phương Đông.

Bản thân Axelsen không phải một tay vợt ít tiềm năng. “Cậu bé vàng” của cầu lông Đan Mạch giành danh hiệu chuyên nghiệp đầu tiên khi mới 16 tuổi tại giải quốc tế Cyprus. Vài tháng sau, Axelsen đăng quang ở giải vô địch trẻ thế giới 2010 trước khi bắt đầu bước vào những giải đấu đỉnh cao.

Đến năm 2012, Axelsen chính thức gia nhập nhóm các tay vợt mạnh nhất lục địa già với tấm HCĐ giải vô địch châu Âu và HCB giải Pháp mở rộng. Nhưng cũng từ đây, Axelsen phải đối diện với “bức tường đẳng cấp” mà rất nhiều đàn anh đồng hương đã không thể vượt qua. Bức tường ấy mang tên Trung Quốc.

Suốt từ đó tới năm 2016, Axelsen không thắng được một giải Super Series nào. Anh phơi áo trước Tian Houwei ở giải Thụy Sỹ mở rộng 2014, bại trận trước Chen Long tại giải Australia mở rộng 2015, thua trắng Kento Momota tại chung kết Super Series Final 2015.

Các chức vô địch của Axelsen trong giai đoạn này chủ yếu tới sau thắng lợi trước những đối thủ châu Âu. Được đánh giá là có tiềm năng cực lớn nhưng tay vợt Đan Mạch không bật được lên. Anh bị chê là tâm lý yếu, hay mất bình tĩnh và chưa thể hiện được hết khả năng. Hơn lúc nào hết, Axelsen biết rằng anh cần đánh bại những đối thủ tới từ Trung Quốc.

Năm 2014, tay vợt 20 tuổi có một quyết định sẽ thay đổi toàn bộ sự nghiệp của anh sau này: học tiếng Trung Quốc.

Giải thích cho quyết định ấy, Axelsen bảo: “Chắc các bạn nghĩ tôi đang đùa khi nói rằng mình chọn học tiếng Trung để trở thành một tay vợt mạnh hơn. Nhưng sự thật là vậy đấy, tôi hoàn toàn nghiêm túc với điều đó. Tôi muốn kết nối với các tay vợt Trung Quốc nhiều hơn. Trung Quốc rất mạnh trong cầu lông và tôi muốn là một phần của họ”.

Nói là làm, Axelsen không chỉ học tiếng Trung, anh đã thực sự học cách trở thành một người Trung Quốc.

Tay vợt Đan Mạch học tiếng Quan thoại với một người thầy Trung Quốc qua mạng. Anh tới Trung Quốc nhiều lần trong năm, vừa thi đấu, vừa giao hữu. Anh trao đổi với các tay vợt bản địa, trở thành bạn bè của họ, làm phiên dịch cho họ tại các giải đấu.

Giai đoạn ấy, Axelsen suốt ngày nghe nhạc Trung Quốc, bật đài tiếng nói Bắc Kinh. Anh học văn hóa Trung Quốc, tập ăn đồ Tàu. Axelsen không chỉ học hỏi những kỹ năng cầu lông, anh còn đem về sự chăm chỉ, tinh thần làm việc hết mình và ý chí vươn lên không ngừng của văn hóa Trung Hoa.

Năm 2015, một nhóm phóng viên Trung Quốc tới thăm nhà Axelsen ở Odense đã tỏ ra cực kỳ ngạc nhiên. Họ cảm thấy không gian tại đây như ở nhà còn Axelsen nói năng như một người Trung Quốc chính cống.

Tay vợt Đan Mạch có cái tên Trung Quốc là An Sai Long (安赛龙) - nghĩa là “Rồng chiến binh”. Trong các tay vợt Trung Quốc, Axelsen chỉ không nghe được một người là Lin Dan. Anh bảo Super Dan nói quá nhanh khiến “người Trung Quốc còn không nghe nổi”.

Sau mỗi thất bại, Axelsen lại lao vào tập luyện quên mình. Những trận thua khiến anh càng say máu, những tấm huy chương ánh bạc như làm anh phát điên. Gạt đi những ham muốn của tuổi đôi mươi, Axelsen nói bằng sự quyết tâm đầy cực đoan đúng kiểu Trung Quốc: “Điều mấu chốt của chiến thắng là gì? Đó là sự khổ luyện, khổ luyện hơn nữa. Khổ luyện khiến mọi thứ trở nên tốt đẹp hơn. Đây là con đường sự nghiệp mà tôi đã chọn, tôi muốn trở thành người giỏi nhất trong công việc của mình”.

Tháng 8/2017, trước thềm Giải vô địch thế giới, Axelsen không giấu khát vọng: “Từ ngày còn là một đứa trẻ, tôi đã luôn mơ về việc trở thành nhà vô địch thế giới. Đó sẽ là một thành tựu vĩ đại, là giấc mơ tôi luôn mang theo trong suốt sự nghiệp của mình. Với tôi, vô địch thế giới nghĩa là biến giấc mơ thơ ấu trở thành sự thật”.

Thần đồng Đan Mạch có lý do để tự tin. Sau những năm tháng hướng về phương Đông, anh đã trưởng thành và dày dạn hơn hẳn. Những dấu hiệu báo trước “thời đại Axelsen” đã xuất hiện từ cuối năm ngoái khi tay vợt 23 tuổi đăng quang Super Series Final sau các chiến thắng trước Lee Chong Wei và Son Wan-ho.

Cầu lông Đan Mạch và thế giới hãy nhớ ngày 26/8. Vì hôm ấy, Axelsen bắt đầu hành trình chinh phục tất cả. Anh lần lượt đánh bại Chen Long và Lin Dan ở bán kết và chung kết giải thế giới. Tổng tỷ số 2 trận ấy là 4-0 nghiêng về phía Axelsen. Chen Long - ĐKVĐ Olympic, và Lin Dan - người 5 lần vô địch thế giới, không có lấy một cơ hội. Trước đó, cầu lông Trung Quốc đã giành 8 chức vô địch thế giới liên tiếp.

Tay vợt 23 tuổi mang phong độ khủng khiếp ấy tới giải Super Series Nhật Bản. Anh tiến thẳng tới chung kết mà không để thua dù chỉ 1 set. Axelsen bỏ lại tay vợt số 8 thế giới Srikanth Kidambi ở tứ kết, thắng 2 set trắng trước người đang đứng đầu BXH Son Wan-Ho tại bán kết. Phải cố gắng lắm, Lee Chong Wei mới thắng được Axelsen 1 set ở chung kết trước khi chịu gác vợt.

Trong vòng chưa đầy 30 ngày, Axelsen đánh bại 6 tay vợt trong tốp 8 thế giới. Anh chỉ để thua đúng 2 set trên hành trình ấy.

“Lúc này, tôi là ứng viên nặng ký cho mọi danh hiệu. Giấc mơ của tôi đã trở thành hiện thực. Đó là giấc mơ vô địch mọi giải đấu, vô địch thế giới và trở thành số 1 hành tinh”, Axelsen cuối cùng có thể thở phào sau chức vô địch.

Chiến thắng trước huyền thoại Lee Chong Wei trong trận chung kết Giải Super Series Nhật Bản hôm 24/9 đã giúp Axelsen giành đủ điểm số để vươn lên đứng đầu thế giới. 15h30 ngày 28/9 vừa qua, Axelsen chính thức bước lên đỉnh thế giới với 76.200 điểm, đẩy tay vợt Hàn Quốc Son Wan Ho xuống vị trí thứ hai.

Ở tuổi 23, Axelsen vẫn chưa phát triển hết tiềm năng của mình. Trong khi ấy, những đối thủ quan trọng nhất của anh như Lin Dan (33 tuổi), Lee Chong Wei (34 tuổi) hay Chen Long (28 tuổi) đều đã lớn tuổi. Thời gian đang đứng về phía Axelsen. Giống như Roger Federer trong quần vợt hay Mike Tyson trong quyền anh, cầu lông thế giới đã sẵn sàng cho một kỷ nguyên mới: kỷ nguyên mang tên Viktor Axelsen.