Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Mẫu DNA mở ra một chương mới cho vụ án bế tắc 40 năm

Nhờ mẫu DNA xác định trong phả hệ của cô giáo Lisa Jensen, cơ quan cảnh sát điều tra tại Mỹ đã có thể mở cuộc điều tra về hung thủ Golden Gate.

ho so toi pham anh 1

Chân dung Barbara Rae-Venter, nhà điều tra gia phả giúp hóa giải vụ án của Lisa Jensen. Ảnh: ABCNews.

Dự án Lisa là vụ án đầu tiên mà tôi từng làm việc với cơ quan chức năng. Ngay cả khi tôi tìm kiếm danh tính của Lisa - một dấu mốc đáng nhớ của năm 2015 và 2016 - tôi vẫn tiếp tục giúp những người con nuôi xác định người thân ruột thịt thông qua DNAAdoption. Sau khi vụ án đó được khép lại, theo thông tin lan truyền trong cộng đồng, tôi được biết đến nhưng nhân vật chính giúp Lisa Jensen tìm lại thân phân thực sự.

Tôi nhận được rất nhiều đề nghị qua điện thoại và email từ các thám tử trên khắp đất nước nhờ hỗ trợ giải quyết vụ án nan giải mà họ ưa thích - đôi khi có những vụ án khiến họ vướng mắc hàng thập kỷ. Tôi quyết định rằng mình phải tiếp tục cố gắng giải quyết những vụ án này, vì vậy tôi đồng ý với một số lời đề nghị.

Điều tra di truyền phả hệ như tôi đề cập, là công việc tốn nhiều thời gian. Tôi nhớ rằng khi tôi bắt đầu làm việc với Karen Corbeil, cô đã ước tính rằng theo trung bình, việc tìm kiếm tổ tiên không xác định/con nuôi cần mất tối thiểu 1.000 giờ để giải quyết - có nghĩa là nếu bạn dành 20 giờ làm việc mỗi tuần thì có thể mất một năm để giải quyết một trường hợp. Điều này đã được minh chứng qua vụ án của Lisa Jensen, tôi mất hơn một năm để giải quyết.

Với sự gia tăng dung lượng của các cơ sở dữ liệu như AncestryDNA và 23andMe thì điều đó không còn đúng nữa và tôi thường có thể giải quyết một trường hợp bố mẹ không xác định trong vòng 1 hoặc 2 ngày.

Còn một điều nữa mà tôi sớm biết về DNA - đó là mọi câu trả lời mà bạn khám phá ra đều dẫn đến một câu hỏi khác.

Không lâu sau khi tôi và nhóm của mình phát hiện ra danh tính thực sự của Lisa Jensen thì một trong những thành viên trong nhóm của tôi, Junel Davidson đã phát hiện ra một mối liên hệ đáng ngạc nhiên.

Sau khi biết mẹ Lisa là Denise Beaudin, chúng tôi được biết rằng Denise - trước khi biến mất vào năm 1981 cùng với bạn trai lúc bấy giờ là Bob Evans - đã sống ở Goffstown, một thị trấn nhỏ thanh bình chỉ cách Manchester vài phút lái xe, ở miền nam New Hampshire.

Bản đồ là một phần quan trọng trong nghiên cứu phả hệ truyền thống, chẳng hạn như để hình dung các tuyến đường di cư: đường sông, đường tàu hỏa, tuyến đường qua các vùng núi. Với tư cách là một nhà nghiên cứu phả hệ dày dạn kinh nghiệm, Junel đã tập hợp các bản đồ khu vực quê hương của Lisa theo những gì cô thường làm khi điều tra một vụ án. Trong một thoáng phát hiện, khi nhìn vào bản đồ của New Hampshire, Junel nhận thấy Manchester chỉ cách Allenstown vài dặm về phía Nam, Allenstown - một khu vực nhỏ với dân số dưới 5.000 người, nổi tiếng với công viên Bear Brook, một khu vực bảo tồn trải rộng 4.000 ha.

Công viên Bear Brook, Junel nhớ lại, là hiện trường một tội ác thực sự gây ám ảnh mà vẫn chưa giải quyết được trong hơn 40 năm - một vụ án giết 4 mạng người.

Junel tự hỏi - có phải khoảng cách gần giữa Manchester và Allenstown cho thấy mối liên hệ giữa các vụ án hay không?

Một cách độc lập nhưng đồng thời, hai người khác nữa đã làm việc chăm chỉ trong suốt vụ án Lisa Jensen - Ashley Rodriguez, Giám đốc Điều tra án tại Trung tâm Quốc gia về Trẻ em bị Mất tích và Bóc lột (The National Center for Missing and Exploited Children - NCMEC) ở Washington DC và người giám sát của cô ấy, Carol Schweitzer - cũng nhận thấy hai thành phố gần nhau ra sao và cùng có câu hỏi rằng liệu vụ án Lisa Jensen và những vụ giết người ở Bear Brook có liên quan đến nhau hay không?

"Tôi nhận được một cuộc gọi từ Ashley và cô ấy nói rằng mình đang xử lý vụ án tại Bear Brook, chúng tôi nhận thấy một số điểm tương đồng", cảnh sát Headley kể với tôi, hai chúng tôi đã lên đường đi tìm manh mối tiếp theo từ mẫu DNA của Lisa Jensen. Dường như các vụ án đang có một sợi chỉ đỏ liên kết.

Barbara Rae-Venter/ 1980 Books & NXB Dân Trí

SÁCH HAY