Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP HCM) cho hay, trên vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam thì Việt Nam có quyền tài phán. Theo đó, tại vùng biển này, các cơ quan chấp pháp Việt Nam có quyền hoạt động và nếu phát hiện ra các tàu thuyền dân sự khác xâm hại quyền lợi của công dân Việt Nam thì có quyền xử lý, ngăn chặn, thậm chí bắt giữ, khởi tố về hình sự.
Đối với việc tàu cá Trung Quốc đâm vào tàu cá Việt Nam như vụ đâm chìm tàu ĐNa 90152 ông Nghĩa nói: "Nếu anh cố tình đâm vào tàu cá Việt Nam gây ra nguy cơ chết người, chìm tàu thiệt hại tài sản thì vi phạm luật hình sự. Theo luật pháp thì các cơ quan chấp pháp Việt Nam có quyền bắt giữ và khởi tố. Nếu các cơ quan chấp pháp của Việt Nam có mặt ở đó thì phải tiến hành bắt giữ ngay".Theo ông Nghĩa, ở một số nước, tàu cá nước ngoài mà xâm phạm vùng biển của quốc gia đó là họ có quyền bắt giữ. Thậm chí, tàu Việt Nam cũng từng bị các nước khác bắt giữ.
Vị đại biểu này nhấn mạnh, hoạt động này cần phải được thực hiện và các lực lượng chấp pháp Việt Nam phải bảo vệ ngư dân Việt Nam tại vùng biển của mình.
 |
| Đại biểu Trương Trọng Nghĩa. Ảnh: Nguyễn Hưng. |
Lý giải thêm về các hành vi vi phạm của phía Trung Quốc trên vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, vị luật sư này cho rằng, nhiều người lâu nay nhìn nhận ở đây là câu chuyện quan hệ của nhà nước với nhau, song, rõ ràng ở đây có quan hệ giữa các pháp nhân tư nhân. Ví dụ giữa các tàu đánh cá của các ngư dân.
Các công ty, cá nhân bị hại vì thế có thể khởi kiện theo thủ tục vụ án dân sự.
Trong khi đó, theo Phó chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh Trần Đình Nhã, hành vi đâm chìm tàu cá Việt Nam của Trung Quốc diễn ra ngang nhiên giữa ban ngày rõ ràng là hành vi khủng bố "chứ hành xử văn minh không ai làm như thế cả".
Qua đó, vị Phó chủ nhiệm này cũng nhìn nhận, việc hỗ trợ cho ngư dân hiện chưa tương xứng. Sắp tới đây, Nhà nước cần có bước đi mạnh mẽ hơn đối với cho ngư dân từ việc củng cố lại đội tàu, thuyền cho tới phương án bảo vệ...
 |
| Phó chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh Trần Đình Nhã. Ảnh: Nguyễn Hưng. |
"Đối với phía Trung Quốc, nếu nước này vẫn không chịu lùi bước, giữ nguyên thái độ và hành vi sai trái như hiện nay thì Việt Nam phải kiện ra tòa án quốc tế để phân xử", ông Nhã khẳng định.
Trước đó, khoảng 16h ngày 26/5, một tàu cá Trung Quốc đã đâm chìm tàu cá ĐNa 90152 của ngư dân Đà Nẵng ở khu vực cách vị trí hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 khoảng 17 hải lý về phía nam tây nam.
10 ngư dân đã được các tàu Việt Nam cứu sống. Thời điểm xảy ra sự việc có 40 tàu cá Trung Quốc ngang ngược bao vây nhóm tàu cá của ngư dân Việt Nam đang hoạt động trên ngư trường truyền thống thuộc vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam.
"Việc Trung Quốc đưa tàu chiến, tàu rà soát bom mìn vào vùng thềm lục địa Việt Nam là hành vi uy hiếp đối với lực lượng chấp pháp của Việt Nam. Tàu thuyền quân sự tuy có thể đi qua vùng biển của nước khác, nhưng trong trường hợp Trung Quốc là sự phô trường sức mạnh và đe dọa tàu bè của Việt Nam. Theo luật pháp quốc tế vũ khí trên tàu phải được che hết, nhưng Trung Quốc không những không che mà còn chĩa súng về phía ngư dân Việt Nam. Đó là sự vi phạm trắng trợn Luật Biển, đe dọa an ninh" - Phó chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh Trần Đình Nhã.
