Dự án nằm trong khu đô thị thể thao Olympic có quy mô hơn 9.000 ha phía nam thủ đô, hứa hẹn trở thành nơi diễn ra loạt sự kiện thể thao tầm cỡ khu vực và quốc tế như ASIAD hay Olympic trong tương lai. Điểm nhấn của sân vận động nằm ở kiến trúc được thiết kế mô phỏng trống đồng Đông Sơn - biểu tượng văn hóa lâu đời của người Việt. Vì sao Vingroup lựa chọn hình ảnh trống đồng làm cảm hứng cho sân vận động? Để trả lời, cần hiểu rõ ý nghĩa của bảo vật quốc gia này trong văn hóa Việt Nam.
Trống đồng - biểu tượng sức mạnh của người Việt
Trống đồng Đông Sơn là một trong những di sản văn hóa tiêu biểu của người Việt cổ, ra đời từ khoảng thế kỷ 7 TCN. Nhiều nghiên cứu cho thấy trống đồng giữ vai trò trọng yếu trong đời sống tín ngưỡng và xã hội thời Đông Sơn, vừa là nhạc khí nghi lễ, vừa là biểu tượng quyền lực của cộng đồng bộ lạc cổ đại.
Theo quan niệm xưa, tiếng trống đồng tượng trưng cho tiếng sấm vang động đất trời, cầu cho mưa thuận gió hòa để mùa màng tốt tươi. Người xưa thường gióng ba hồi trống: Tiếng đầu tượng trưng cho trời, tiếng thứ hai tượng trưng cho đất, tiếng thứ ba tượng trưng cho con người, hàm ý sự giao hòa “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” trong vũ trụ. Chính vì mang ý nghĩa kết nối thiêng liêng như vậy, trống đồng được xem như cầu nối giữa con người với thần linh, được sử dụng trong các nghi lễ tế trời, cầu mưa, lễ hội mùa màng… suốt chiều dài văn minh lúa nước.
 |
| Trống đồng Đông Sơn có ý nghĩa sâu sắc trong văn hóa Việt Nam. |
Không chỉ là nhạc cụ, trống đồng còn mang ý nghĩa biểu trưng cho quyền uy, sức mạnh và tinh thần chiến thắng của chiến binh Đông Sơn thời kỳ dựng nước. Trống được dùng trong chiến đấu chống giặc ngoại xâm, khi thủ lĩnh bộ lạc kêu gọi mọi người đứng lên chiến đấu. Trải qua hàng nghìn năm, những chiếc trống đồng quý giá vẫn được người Việt xem trọng như biểu tượng kết tinh của văn minh thời đại Hùng Vương.
Sức cuốn hút của trống đồng Đông Sơn nằm ở chính thiết kế độc đáo và ý nghĩa sâu sắc. Nhìn từ trên xuống, mặt trống đồng thường được diễn giải là mô hình vũ trụ thu nhỏ với hình tròn trung tâm biểu trưng cho mặt trời tỏa các tia sáng, tượng trưng cho yếu tố dương. Xen kẽ giữa các tia sáng, họa tiết tam giác mô phỏng lông đuôi chim tượng trưng cho yếu tố âm.
Cách bố trí xen kẽ âm dương này thể hiện quan niệm cân bằng giữa hai thái cực, hàm ý sự hài hòa để muôn loài sinh sôi nảy nở. Bao quanh mặt trời là các vành hoa văn đồng tâm trải rộng ra mép trống, chạm khắc sinh động cảnh sinh hoạt của người Việt cổ: Từng đoàn người nhảy múa, giã gạo, đua thuyền, đánh trống. Tất cả được sắp xếp đối xứng thành từng cụm, tạo nên bố cục hài hòa xoay quanh trung tâm.
Đáng chú ý, các vật tổ của cư dân Lạc Việt cũng hiện diện trên mặt trống đồng như biểu tượng linh thiêng. Hình chim Lạc sải cánh nối tiếp nhau bay quanh mặt trống được coi là biểu trưng cho tổ tiên Lạc Việt. Bên cạnh đó là đàn hươu nai được khắc họa thành cặp đực - cái quần tụ, gợi lên sự sung túc phồn thực và gắn bó gia đình. Sự tinh xảo đó khiến trống đồng Đông Sơn là hiện vật tiêu biểu của nền văn minh Việt Nam từ thuở dựng nước, như pho sử ghi lại đời sống văn hóa thời Hùng Vương.
Tôn vinh cội nguồn, quảng bá sức mạnh văn hóa Việt
Chính bởi giá trị văn hóa - nghệ thuật đặc sắc, trống đồng luôn gợi nhắc đến cội nguồn dân tộc và niềm tự hào nghìn năm văn hiến của người Việt, trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều công trình quy mô lớn. Việc Vingroup lấy cảm hứng trống đồng Đông Sơn để thiết kế sân vận động thuộc khu đô thị thể thao Olympic cho thấy tầm nhìn văn hóa này.
Sân vận động Trống Đồng được xây dựng trên diện tích khoảng 73,3 ha, nằm trong phân khu trung tâm của dự án khu liên hợp thể thao Olympic tại Hà Nội. Với sức chứa 135.000 chỗ ngồi, đây sẽ là sân vận động có quy mô khán giả lớn nhất thế giới. Sân được thiết kế mô phỏng hình dáng trống đồng Đông Sơn kết hợp cách điệu hình ảnh chim Lạc, nhằm truyền tải khát vọng vươn lên mạnh mẽ của Việt Nam ra thế giới. Các chi tiết trang trí tại sân vận động cũng mang họa tiết trống đồng, giúp công trình vừa toát lên nét đẹp hiện đại, vừa mang tính biểu tượng gợi nhớ hào khí dân tộc.
Ở khía cạnh nhận diện, lựa chọn biểu tượng trống đồng giúp định vị hình ảnh của sân vận động trên trường quốc tế. Khi những sự kiện thể thao lớn được tổ chức tại đây trong tương lai, kiến trúc độc đáo này sẽ góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam.
 |
| Sân vận động Trống Đồng được thiết kế theo cảm hứng từ trống đồng Đông Sơn. Ảnh phối cảnh. |
Sân dự kiến trang bị hệ thống mái che đóng mở khổng lồ bao phủ toàn bộ khán đài, cho phép tổ chức các sự kiện trong mọi điều kiện thời tiết. Công trình được thiết kế đạt tiêu chuẩn FIFA, hướng đến đáp ứng đầy đủ yêu cầu khắt khe để tổ chức sự kiện thể thao lớn như World Cup, Olympic...
Đặc biệt, sân vận động Trống Đồng được định vị là công trình xanh và thông minh, tích hợp AI với khả năng thay mới mặt sân trong 6-10 giờ; ghế thông minh kết nối 5G; kiểm soát an ninh và dòng người theo thời gian thực; thu - tái chế nước tiết kiệm 70% nước sạch; chống hấp thụ nhiệt và tia UV; thông gió tự nhiên giảm năng lượng điều hòa, giảm tiếng ồn…
Sự giao thoa giữa tinh hoa quá khứ và công nghệ hiện đại biến sân vận động Trống Đồng trở thành cầu nối giữa lịch sử hào hùng và tương lai rực rỡ. Đây được kỳ vọng sẽ là công trình biểu tượng cho sự kiện thể thao quy mô tại Việt Nam trong nhiều năm tới.
