“Vấn đề là, tôi sinh ra vốn đã rất xuất sắc”, Cruella de Vil nói trong bản live-action mới của Disney. Trong phần tiền truyện, nhân vật trộm chó khét tiếng trong lịch sử phim ảnh khẳng định “tôi sinh ra đã xấu và có chút điên rồ”.
Điều đó không hẳn.
Không thể phủ nhận Cruella de Vil ban đầu được giới thiệu có bản tính ích kỷ, với hình ảnh quen thuộc là bộ lông chồn khoác trên người. Song, không giống như phù thủy Maleficent - nhân vật phản diện khét tiếng khác của Disney, Cruella giống kẻ hư hỏng trong xã hội hơn là phù thủy xấu xa.
Sau nhiều năm, ác nữ trộm chó có nhiều bộ phim, tác phẩm ăn theo riêng. Từ việc xuất hiện trong bản gốc 101 chú chó đốm, Cruella trở thành nhân vật được yêu thích nhất nhì trong lịch sử điện ảnh.
 |
| Những nhân vật phản diện như Cruella dần được khán giả yêu thích. |
Hành trình lấy lòng khán giả của ác nữ trộm chó
Nhân vật phản diện Cruella lần đầu xuất hiện trong 101 chú chó đốm - tiểu thuyết do tác giả người Anh Dodie Smith sáng tác năm 1956. Trong phiên bản đầu tiên, Cruella de Vil là phụ nữ sống chung với mèo.
Từ người bình thường trong xã hội, Cruella de Vil biến thành kẻ trộm chó mang trong mình nhiều thù hận. Điều đó thể hiện qua việc Cruella được khai thác là đứa bé tinh nghịch từ ngày còn nhỏ. Cô bỏ hạt tiêu vào thức ăn người khác, bị đuổi khỏi trường, khoe khoang có còi xe to nhất London, kết hôn với người giàu có nhưng không phải tình yêu…
Sau nhiều năm, nhân vật Cruella xuất hiện trong một số tác phẩm chuyển thể, bao gồm hai bộ phim hoạt hình của Disney, một loạt phim truyền hình, hai bộ phim live-action (Glenn Close và gần đây là Emma Stone thể hiện), tác phẩm chính kịch của BBC, nhạc kịch sân khấu, bộ sách dành cho giới trẻ…
 |
| Walt Disney thiết lập quy chuẩn cho hình ảnh của ác nữ trộm chó. |
Trong khi những chú chó đốm luôn là vật cưng bất biến, Cruella được khai thác ở nhiều khía cạnh hơn. Đáng nói, từ một nhân vật phản diện trộm chó, Cruella dần trở nên dễ mến hơn trong mắt công chúng. Nói đúng hơn, Cruella ngày càng nhiều người hâm mộ.
Từ kẻ đáng ghét trong tiểu thuyết gốc của Smith, sau đó là nhân vật trộm chó có thời trang độc đoán qua sự thể hiện của Glenn Close, hay gần nhất là quá khứ bi thương của Cruella thông qua sự thể hiện của Emma Stone… tất cả dần đi theo hướng đồng cảm với nhân vật ác nữ trộm chó.
Sự thành công của nhân vật Cruella chứng minh mắt nhìn của Walt Disney. Việc mua bản quyền từ tác giả Dodie Smith đã thay đổi mãi mãi số phận của nữ ác nhân.
Bộ phim hoạt hình của Walt Disney sản xuất năm 1961 đã tạo ra tiêu chuẩn cho nhân vật ác nữ trộm chó. Theo New York Times, giám đốc sáng tạo Marc Davis xứng đáng được ghi công vì tạo ra mái tóc bù xù, tính khí điên loạn của Cruella. Hình ảnh ngồi trên xe với ống đựng thuốc lá dài màu xanh lá cây cũng trở thành nét đặc trưng của nhân vật.
Trong các tác phẩm của Disney, họ luôn cố gắng truyền tải thông điệp mang yếu tố thay đổi xã hội. Ngoài cảnh tượng ghê rợn âm mưu lột da chó con, phiên bản Cruella của nhà chuột luôn mang hơi hướm nữ quyền.
Cruella de Vil không kết hôn hay có con theo quyết định của người lớn. Ác nữ trộm chó độc lập, giàu có, có kẻ hầu người hạ, không sợ hãi ai hay để thế lực nào cản đường. Nói cách khác, nhân vật Cruella đối lập với hình tượng phụ nữ trung niên thường thấy.
Ở bản chuyển thể năm 1996, Close xây dựng nhân vật Cruella de Vil dưới hình thức tín đồ thời trang. Những chiếc áo mullet đen trắng, mũ và mạng che mặt màu đen, son môi sáng màu, miếng đệm vai lớn… đều thể hiện yếu tố nữ quyền. Điều đó nhanh chóng chiếm được cảm tình từ khán giả.
 |
| Cruella de Vil có hành trình dài để trở thành nhân vật phản diện được yêu thích trên màn ảnh. |
Nhân vật Cruella cũng thể hiện mặt vui tính
Trong cuộc trò chuyện với Yahoo Entertainment, Glenn Close cho biết cô được nhà sản xuất cho phép sử dụng những câu thoại hài hước, ác độc theo cách ngớ ngẩn hơn.
“Càng tỏ ra yếu kém, nhân vật càng thú vị”, Close khẳng định.
Richard Keen, giáo sư tâm lý học tại Đại học Converse, cho biết khán giả bị Cruella thu hút bởi cô là nhân vật mà chúng ta phải ghét.
“Xã hội thường cho rằng chúng ta không nên làm quen hay thân thiết với kẻ xấu. Lâu dần, khi tiếp xúc nhiều, chúng ta đồng cảm với nhân vật, khả năng yêu thích, muốn tìm hiểu kẻ xấu dần ập đến.
Dưới sự thể hiện của Glenn Close, danh tiếng của Cruella được nâng cao. Ác nữ trộm chó từ một người bị xã hội ghét bỏ dần trở thành biểu tượng văn hóa đại chúng, với nét quyến rũ toát ra từ kẻ đáng ghét, lòng nhiều thù hận.
Theo Richard Keen, Cruella đáng ghét nhưng không quá phản diện đến mức khó chấp nhận như bạch tuộc yêu Ursula trong Nàng tiên cá hay hay mụ phù thủy trong Bạch Tuyết và bảy chú lùn.
Không giống như người thừa kế giàu có, đã có gia đình trong tiểu thuyết, kẻ nham hiểm trong phim hoạt hình, Cruella của Close là bà trùm thời trang với phong cách quyến rũ. Theo Keen, sự hợm hĩnh, độc lập và thành công của Cruella bản live-action đã biến nhân vật ác nữ trộm chó thành ngôi sao màn ảnh, bước vào hàng ngũ những ác nhân được yêu thích trong lịch sử điện ảnh.
Đến phiên bản Cruella của Emma Stone, nữ diễn viên thể hiện phiên bản trẻ của ác nữ trộm chó. Tuy có hành động sai trái như nói dối, đánh cắp, nhưng mọi thứ cùng mục tiêu duy nhất là trả thù.
Sau hành trình dài, cuối cùng Cruella từ ác nữ trộm chó trở thành một trong những biểu tượng ác nhân nổi tiếng của văn hóa đại chúng.
Vì sao nhân vật phản diện được yêu thích?
Theo BBC, ngày càng nhiều nhân vật phản diện dần trở thành những siêu anh hùng, ngôi sao mới trên màn ảnh.
Tiến sĩ Stacey Abbott tại ĐH Roehampton, London cho biết các nhân vật phản diện có hình tượng lãng mạn, quyến rũ thường gây chú ý. "Phim thường xây dựng góc khuất về nhân vật phản diện. Những kẻ xấu có quá khứ đau thương dễ được cảm thông", tiến sĩ nói.
 |
| Nhân vật phản diện dần có chỗ đứng, được yêu thích hơn cả vai chính. Ảnh: Disney. |
Tiến sĩ Luke Seaber của ĐH College, London lại cho rằng nhân vật phản diện luôn có xu hướng gây thú vị. "Nhân vật phản diện thường chứa đựng nhiều tâm trạng. Ác nhân cũng là những nhân vật có câu thoại ấn tượng nhất trên màn ảnh", Seaber khẳng định với BBC.
Yếu tố cốt lõi để đồng cảm với nhân vật phản diện là mỗi khán giả đều có mặt xấu trong tính cách. Những bộ phim vô tình kích hoạt mặt tối trong con người, khiến người xem có suy nghĩ "Ai cũng có nỗi khổ riêng".
Theo Tiến sĩ Margrethe Bruun Vaage, giảng viên tại Đại học Kent, các nhà làm phim giỏi nắm bắt tâm lý của khán giả. "Trong đời thực, chúng ta thường làm ngơ những sai sót về mặt đạo đức của người khác và của chính bản thân mình. Khi thấy những ác nhân trên màn ảnh, việc đồng cảm là điều dễ hiểu", tiến sĩ phân tích.
