Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Vì sao đợt nắng nóng đầu hè vượt kỷ lục hơn 40 năm?

Ngay ở đợt nắng nóng đầu tiên của mùa hè 2017, Hà Nội và Đông Bắc Bộ đã ghi nhận nhiệt độ cao kỷ lục. Không khí khô nóng khiến nơi đây như chảo lửa.

Hôm nay, 5/6, là ngày cuối cùng của đợt nắng nóng gay gắt đầu tiên của mùa hè. Từ ngày mai 6/6, nắng nóng được dự báo chấm dứt ở miền Bắc và dịu dần ở miền Trung. Nhiệt độ ở các khu vực này giảm sâu và nhanh 5-8 độ C, đồng thời, xuất hiện mưa rào và dông kèm gió mạnh.

Khi Hà Nội nóng kỷ lục: Yên xe máy 68 độ C, ôtô 72 độ C Trưa 3/6, nhiệt độ ở Hà Nội vượt 40 độ C. Tuy nhiên, nhiều nơi thiếu bóng cây, trong ôtô hay trên yên xe máy khi không được che chắn, cái nóng còn ở mức cao hơn nhiều.

Kỷ lục

Theo Trung tâm dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, đợt nắng đã lập những kỷ lục về nhiệt độ trong hàng chục năm qua. Trong 4 ngày (1-4/6), Bắc Bộ và các tỉnh Thanh Hóa đến Phú Yên nắng nóng xuất hiện và lập tức trở nên dữ dội.

Nhiệt độ cao nhất ở các khu vực này phổ biến 37-40 độ C, một số nơi ở Bắc Bộ nhiệt độ cao vượt mức lịch sử.

Cụ thể, Hà Đông (Hà Nội) 42,5 độ C (vượt xa kỷ lục năm 2015 là 40,8 độ C), Lạng Sơn 38,8 độ C (kỷ lục năm 2012 là 38,4 độ C), Bắc Giang 40,5 độ C (kỷ lục 1994 là 38,7 độ C), Phủ Liễn (Hải Phòng) 39,5 độ C (kỷ lục 2001 là 39 độ C). 

Ông Võ Văn Hòa, Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn khu vực đồng bằng Bắc Bộ, cho hay những mức nhiệt trên được đo tại vườn khí tượng nên thấp hơn thực tế (3-4 độ C) và thấp hơn rất nhiều so với những nơi chịu hiệu ứng đô thị, bê tông hóa.

Vi sao Bac Bo nang nong ky luc anh 1
Nhiệt độ kỷ lục tại các địa phương trong đợt nóng đầu hè. Đồ họa: Hoàng Như. 

Nguyên nhân

Lý giải về hiện tượng thời tiết cực đoan này, các chuyên gia khí tượng đề cập tới ảnh hưởng của hoàn lưu vùng áp thấp nóng phía Tây kết hợp với hiệu ứng gió phơn hoạt động mạnh.

Ngoài ra, việc tâm nóng thay đổi vị trí so với thông thường là do vùng áp thấp nóng phía Tây tồn tại ngay trên khu vực Đông Bắc Bộ, bao trùm và liên tục phả nhiệt lượng xuống khiến cả vùng nóng mạnh.

Không chỉ vậy, vùng áp thấp nóng này còn hút gió Đông Nam tạo ra hiệu ứng phơn khiến không khí bị khô kiệt, mây ẩm không thể hình thành. Bầu trời khu vực này xanh ngắt, không có một gợn mây khiến bức xạ nhiệt càng mạnh hơn.

Bên cạnh đó, hiệu ứng đô thị, bê tông hóa cũng là một nguyên nhân khiến hơi nóng bị giữ lại lâu, nhiệt độ giảm chậm.

Theo nhận định của các chuyên gia khí tượng, trong mùa hè năm nay, sẽ tiếp tục còn các đợt nóng do tác động của El Nino.

Thông thường, tháng 6 và 7 là thời gian có nhiều đợt nắng nóng nhất và với cường độ mạnh nhất. Mỗi tháng, trung bình có 2-3 đợt, trong đó, đa số là nắng nóng gay gắt.

Trung tâm dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương nhận định trong tháng 6, Bắc Bộ và Trung Bộ nhiều khả năng sẽ còn một đợt nắng nóng gay gắt xảy ra vào giữa tháng. 

Nơi giải nhiệt lý tưởng của người Hà Nội Những ngày nắng nóng kéo dài nhiều người dân Hà Nội lại ra bãi giữa sông Hồng, đoạn chân cầu Long Biên để tắm mát, giải nhiệt. Bên bờ sông còn có máy tập gym và thư viện sách.

Hình ảnh nắng nóng chưa từng thấy hơn 40 năm qua ở Hà Nội

Mặt đường bốc hơi ngùn ngụt, phố đi bộ vắng tanh, người đàn ông ghé vào đài phun nước làm mát mình... là những hình ảnh trong đợt nắng nóng kỷ lục hơn 40 năm qua tại thủ đô.




Trong đợt nắng nóng, Zing.vn đã nhiều lần đo nhiệt độ thực tế ngoài trời và thu được giá trị nhiệt độ lên đến gần 50 độ C trong không khí, gần 60 độ C trên mặt đường nhựa và hơn 70 độ C trong ôtô để ngoài trời, không bật điều hòa.

Đợt nắng nóng đặc biệt

Miền Bắc suốt nhiều ngày được ví như chảo lửa, lò sấy khổng lồ. Nắng nóng gay gắt, không khí nóng bức, oi nồng khiến người dân khó chịu. Hơi nóng luôn rát bỏng phả vào người đi đường dù đêm đã khuya. Nhiệt độ lúc 22h ở Hà Nội bằng nhiệt độ cao nhất ngày ở Sài Gòn lúc giữa trưa và suốt cả ngày không lúc nào xuống dưới 30 độ C.

Điều đặc biệt đầu tiên của đợt nắng nóng lần này là ngay trước đó, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đã trải qua một tháng 5 thời tiết mát mẻ, mưa dông nhiều. Điều này khiến nhiều người cho rằng năm 2017 sẽ có một mùa hè không quá nóng.

Chia sẻ với Zing.vn, ông Lê Thanh Hải, Phó tổng giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, nhận định đây là đợt nắng nóng gay gắt đầu tiên của mùa hè năm nay. Tuy nhiên, đợt nắng nóng này không có giai đoạn khởi động mà ngay lập tức dữ dội.

Nhiệt độ nhiều nơi tăng mạnh trong thời gian ngắn (5-10 độ C) khiến người dân bị sốc, mệt mỏi. Chưa bao giờ, người dân thủ đô và Đông Bắc Bộ trải qua đợt nắng nóng đầu hè khắc nghiệt đến vậy.

Đây cũng chính là điểm đặc biệt tiếp theo của đợt nắng nóng lần này khi tâm nóng thay vì nằm ở Tây Bắc Bộ hay Trung Bộ như mọi lần, lại nằm ở Đông Bắc Bộ.

Hoàng Như

Bạn có thể quan tâm