Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Vì sao động đất mạnh liên tiếp xảy ra ở Nepal?

Hai cơn địa chấn mạnh hơn 7 độ Richter xảy ra ở Nepal trong vòng chưa đầy 3 tuần khiến nhiều người lo lắng về tần suất xảy ra động đất ở nước này.

Nepal chưa phục hồi sau trận động đất 2 tuần trước, nay lại hứng chịu thêm cơn địa chấn mới. Ảnh: EPA
Nepal chưa phục hồi sau trận động đất hơn 2 tuần trước, nay lại hứng chịu thêm cơn địa chấn mới. Ảnh: EPA

Nepal thường xảy ra động đất do nước này nằm trên vùng tiếp xúc của của hai mảng kiến tạo lục địa Ấn Độ và lục địa Á - Âu. Năm 1934, cơn địa chấn cường độ 8,1 độ Richter xảy ra ở Nepal khiến hơn 10.000 người thiệt mạng.

"Trước ngày 25/4, vùng biên giới ở hai mảng kiến tạo lục địa này từng gặp nhiều trận động đất lớn và để lại thảm họa đáng kể. 100 năm trở lại đây, ít nhất 4 trận động đất mạnh trên 6 độ Richter đã xảy ra trong phạm vi 250 km thuộc khu vực này", Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) cho hay.

Sau khi động đất xảy ra chiều 25/4, một số dư chấn khác tiếp tục gây rung lắc ở những vùng lân cận với tần suất khoảng 20 phút mỗi lần. Theo tạp chí Time, dư chấn mạnh 6,3 độ Richter xuất hiện sau 30 phút. Chính quyền Nepal ghi nhận ít nhất 5 dư chấn có cường độ cao hơn 5 độ Richter. Đến ngày 1/5, hơn 100 dư chấn mạnh trên 4 độ Richter đã xảy ra.

"Đôi khi, một số dư chấn có thể mạnh hơn cả trận động đất ban đầu, bởi đợt chấn động đầu tiên đã gia tăng áp lực lên các đường đứt gãy địa chất lân cận khiến nó trở nên bất ổn định", bà Carmen Solana, chuyên gia tại Đại học Portsmouth (Anh), nói với AFP.

Động đất xảy ra như thế nào?

Động đất được sinh ra từ các đứt gãy địa chất dưới lòng đất, 90% số trận động đất xảy xa trên Vành Đai Lửa và con người bắt đầu cảm thấy rung chấn ở cấp 3 trong thang độ Richter.

Tâm chấn của trận động đất ngày 12/5 nằm ở độ sâu 19 km, gần trại xuất phát trên núi Everest. Đồ họa: USGS
Tâm chấn của trận động đất ngày 12/5 nằm ở độ sâu 19 km, gần trại xuất phát trên núi Everest. Đồ họa: USGS

Về lý thuyết, áp lực do cơn địa chấn ngày 25/4 có khả năng gây ra một trận động đất mới ở những khu vực nằm ngoài vùng dư chấn, với cường độ có thể mạnh không kém vụ ban đầu.

Trên thực tế, Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) từng dự đoán một dư chấn có thể xảy ra trong tuần này với cường độ mạnh từ 7 đến 7,8 độ Richter.

Thực tế, trận động đất cường độ 7,3 độ Richter xảy ra ở Nepal ngày 12/5. Cả hai đợt ngày 25/4 và 12/5 đều có tâm chấn nông, do đó chúng gây ảnh hưởng và để lại hậu quả ở diện rộng.

Một số ý kiến cho rằng, chấn động ngày 12/5 không phải là dư chấn. Hơn nữa, tâm chấn của nó ở phía đông Kathmandu và gần biên giới Nepal và Trung Quốc, trong khi tâm chấn của thảm kịch ngày 25/4 ở phía tây thủ đô.

Tuy nhiên, ông Nigel Harris, giáo sư về kiến tạo học tại Đại học Open (Anh), giải thích: "Từ sau sự việc ngày 25/4, dư chấn có xu hướng xảy ra theo hướng đông nam. Trận động đất hôm qua là một phần trong chuỗi dư chấn".

Các nhà khoa học cảnh báo Nepal có thể tiếp tục hứng chịu những trận động đất mạnh mới. Khi phạm vi ảnh hưởng của địa chấn càng mạnh, dư chấn sẽ xảy ra nhiều và liên tục. Tình hình có thể kéo dài hàng tuần, hàng tháng hoặc thậm chí là sau nhiều năm.

Thung lũng Nepal cao thêm 80 cm sau động đất

Thung lũng Kathmandu của Nepal đã cao thêm 80 cm. Trong khi số người thiệt mạng sau trận động đất kinh hoàng ở đây đã tăng lên 8.413 người.

Người Nepal thất thần sau động đất 7,3 độ Richter

Người dân Nepal hoảng sợ khi động đất 7,3 độ Richter xảy ra hôm nay, chỉ hơn 2 tuần sau cơn địa chấn lịch sử khiến hơn 8.000 người thiệt mạng.

Minh Anh

Bạn có thể quan tâm