Vì sao cá chết liên tục trên các hồ ở Hà Nội?

Sáng 22/8, Zing.vn ghi nhận một lượng lớn cá chết, trôi dạt vào ven hồ Tây đoạn gần đường Trích Sài, Nguyễn Đình Thi. Mùi hôi thối do xác cá và động vật chết phân hủy bốc lên nồng nặc.

Trước đó, ngày 20/8, nhiều người dân đi qua khu vực hồ Trúc Bạch hãi hùng với mùi cá chết, dạt vào một góc hồ. Theo người dân địa phương ở đây, hiện tượng cá chết bắt đầu xuất hiện từ 18/8, đến 20/8 thì phân hủy mạnh do nhân viên môi trường vớt không xuể.

Trước đó vài ngày, hiện tượng cá chết hàng loạt, gây mùi khó chịu cũng được ghi nhận ở hồ Yên Sở.

Cá chết lên đến hàng chục kg ở hồ Yên Sở. Ảnh: Hồng Quang.

Do thiếu oxy

Lý giải về vấn đề này, PGS.TS Trần Hồng Côn (nguyên giảng viên khoa Hóa, Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội) cho rằng cá chết chủ yếu là do các trận mưa liên tục thời gian qua, nhưng không loại trừ khả năng hệ thống sông hồ ở Hà Nội đang ô nhiễm nặng nề.

"Tháng 7, tháng 8 là mùa mưa ở Hà Nội, nhất là trong những ngày vừa qua có những trận mưa lớn. Có trận mưa chỉ trong chục phút nhưng đổ vào hồ hàng triệu m3 nước, dẫn đến môi trường trong các lòng hồ bị thay đổi đột ngột. Đây là nguyên nhân chính khiến cá bị sốc", ông Côn phân tích.

Theo ông, khi các hồ trong chốc lát bị một lượng nước lớn đổ vào, nồng độ oxy hòa tan trong nước bị pha loãng khiến cá bị ngạt.

Bên cạnh đó, nước mưa khi trút xuống hồ còn từ các ống thoát nước trên mặt đường kéo theo cả rác, lá cây và vô số chất thải hữu cơ. Đây là nguyên nhân khiến độ PH trong nước bị thay đổi, lượng lớn chất thải hữu cơ, vô cơ đổ vào khiến cá bị ngạt, chết hàng loạt.

"Hiện tượng cá chết do mưa lớn không có gì bất thường, nhưng chết lượng lớn và thường xuyên như vậy là sự cảnh báo về ô nhiễm sông, hồ ở Hà Nội hiện nay", TS Hồng Côn nhận định.

Còn theo đại diện Công ty Thoát nước Hà Nội, hiện tượng này do nhiệt độ nước thay đổi đột ngột, cá không kịp thích nghi. 

"Thời tiết mấy ngày vừa qua ở Hà Nội mưa nắng thất thường, lúc nắng thì nhiệt độ mặt nước tăng cao, có khi lên đến 32, 33 độ C. Nhưng mưa lớn, nhiệt độ lại giảm đột ngột, cá con và một số loài yếu chết liên tục không có gì khó hiểu", đại diện Công ty Thoát nước Hà Nội giải thích.

Xác cá nổi trắng một góc hồ Tây sáng 22/8. Ảnh: Hoàng Đông.

Hệ thống sông, hồ ô nhiễm nặng nề

Trong khi đó, GS.TSKH Phạm Hoàng Hải, Phó chủ tịch, Tổng thư ký Hội Địa lý Việt Nam, nhìn nhận việc cá chết ở các hồ điều hòa khó có thể đổ lỗi hoàn toàn do nước mưa. Ông cho rằng các hồ này ô nhiễm thường xuyên, tình trạng mưa lớn những ngày qua chỉ là chất xúc tác "giết chết" đàn cá ở đây.

"Bản thân những hồ điều hòa, nhiệm vụ chủ yếu là tiếp nhận, điều hòa và tiêu thoát nước mưa. Vì vậy cá chết hàng loạt như vậy thì không thể đổ cho mưa được, mưa chỉ khiến cho tình trạng này diễn ra nhanh hơn và nghiêm trọng hơn", GS Hoàng Hải nhận định.

Ông dẫn chứng hồ Trúc Bạch bị bao vây bởi nhiều nhà hàng, quán ăn, khu dân cư đông đúc nên hứng nhiều nước thải. Còn hồ Yên Sở thì thông với một số con sông trong nội thành Hà Nội nên hàng ngày cũng không tránh khỏi việc bị ô nhiễm.

"Khi một sông ô nhiễm, lập tức các hồ, sông liên thông bị bẩn theo. Vì thế khi mưa lớn, dòng chảy được đẩy mạnh sẽ khiến chất bẩn trôi đi nhanh hơn, lan ra phạm vi rộng hơn. Đây cũng có thể là một nguyên nhân làm cá chết hàng loạt", ông Hải nhận định.