Vì sao bão số 4 - Bebinca có hướng di chuyển bất thường?

Ông Lê Thanh Hải, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thuỷ văn và bà Trịnh Thu Phương, Trưởng phòng Thuỷ văn Bắc Bộ, trao đổi với báo chí về diễn biến, ảnh hưởng của bão số 4 tới miền Bắc và Bắc Trung Bộ.

Mưa lớn ở Bắc Bộ, có nơi 600 mm

- Xuất hiện sau đợt mưa ngập kéo dài ở miền Bắc, bão số 4 - Bebinca diễn biến gì đáng chú ý, thưa ông?

- Ông Lê Thanh Hải: Từ một vùng áp thấp xuất hiện vào tuần trước, bão số 4 được hình thành ngay trong Biển Đông ngày 13/8. Ban đầu, vùng áp thấp đi qua vùng biển phía đông quần đảo Hoàng Sa, di chuyển lên phía đông đảo Hải Nam (Trung Quốc) rồi mạnh dần lên thành áp thấp nhiệt đới. 

Ông Lê Thanh Hải, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thuỷ văn. Ảnh: Hoàng Hiệp.

Cơn bão sẽ tiếp tục di chuyển theo hướng tây bắc. Chiều và đêm nay, bão số 4 vượt qua bán đảo Lôi Châu (Trung Quốc). Khoảng đêm nay rạng sáng mai (16/8), cơn bão này khả năng đi vào vịnh Bắc Bộ. 

Điều đáng lo ngại bão số 4 sẽ mang theo một lượng mưa khá lớn. Từ đêm nay đến hết 17/8, Bắc Bộ sẽ có mưa to, lượng mưa phổ biến 300-400 mm, cá biệt có nơi 500-600 mm trong hai ngày. Tháng 6, 7 vừa qua, Bắc Bộ đã hứng chịu đợt mưa rất lớn, một số điểm gấp 200-400%. Các hồ chứa, bề mặt, ngọn núi đã tích nhiều nước, do vậy nguy cơ lũ quét, sạt lở đất, ngập úng khá cao. Đặc biệt, các vùng đô thị có thể bị ngập.

- Bão số 4 nhiều lần đổi hướng, bẻ ngược hướng. Vì sao như vậy?

- Ông Lê Thanh Hải: Chúng tôi nhận định bão số 4 có hình thái đặc biệt. Hầu hết cơn bão có hướng di chuyển chủ yếu từ đông sang tây. Tuy nhiên, bão số 4 di chuyển theo chiều ngược lại, có lúc đi về phía đông nam thậm chí dừng lại.

Hầu hết cơn bão được hình thành trong dải hội tụ nhiệt đới. Trong dải hội tụ nhiệt đới, phía trên là cao cận nhiệt đới, hình thành gió Tín phong và phía dưới là gió mùa Tây Nam.

Hình ảnh đường đi của bão số 4 - Bebinca vào sáng 15/8. Với các điểm màu đen là vị trí bão/áp thấp đã đi qua có thể thấy hướng di chuyển rất dị thường của cơn bão. Ảnh: NCHMF.

Nếu gió Tín phong và gió mùa Tây Nam thổi cân bằng, cơn bão sẽ đi theo quỹ đạo parabol. Tuy nhiên, khi áp cao cận nhiệt đới, tức gió Tín phong, hoạt động yếu và không có, các cơn bão sẽ bị gió mùa Tây Nam đẩy lên phía bắc. Bão số 4 là trường hợp như vậy. 

- Các kịch bản đổ bộ của bão như thế nào thưa ông?

- Ông Lê Thanh Hải: Cơn bão số 4 nhiều khả năng ảnh hưởng trực tiếp tới các tỉnh thuộc Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ.  

Khi đi vào vịnh Bắc Bộ, bão có thể suy yếu thành áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 6-7. Tuy nhiên, không thể loại trừ khả năng bão vẫn giữ nguyên cấp độ 8-9, như vậy sẽ càng nguy hiểm khi vào ven bờ. 

Vẫn còn khá sớm để đưa ra nhận định chính xác. Khu vực ảnh hưởng trực tiếp có thể từ nam đồng bằng Bắc Bộ đến Thanh Hoá, Nghệ An. Chúng tôi đang theo dõi rất chặt chẽ để đưa ra dự báo sát cụ thể.

Hình ảnh vùng mây bão số 4 lúc 8h sáng 15/8. Cơn bão sẽ gây mưa lớn trong 2 ngày tới. Ảnh: NCHMF.

- Với lượng mưa được dự báo rất lớn từ cơn bão, tập trung chủ yếu ở khu vực miền núi. Người dân lưu ý những gì?

- Ông Lê Thanh Hải: Chúng tôi phối hợp Viện Địa chất khoáng sản, Viện Khoa học Khí tượng Thuỷ văn để đưa ra cảnh báo sớm nguy cơ lũ quét, sạt lở đất đá ở khu vực miền núi phía Bắc, đặc biệt 6 địa phương Yên Bái, Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu, Sơn La, Hoà Bình.

Bên cạnh đó, khoảng đêm nay và sáng mai, khi đi vào vịnh Bắc Bộ, bão số 4 sẽ gây sóng to, gió lớn. Do vậy, bà con ngư dân cần thoát khỏi nơi nguy hiểm, tìm nơi trú tránh an toàn. 

Ngoại thành Hà Nội khả năng lại ngập úng khá nghiêm trọng

- Trong những ngày tới, lượng mưa ở Bắc Bộ được dự báo ở mức khá cao, phổ biến 400 mm, thậm chí có nơi 600 mm. Diễn biến lũ trên các sông sẽ ra sao?

- Bà Trịnh Thu Phương: Hiện các hồ chứa ở khu vực Bắc Bộ thực hiện quy trình điều tiết hồ chứa. Hồ Sơn La mở 2 cửa xả đáy, hồ Hoà Bình mở 3 cửa xả đáy, hồ Tuyên Quang mở 1 cửa xả đáy. Từ 12/8, chúng tôi đã phát đi nhiều bản tin cảnh báo dựa trên diễn biến tình hình lũ.

Khả năng khu vực sông Đà (ở hồ Hoà Bình), sông Thao (Yên Bái) sẽ xuất hiện đợt lũ mới. Hạ lưu sông Hồng, đặc biệt sông Đáy, sông Hoàng Long, sông Bôi sẽ xảy ra lũ ở mức BĐ2-3.

Do mưa lũ dồn dập, kéo dài, người dân ở ngoại thành Hà Nội phải sống chung với lũ trong nhiều ngày. Ảnh: Việt Linh.

Trong đợt mưa này, khu vực trũng ở ngoại thành Hà Nội sẽ tái diễn cảnh ngập úng như trung tuần tháng 7, có khả năng tương đối nghiêm trọng

- Giải pháp nào cho vùng trũng ở ngoại thành Hà Nội đối phó với trận ngập úng sắp tới?

- Bà Trịnh Thu Phương: Hiện các hồ chứa đang vào giai đoạn cuối của thời kỳ chính vụ, mực nước ở các hồ dưới mức dâng bình thường khoảng 10-15 m. Cho nên, nếu lũ xảy ra, các hồ sẽ vẫn đảm bảo an toàn.

Trong 2 tháng vừa qua, vũng trùng ngoại thành Hà Nội trải qua đợt lũ kéo dài. Tôi nghĩ rằng người dân đã có nhiều kinh nghiệm, chính quyền địa phương có phương án ứng phó thích hợp.

Bão số 4 đổi hướng di chuyển, liên tục tăng tốc Tối 16/8, tâm bão sẽ cách bờ biển các tỉnh từ Hải Phòng - Thanh Hóa khoảng 130 km về phía đông. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 8-9 (60-75 km/h), giật cấp 11. 21:58 14/8/2018