Cuối tuần này, Tòa thánh Vatican sẽ tập hợp các giám mục cấp cao từ khắp nơi trên thế giới tại hội nghị về lạm dụng tình dục để bàn về cách giải quyết những vụ bê bối làm tổn hại uy tín Giáo hội Công giáo thời gian gần đây, theo Reuters. Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng nỗ lực này là quá ít và quá muộn.
Cuộc họp kéo dài bốn ngày chưa từng có tiền lệ, bắt đầu từ hôm 21/2, sẽ quy tụ chủ tịch hội đồng giám mục Công giáo các nước, quan chức Tòa thánh Vatican, chuyên gia và người đứng đầu các giáo phái.
"Tôi hoàn toàn cho rằng uy tín của chúng tôi về vấn đề này đang bị đe dọa. Chúng ta phải tìm đến gốc rễ của vấn đề và thể hiện khả năng giải quyết với tư cách Giáo hội", cha Federico Lombardi, người được Giáo hoàng Francis lựa chọn điều hành hội nghị sắp tới, nói với phóng viên.
 |
| Giáo hoàng Francis kêu gọi tổ chức cuộc họp từ tháng 9 nhằm giải quyết vấn nạn lạm dụng tình dục bị chỉ trích. Ảnh: AP. |
Hội nghị chống lại "tội ác"
Cuộc họp với chủ đề "phòng chống lạm dụng trẻ vị thành niên và đối tượng dễ bị tổn thương" diễn ra trong bối cảnh 1,3 tỷ thành viên của Giáo hội Công giáo trên khắp thế giới vẫn đang nỗ lực giải quyết cuộc khủng hoảng kéo dài hơn hai thập kỷ.
Tháng 9/2018, Giáo hoàng Francis đã kêu gọi tổ chức cuộc họp theo gợi ý của các cố vấn thân cận. Ông nói với phóng viên đây là hành động cần thiết bởi một số giám mục vẫn chưa biết đầy đủ các thủ tục bảo vệ người trẻ cũng như cách xử lý các trường hợp lạm dụng. Giáo hoàng Francis cho rằng cuộc họp sẽ trở thành "giáo lý", hay một bài giảng, một tuyên bố gây bất ngờ cho các nạn nhân bị lạm dụng và những người ủng hộ họ.
Vatican cũng kêu gọi các giám mục gặp gỡ các nạn nhân còn sống ở đất nước mình trước thềm hội nghị. Những nạn nhân sẽ đưa ra lời khai chứng thực tại buổi lễ cầu nguyện hàng ngày bên lề cuộc họp tại Rome, đồng thời các nhóm vận động dự kiến tuần hành bên ngoài địa điểm diễn ra sự kiện.
Đề cập đến thái độ "chống cự" của một vài giám mục, cha Lombardi trước đó kêu gọi: "Nếu chúng ta không cam kết chiến đấu chống lại tội ác này, trong xã hội và trong nhà thờ, chúng ta sẽ không hoàn thành nghĩa vụ của mình".
 |
| Hội nghị với chủ đề "phòng chống lạm dụng trẻ vị thành niên và đối tượng dễ bị tổn thương" được tổ chức nhằm giải quyết vấn nạn đã kéo dài hơn hai thập kỷ trong cộng đồng Công giáo. Ảnh: AP. |
Vì vậy, theo Thomas Reese, một linh mục Công giáo Dòng Tên, hội nghị cấp cao ở Rome chủ yếu nhắm đến giám mục hơn là các nhà thờ ở Mỹ. Các nạn nhân hy vọng Giáo hoàng Francis sẽ dứt khoát đặt ra luật lệ cho các giám mục về vấn đề này.
Hồng Y Blase Cupich ở Chicago, Mỹ, thuộc ban tổ chức cuộc họp cấp cao sắp tới, nói với tạp chí America rằng "chúng ta có thể mong chờ hành động mang tính quyết định ở hội nghị... tại Rome cũng như tại các giáo phận trên toàn thế giới".
Chỉ là "động thái xoa dịu"?
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia đặt câu hỏi tại sao giáo hội phải mất quá nhiều thời gian để đi đến quyết định tổ chức hội nghị.
"Sự thật rằng vấn nạn lạm dụng vẫn tồn tại vào năm 2019, và rằng việc nâng cao nhận thức cho các giám mục vẫn cần được thực hiện cho thấy Tòa thánh Vatican chưa ưu tiên cao vấn đề này", Anne Barrett-Doyle, chuyên gia thuộc tổ chức theo dõi tình trạng lạm dụng có trụ sở tại Mỹ, nói.
"Tôi hy vọng Giáo hoàng có thể thừa nhận rằng tình trạng hiện nay thật đáng xấu hổ", Barrett-Doyle nói thêm.
Massimo Faggioli, nhà sử học Công giáo và giáo sư thần học, nói với Guardian: "Theo tôi, đây là cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất đối với Giáo hội Công giáo kể từ thời kỳ cải cách của Giáo hội".
Vấn nạn lạm dụng tình dục được cho là đã kéo dài hơn 20 năm qua. Trong khi đó, các thành viên cấp cao của các giáo hội Công giáo ở Mỹ, châu Âu, Nam Á và Australia bị cáo buộc che đậy nhiều vụ bê bối lạm dụng gây chấn động.
 |
| Nhiều nữ tu bị lạm dụng nhưng không được bảo vệ thích đáng bởi ban quản lý nhà thờ. Ảnh: AP. |
Hôm 16/2, Giáo hoàng Francis đã chính thức phế truất cựu hồng y người Mỹ Theodore McCarrick sau khi ông này bị cáo buộc xâm hại tình dục một nạn nhân tuổi thiếu niên cách đây 5 thập kỷ. Do sự việc nêu ra trong cáo buộc đã xảy ra quá lâu, ông McCarrick không bị truy tố.
Trong khi nhiều linh mục bị phế truất vì cáo buộc lạm dụng tình dục, chỉ một số ít giám mục phải chịu số phận tương tự. Theo BBC, ông McCarrick là thành viên cấp cao nhất của Giáo hội Công giáo bị cho hồi tục trong thời hiện đại.
Tổng giám mục Charles Scicluna, người điều tra vấn nạn lạm dụng tình dục của Vatican, nói với Reuters rằng việc phế truất ông McCarrick là "tín hiệu rất quan trọng" cho hệ thống cấp bậc Công giáo thấy rằng không ai có thể nằm ngoài vòng pháp luật.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn hoài nghi về cách xử lý vấn đề của Vatican. "Tôi lo rằng động thái trục xuất này không gì khác hơn là việc Giáo hoàng muốn xoa dịu những người chỉ trích ông, xoa dịu những nạn nhân còn sống sót", Phil Saviano, người từng bị linh mục ở Massachusetts, Mỹ, quấy rối khi 12 tuổi, nói.
