Sáng 5/6, Bộ trưởng Giao thông Vận tải sẽ đăng đàn trả lời chất vấn trước Quốc hội về nhiều vấn đề nóng của ngành giao thông. Trong đó có nhóm vấn đề về quản lý hoạt động vận tải, chất lượng phương tiện, quản lý xe hợp đồng điện tử.
Đây cũng là vấn đề thiếu tướng Đào Thanh Hải, Phó giám đốc Công an Hà Nội quan tâm.
Chia sẻ với báo chí bên hành lang Quốc hội, thiếu tướng Hải cho biết trong phiên chất vấn Bộ trưởng Giao thông Nguyễn Văn Thể, ông sẽ chất vấn về vấn đề quản lý taxi công nghệ.
Thiếu tướng Đào Thanh Hải - Phó giám đốc Công an Hà Nội. Ảnh: Hoài Thu. |
Hà Nội có 31.000 ôtô, 50.000 xe máy Grab
- Ngành giao thông vừa qua có rất nhiều vấn đề nóng, tại sao ông lại chọn nội dung này để chất vấn Bộ trưởng Giao thông Nguyễn Văn Thể?
- Đây là vấn đề cử tri và người dân đang đặt nhiều dấu hỏi, cũng là vấn đề có nhiều bức xúc kể từ khi triển khai loại hình taxi công nghệ, như Grab trên địa bàn Hà Nội.
Điều đáng nói là cơ quan quản lý đang gặp rất nhiều khó khăn từ việc thu thuế, ký hợp đồng lao động cho đến quản lý hợp đồng lao động, quản lý lái xe của các hãng này, khi họ không tuân thủ theo các quy định mà cơ quan quản lý đang thực hiện...
Bản thân các HTX vận tải cũng không trực tiếp quản lý lái xe, không mua bảo hiểm cho lái xe và cũng không được kiểm tra. Chính vì vậy, lái xe vi phạm, không đủ tiêu chuẩn trong quá trình vận chuyển hành khách diễn ra trên nhiều địa bàn, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM.
- Ông nói cơ quan quản lý đang gặp rất nhiều khó khăn trong quản lý loại hình này, vậy những khó khăn cụ thể là gì?
- Với lực lượng công an có rất nhiều khó khăn. Riêng với lực lượng CSGT nhận dạng được các xe chở khách bằng taxi bằng mào taxi, nhưng với các xe Grab thì lại không gắn mào.
Chính vì vậy, trong quá trình điều tiết giao thông ở những tuyến phố hạn chế các phương tiện đi vào thì CSGT không thể nhận diện được xe Grab. Từ đó dẫn đến nhiều xe Grab vào các tuyến phố hạn chế phương tiện, tự do đi lại khiến ùn tắc giao thông diễn ra.
Trong khi đó, nếu taxi gắn mào thì lực lượng chức năng có thể dễ dàng nhận diện.
Với Grab, công an không phân biệt được đâu là xe kinh doanh vận tải, đâu là xe của người dân.
- Theo thống kê của công an thành phố, hiện trên địa bàn có bao nhiêu taxi công nghệ như Grab?
- Theo tôi được biết, Hà Nội có 31.000 ôtô Grab và 50.000 xe máy, TP.HCM có số lượng lớn gấp 3 lần Hà Nội. Đây là những con số cho thấy lượng xe tham gia giao thông hàng ngày rất lớn, đặc biệt giờ cao điểm, ở những nơi trọng điểm cần điều tiết, phân luồng giao thông, công an gặp rất nhiều khó khăn.
Tôi cho rằng, đây không phải ngành nghề pháp luật cấm, người dân cũng có quyền kinh doanh và có thể lái Grab kiếm sống, đó là hoàn toàn chính đáng. Song, chúng ta phải hạn chế số lượng nhất định, quản lý được địa bàn và đội ngũ lái xe để tránh các hành vi vi phạm pháp luật.
Trước kia chưa có Grab, taxi Hà Nội chỉ có 22.000 xe, mỗi lần muốn tăng lên, HĐND thành phố bàn rất kỹ, đánh giá, họp bàn, khảo sát thực trạng giao thông và nhu cầu của khách mới cho tăng, do đó mình quản lý được.
Nhưng từ khi có mô hình này, thực sự các cơ quan quản lý đang lúng túng, chưa có phương pháp quản lý hữu hiệu.
Không hẳn trá hình, nhưng là lách luật
- Nhiều ý kiến cho rằng hoạt động vận tải như vậy chính là hoạt động trá hình, còn ông đánh giá thế nào?
- Hoạt động của Grab hiện nay không hẳn là trá hình, nhưng là một kiểu lách luật. Do đây là lĩnh vực quản lý mới nên các quy định và sự quản lý của các cơ quan chức năng chưa đầy đủ. Việc quản lý cũng vì thế mà chưa chặt chẽ.
Bộ GTVT đang đề xuất xe hợp đồng cũng phải gắn mào như taxi. Ảnh: Việt Hùng. |
- Vậy với những vi phạm của loại hình này, cả vi phạm từ phía lái xe và doanh nghiệp, chế tài xử lý được đưa ra thế nào, thưa ông?
- Các cơ quan quản lý nhà nước rất tích cực nhắc nhở, thông báo, điều chỉnh. Và thực tế, cũng phải kiểm tra, nhắc nhở nhiều lần mới có thể xử lý được.
Thực tế, cả Grab và HTX vận tải đều không trực tiếp quản lý lái xe mà họ thực hiện theo mô hình khách gọi thì đón và thanh toán tiền qua hệ thống công nghệ.
- Việc Sở GTVT có sáng kiến cấp cho Grab một phù hiệu để dán lên xe, hoặc tem để dán kính trước xe, theo ông, có đủ để nhận biết loại hình vận tải này?
- Việc dán logo như vậy nhưng họ sẵn sàng không tuân thủ và cơ quan chức năng vẫn rất khó nhận biết.
Việc gắn mào như taxi truyền thống dễ nhận biết hơn, hàng ngày họ giao xe tại đơn vị nên việc thay đổi logo không thể làm được, còn Grab không quản lý được như vậy, do đó, lực lượng thanh tra, kiểm tra gặp nhiều khó khăn trong việc kiểm soát loại hình vận tải này.
- Mới đây, Bộ GTVT đề xuất trong dự thảo sửa đổi Nghị định 86 về điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô yêu cầu lắp mào cho taxi công nghệ như Grab, Be. Ý kiến của ông thế nào?
- Tôi cho rằng điều đó rất đúng. Các nước họ cũng gắn mào cho Grab, như Singapore - một trong những quốc gia quản lý giao thông điện tử rất tốt.
Tôi cho rằng đề xuất nêu trên rất tốt để chúng ta kiểm soát, đặc biệt đối với các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM - những nơi đang xảy ra ùn tắc giao thông nghiêm trọng.
Kinh doanh xe công nghệ phải có trách nhiệm nộp thuế
Cũng trao đổi với báo chí về vấn đề này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ (VPCP) Mai Tiến Dũng cho rằng việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào hoạt động kinh doanh vận tải là cấp thiết, nhưng bên cạnh đó phải có giải pháp để quản lý, đặc biệt là có trách nhiệm nộp thuế cho Nhà nước.
Liên quan đến việc sửa đổi Nghị định thay thế Nghị định 86 về điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP cho biết, tại cuộc họp Thường trực Chính phủ, Thủ tướng đã giao cho Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng tiếp tục lấy ý kiến để sớm hoàn thiện quy định này.
Đến nay, quy định sửa đổi liên quan đến xe công nghệ vẫn còn hai luồng tư tưởng khác nhau. Một bên cho rằng xe công nghệ như Grab không phải là hoạt động kinh doanh vận tải. Ý kiến khác lại khẳng định đây là hoạt động kinh doanh vận tải.
“Phải áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, đổi mới công nghệ vào hoạt động kinh doanh vận tải. Tuy nhiên các quy định của Nhà nước trong lĩnh vực này cũng phải tạo ra sự cạnh tranh công bằng”, ông Dũng thể hiện quan điểm.
Theo ông, phải tăng cường các giải pháp để quản lý doanh nghiệp dùng công nghệ trong hoạt động vận tải, nhất là trách nhiệm nộp thuế cho Nhà nước.