Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Tục chăm sóc tượng trẻ chết yểu ở châu Phi

Một bộ tộc ở Tây Phi cho rằng những tượng mang linh hồn của trẻ đa sinh chết yểu có thể khiến cuộc sống của họ tốt đẹp hơn nếu họ chăm sóc chúng chu đáo.

Theo truyền thống của bộ tộc Fon sống tại Benin, một quốc gia tây Phi, khi đứa trẻ đa sinh (sinh đôi, sinh ba hoặc nhiều hơn) chết yểu, gia đình sẽ tạc tượng để chăm sóc. Họ cho rằng linh hồn của trẻ đa sinh sẽ nhập vào tượng. Nếu gia đình không chăm sóc các bức tượng cẩn thận, chúng sẽ quấy nhiễu và mang tai họa đến gia đình.
Một người đàn ông luôn mang tượng trẻ chết yểu mỗi khi ông lái xe ra ngoài làng vì cho rằng chúng sẽ giúp ông tránh tai nạn trên đường. 
Theo Daily Mail, đa sinh chiếm 1/20 tổng số ca sinh mỗi năm của bộ tộc Fon. Tuy nhiên do điều kiện về y tế lạc hậu, tỷ lệ trẻ chết yểu khá cao.
Eric Lafforgue, nhiếp ảnh gia người Pháp, đã thực hiện phóng sự ảnh về tục chăm sóc tượng trẻ đa sinh của bộ tộc Fon. Ông cho biết: "3 tháng sau khi chào dời, nếu cặp sinh đôi vẫn sống, người dân trong bộ lạc sẽ đến và tặng quà cho chúng. Nếu chúng chết, gia đình sẽ tạc tượng và chăm sóc chúng như trẻ bình thường".
Hounyoga là một thành viên của bộ tộc Fon tại làng Bopa. Người phụ nữ 40 tuổi này là mẹ của 9 đứa trẻ. Một số những đứa con của cô chết yểu khi mới hai tuổi. Cô cũng từng sảy thai vài lần.
Cặp sinh đôi chết yểu của Hounyoga gọi là Zinsou (bé trai) và Zinhoue (bé gái). Mỗi sáng, như mọi đứa trẻ khác, cô tắm cho bức tượng của hai đứa trẻ. Hàng tuần, cô đưa chúng ra hồ để tắm và thanh tẩy linh hồn quỷ dữ.
“Sau khi tắm, họ sẽ lau khô và xịt nước hoa cho chúng. Họ ném miếng bọt biển xuống hồ, càng xa càng tốt. Họ cho rằng mang chúng về nhà đồng nghĩa với việc rước quỷ dữ về”, Lafforgue nói.
Một số nhà sưu tầm phương Tây rất thích những tượng gỗ này, đặc biệt là những bức có khuôn mặt mờ do tắm rửa thường xuyên. Tuy nhiên, các gia đình cảm thấy sợ hãi khi người phương Tây hỏi mua những bức tượng. Họ cho rằng việc bán những con búp bê giống như bán con. 
Nếu gia đình đi du lịch, họ sẽ gửi những bức tượng tại một nhà trẻ.
Khoảng 1h chiều, Hounyoga đặt cặp song sinh ngồi trên hai ghế sắt nhỏ gần bàn ăn và phục vụ chúng bữa trưa.
Đồ uống trong bữa ăn thường là nước có ga bởi theo tín ngưỡng bản địa, nước có ga là biểu tượng của hoà bình.
Hounyoga đưa cặp song sinh tới một ngôi chùa, nơi cô dâng phần còn lại trong bữa trưa của "lũ trẻ" cho Dan, một vị thần rắn.
Cô cắn một nửa hạt và tẩm gia vị trước khi đưa nó cho hai "đứa trẻ".
Sau nghi lễ, Hounyoga nói rằng lũ trẻ "hài lòng" với thực phẩm mà chúng nhận.
Khi màn đêm buông xuống, họ đưa những bức tượng tới một giường sạch rồi đắp chăn.
Nhiều phụ nữ trong bộ tộc Fon từ chối tiết lộ chính xác số trẻ em mà họ sinh ra bởi họ sợ linh hồn xấu xa sẽ "bắt" chúng.

Bộ tộc mài răng nhọn, trang trí hộp sọ trong nhà

Cư dân một bộ lạc tại Indonesia thích mài răng sắc nhọn để trông hấp dẫn hơn trong mắt người khác giới và thường treo hộp sọ cùng bộ hàm của các con vật trong nhà tre.

Kim Ngân

Ảnh: Eric Lafforgue

Bạn có thể quan tâm