Vận dụng 4 bước tự học của Feynman giúp bạn học nhiều kiến thức mới trong thời gian nhàn rỗi.
Điểm chính:
- Học kiểu Feynman nghĩa là bạn tự tra xét và trau dồi chính mình.
- Giải nghĩa đơn giản và kết nối thông tin là hai kỹ năng quan trọng với Feynman.
Phương pháp học Feynman được đặt tên theo "cha đẻ" của nó - nhà vật lý học Richard Feynman, người từng đoạt giải Nobel danh giá.
Ngoài những cống hiến đáng kể cho khoa học, ông còn được biết đến như một tấm gương học tập, nổi bật với khả năng tổng hợp, giải nghĩa kiến thức phức tạp, theo Medium.
Kỹ thuật của Feynman đã được nhiều thế hệ học hỏi và thành công trong việc nắm bắt chủ đề khó tiếp thu. Qua bài viết này, bạn có thể áp dụng phương pháp Feynman để hiểu khái niệm mới, củng cố và nhớ kiến thức lâu hơn.
Phương pháp Feynman nói gì?
Có thể tóm tắt cách học Feynman trong 4 bước:
Bước 1: Xác định chủ đề
Viết xuống giấy những gì bạn biết về điều muốn học. Trong lúc tìm tòi, nếu có kiến thức mới liên quan, hãy ghi tất cả xuống sổ tay của mình.
Ví dụ, bạn muốn học thêm về đầu tư, nhưng đầu tư là một lĩnh vực rất rộng. Do đó, bạn có thể chia chủ đề thành nhiều khái niệm nhỏ và tìm hiểu dần, như rủi ro trong đầu tư, mức sinh lời, các kênh đầu tư phổ biến và đặc điểm,...
Ở mỗi mục, bạn sẽ phát hiện nhiều điểm mới cần tiếp tục đào sâu. Nhờ ghi chú, bạn có thể giải quyết bước khó nhất của việc học: Không biết bắt đầu từ đâu.
Bước 2: Trao đổi với người khác
Ở bước này, bạn có thể tìm ai đó có cùng mối quan tâm và trò chuyện về những gì đã đọc.
Khi nói lại với người khác, bạn sẽ phải dùng ngôn ngữ của mình để giải thích từng khái niệm, thay vì sao chép thông tin như bước 1.
Quá trình này có hai lợi ích. Một là bạn có cơ hội "nhắc" bản thân để nhớ sâu, nhớ lâu hơn. Hai là bạn có thể nhận ra mình chưa hiểu rõ điều gì, và có thể bổ sung như thế nào để vững chắc kiến thức.
Nhiều trang gọi bước 2 bằng cụm từ "teach to a child", nghĩa là dạy cho một đứa trẻ. Chúng ta có thể hiểu ý này như sau:
- Nói thật đơn giản. Đừng sử dụng từ chuyên môn mà hãy diễn đạt các khái niệm khó hiểu theo cách riêng.
- Cố gắng trình bày thông tin sách vở một cách thú vị để người khác lắng nghe và tự truyền cảm hứng cho mình.
"Bạn chưa thật sự hiểu vấn đề mình nói nếu không thể lý giải nó với trẻ con", Albert Einstein. Điều này hoàn toàn đúng với phương pháp Feynman.
Bước 3: Lấp đầy các lỗ hổng kiến thức
Bước 3 chính là bước quan trọng giúp bạn nâng trình độ. Trong lúc thực hiện bước 2, hãy chú ý điều khiến bạn lúng túng, bởi đó là phần bạn cần học hỏi thêm.
Vậy bạn có thể làm bước 3 như thế nào? Goodwall gợi ý một số câu hỏi dành cho bạn:
- Lý do khiến thông tin tôi nói khó hiểu là gì? Làm sao để tôi đơn giản hóa những gì vừa nói?
- Tôi đã quên điều gì khi nói?
- Tôi có hài lòng với "bài diễn văn" của mình? Nếu không, tôi có thể làm gì để cải thiện?
- Tôi có thể học lại bằng nguồn đã ghi chép không? Tôi có thể hỏi ai và tham khảo tài liệu nào khác để biết thêm?
Bước 4: Sắp xếp thông tin lần nữa và kết nối điểm liên quan
Sau khi đã "trám" những chỗ thiếu sót, theo cách của Richard Feynman, bạn hãy xâu chuỗi các khái niệm riêng lẻ thành chủ đề lớn. Giữ chúng trong đầu, viết ra giấy hay tiếp tục truyền đạt cho người khác đều có ích.
Ví dụ đầu bài cũng là cách tôi bắt đầu học về tài chính cá nhân. Về cơ bản, tôi có thể nói đầu tư nghĩa là bạn bỏ ra một số vốn hôm nay với hy vọng nhận lại nhiều hơn trong tương lai.
Đầu tư nào cũng có rủi ro, nhưng mức độ rủi ro và lợi nhuận không giống nhau. Tùy vào khả năng và sở thích, mỗi người có thể chọn gửi ngân hàng, bất động sản, trái phiếu, quỹ đầu tư,...
Bằng cách kết nối khái niệm và tự giải thích cho mình, tôi phần nào nhìn thấy "bức tranh lớn" và có động lực học tiếp.
Lý do bạn nên thử Feynman khi tự học
Một trong những ưu điểm của Feynman là tránh "học vẹt". Ngoài ra, Feynman nhắc mỗi người thái độ cầu tiến, không dừng lại với điều mình biết, theo Medium.
Phương pháp Feynman khuyến khích bạn tự nghiên cứu và đánh giá bản thân, do đó phù hợp với việc học ở nhà.
Tự học là một kỹ năng quan trọng giúp bạn tiến xa trong công việc. Richard Feynman xem học tập là mục tiêu theo đuổi suốt đời, và kỹ thuật này hỗ trợ ông cũng như chính bạn làm điều đó.