Tàu thăm dò Hỏa tinh Zhurong (trái) và tàu quỹ đạo Tianwen-1. Ảnh: EPA-EFE. |
Nguồn tin của SCMP cho biết các nhà khoa học Trung Quốc đang chờ đợi tín hiệu từ tàu thăm dò Hỏa tinh Zhurong. Hệ thống dự kiến "thức dậy" hồi tháng 12/2022 sau khi vào trạng thái ngủ đông, nhưng đã không có liên lạc nào.
Zhurong sử dụng năng lượng Mặt Trời. Tháng 5/2022, tàu thăm dò chuyển sang chế độ ngủ đông để tránh những cơn bão cát dữ dội trên Hỏa tinh.
Các nhà khoa học đang tìm hiểu nguyên nhân, tuy nhiên theo nguồn tin tại Tứ Xuyên, nhiều khả năng bão cát đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tấm pin Mặt Trời, cản trở khả năng cung cấp năng lượng để tàu vũ trụ hoạt động.
Nhà chức trách Trung Quốc lên kế hoạch gửi tàu quỹ đạo Tianwen-1 (đang quay quanh quỹ đạo elip của Hỏa tinh) để chụp ảnh tình trạng của Zhurong, đang nằm phía nam bãi đáp thuộc đồng bằng Utopia Planitia. Tuy nhiên, việc tải hình ảnh từ các camera của Tianwen-1 được cho đang gặp khó khăn.
Jia Yang, Phó giám đốc thiết kế tàu quỹ đạo Tianwen-1 cho biết Zhurong sẽ tự khởi động khi đáp ứng 2 điều kiện: công suất năng lượng đạt 140 W và nhiệt độ các bộ phận quan trọng (bao gồm pin) phải cao hơn -15 độ C.
Trước đó, các nhà khoa học dự đoán Zhurong sẽ hoạt động lại vào ngày 26/12/2022 khi thời tiết Bắc bán cầu của Hỏa tinh không còn khắc nghiệt.
Nếu hoạt động bình thường, tàu thăm dò sẽ di chuyển về phía nam, đến khu vực được cho là vị trí của một đại dương cổ.
Zhurong và tàu đổ bộ Tianwen-1 hạ cánh xuống bề mặt Hỏa tinh vào tháng 5/2021, khởi động sứ mệnh khám phá "hành tinh đỏ" đầu tiên của Trung Quốc. Đây là quốc gia thứ 2 sau Mỹ đạt được thành tựu này.
Tàu vũ trụ được thiết kế với tuổi thọ 3 tháng, nhưng đã hoạt động được một năm với quãng đường di chuyển gần 2 km. Sử dụng radar xuyên mặt đất, các nhà khoa học tìm thấy bằng chứng 2 trận lũ lớn, được cho đã xảy ra trên Hỏa tinh cách đây hàng triệu năm.
Một hình ảnh của Zhurong được chia sẻ vào tháng 5/2021. Ảnh: CNSA. |
Zhurong hoạt động dựa vào năng lượng Mặt Trời, với 4 tấm pin xếp theo hình con bướm và lớp phủ chống bụi đặc biệt. Tuy nhiên, nhiều khả năng chúng không đủ để giúp tàu vũ trụ vượt qua các trận bão cát dữ dội.
"Trong bức ảnh tự chụp vài ngày sau khi Zhurong hạ cánh vào năm 2021, chúng ta thấy những tấm pin Mặt Trời rất sạch sẽ. Tuy nhiên, bức ảnh chụp vào tháng 1/2022 cho thấy các tấm pin đã bị bụi bao phủ.
Không khó tưởng tượng sau một mùa bão cát khắc nghiệt, Zhurong có lẽ đã bị bụi trên Hỏa tinh bao trùm", nguồn tin từ Xichang cho biết. Ngoài ra, bức xạ Mặt Trời trong mùa đông xuống mức thấp, cản trở khả năng cung cấp năng lượng cho tàu thăm dò.
Zhurong đã hoàn thành tất cả nhiệm vụ trong kế hoạch ban đầu. Tháng 6/2021, sứ mệnh khám phá Hỏa tinh Tianwen-1 của Cơ quan Quản lý Vũ trụ Trung Quốc (CNSA) được tuyên bố thành công tốt đẹp.
3 tháng sau, đội ngũ phụ trách sứ mệnh được Liên đoàn Du hành vũ trụ Quốc tế (IAF) trao giải thưởng đặc biệt tại Paris (Pháp).
Những câu hỏi lớn - Vũ trụ
Sách đề cập đến những vấn đề cơ bản trong khoa học tự nhiên, dưới hình thức thảo luận 20 câu hỏi về thiên văn và vũ trụ như: Vũ trụ là gì? Vũ trụ rộng lớn thế nào? Vì sao các hành tinh luôn bay theo quỹ đạo?...