Sách trắng được công bố ngày 10/8 và được trình bày trong 5 phần, khẳng định quyết tâm của Bắc Kinh trong việc tái thống nhất với hòn đảo, nhưng có cách tiếp cận tương đối hòa giải với trọng tâm tăng cường thông tin liên lạc xuyên eo biển, South China Morning Post đưa tin.
Sách trắng cũng cho hay các quốc gia khác có thể tiếp tục phát triển quan hệ kinh tế và văn hóa với đảo Đài Loan sau khi thống nhất.
Theo sách trắng, các quốc gia đó có thể thành lập lãnh sự quán hoặc cơ quan bán chính thức tại Đài Loan, trong khi các tổ chức quốc tế có thể thành lập văn phòng trên đảo với sự chấp thuận của chính quyền trung ương Trung Quốc.
“Chúng tôi sẽ làm việc với sự chân thành cao nhất và nỗ lực tối đa để đạt được sự thống nhất hòa bình”, sách trắng viết. “Nhưng chúng tôi sẽ không từ bỏ việc sử dụng vũ lực... Điều này nhằm đề phòng sự can thiệp từ bên ngoài và mọi hoạt động ly khai”, nội dung trong sách trắng nêu rõ.
 |
| Máy bay quân sự của PLA tiếp nhiên liệu vào ngày 9/8, trong một cuộc diễn tập quân sự tại địa điểm không được tiết lộ. Ảnh: AFP. |
Theo sách trắng, Trung Quốc sẽ chỉ bị buộc phải có các biện pháp quyết liệt để đáp trả sự khiêu khích của phần tử ly khai hoặc thế lực bên ngoài nếu họ vượt qua ranh giới đỏ.
Sách trắng cũng cho biết "một số thế lực" ở Mỹ đang cố gắng "sử dụng Đài Loan như một con tốt chống lại Trung Quốc".
"Nếu không được kiểm soát, điều này sẽ tiếp tục dẫn đến tình trạng leo thang căng thẳng trên khắp eo biển, phá vỡ quan hệ Trung Quốc - Mỹ và gây tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích của chính Mỹ”, theo tuyên bố trong sách trắng.
Sách trắng cũng lặp lại lời kêu gọi tái thống nhất hòa bình và cho rằng mô hình “một quốc gia, hai chế độ” là những nguyên tắc cơ bản cho việc giải quyết vấn đề Đài Loan.
Trung Quốc đã công bố sách trắng sau chuyến đi của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tới Đài Loan, bất chấp phản đối của Bắc Kinh.
Ngay sau khi bà Pelosi rời đi vào hôm 4/8, Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã tập trận ở eo biển Đài Loan.
Theo Reuters, trong ngày 7/8, quân đội Trung Quốc đã kết thúc chuỗi 4 ngày tập trận chưa từng có. Cơ quan giao thông vận tải Đài Loan đã thông báo đang dỡ bỏ một số hạn chế với các chuyến bay qua không phận đảo này.
Tuy nhiên, sau chuỗi tập trận này, Bắc Kinh vẫn tiếp tục các cuộc diễn tập mới tại eo biển Đài Loan.
Đến ngày 10/8, Reuters dẫn một nguồn thạo tin cho biết khoảng 20 tàu chiến của Trung Quốc và Đài Loan tiếp tục theo sát nhau ở đường trung tuyến - vùng đệm không chính thức phân chia hai phía.
Đây là Sách Trắng thứ 3 về vấn đề Đài Loan được Trung Quốc phát hành kể từ năm 1993. Trước đó, hồi tháng 8/1993 và tháng 2/2000, chính phủ Trung Quốc từng hai lần phát hành Sách Trắng về vấn đề Đài Loan.
