Luật phòng, chống tác hại rượu, bia 2019 vừa có hiệu lực ngày ngày 1/1/2020 đã nâng độ tuổi cho phép thanh thiếu niên được sử dụng rượu, bia từ 16 lên 18. Tiêu chuẩn này đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng với những quy định khắt khe và độ tuổi cho phép uống rượu cao hơn. Tuy nhiên, nhiều quốc gia cũng tạo ra những ngoại lệ cho người chưa đủ tuổi uống rượu, bia.
Theo quy định chung, giới trẻ ở tiểu bang Wisconsin (Mỹ) phải đủ 21 tuổi để có thể uống rượu, bia nhưng cũng có những ngoại lệ nhất định.
Theo luật tiểu bang này, những người dưới 21 tuổi có thể sở hữu và tiêu thụ đồ uống có cồn nếu họ ở cùng cha mẹ, người giám hộ hoặc chồng trong độ tuổi uống rượu hợp pháp; nhưng dựa theo quyết định của người được cấp phép.
Đa dạng quá hóa rối loạn
Tuy nhiên, nếu họ uống rượu, bia với bố mẹ (hoặc người giám hộ) trong quán bar hoặc nhà hàng thì chủ sở hữu nơi đó có quyền quyết định họ có phục vụ rượu, bia cho người chưa đủ tuổi hay không. Điều luật này cũng cần được soi chiếu với quy định mọi trẻ em dưới 5 tuổi đều bị cấm sử dụng đồ có cồn.
Tại Mỹ, có ít nhất 37 tiểu bang đặt ra ngoại lệ trong luật uống rượu, bia cho phép người chưa đủ tuổi sử dụng đồ cồn tại nhà hoặc trong công ty của thành viên gia đình.
 |
| Ngoại lệ ở một số tiểu bang (các tiểu bang có màu xanh) cho phép một trong hai trường hợp A) trẻ vị thành niên sở hữu rượu tại nhà, trong công ty của cha mẹ, hoặc B) Cha mẹ cung cấp rượu cho trẻ vị thành niên tại nhà. Đồ họa: Wonkblog. |
Sự đa dạng này đã tạo ra một tình thế phức tạp ở Mỹ khiến nhiều cha mẹ và chuyên gia bối rối khi trẻ vị thành niên bị cấm sở hữu rượu trong mọi trường hợp nhưng cha mẹ lại được phép cho trẻ uống rượu. Tức là, trẻ vi phạm pháp luật, còn cha mẹ thì không.
Một số bang thậm chí còn có mâu thuẫn trong các đạo luật vị thành niên của họ. Ví dụ, luật uống rượu ở tuổi vị thành niên của New York khẳng định người dưới 21 tuổi có ý định tiêu thụ rượu, bia là vi phạm luật sở hữu rượu.
Nhưng quy chế uống rượu khi chưa đủ tuổi vị thành niên của New York lại tạo ra một ngoại lệ: "Người dưới 21 tuổi có thể sở hữu bất kỳ đồ uống có cồn nào với ý định tiêu thụ nếu đồ uống có cồn được trao cho họ bởi cha mẹ hoặc người giám hộ của người đó".
Anh và Bắc Ireland cũng là hai nơi rạch ròi và nghiêm khắc với việc không cho phép người dưới 18 tuổi sử dụng rượu, bia. Tuy nhiên, người từ 15-17 tuổi vẫn được uống rượu nếu có sự hướng dẫn của cha mẹ hoặc người giám hộ trong một môi trường được giám sát. Họ cũng được cảnh báo không uống quá một ngày/tuần.
Người chưa đủ tuổi uống rượu trong nhà, chủ nhà bị phạt
Ở nhiều bang tại Mỹ, các bố mẹ và chủ nhà thường xuyên phải đối mặt với "trách nhiệm xã hội của chủ nhà". Theo đó, mọi chủ nhà đều có nguy cơ bị kiện nếu rượu được phục vụ cho người dưới 18 tuổi trong nhà họ và có người bị thương.
Cụ thể, ở New Jersey, khi một người dưới 21 tuổi được phục vụ rượu trong nhà, chủ nhà phải chịu 100% các hậu quả có thể thấy trước. Chủ nhà không chỉ phải chịu trách nhiệm với khách chưa đủ tuổi mà còn cho bất kỳ bên thứ ba nào bị thương.
 |
| Ở New Jersey, chủ nhà bị phạt nếu người chưa đủ tuổi uống rượu, bia trong nhà. Ảnh: Getty Images. |
Họ thậm chí phải chịu trách nhiệm ngay cả khi không biết rằng những vị khách chưa đủ tuổi đang uống trong nhà của họ. Chủ nhà tại đây thường phải chịu trách nhiệm cho những trường hợp khá kỳ quặc như: Những đứa trẻ trèo cây và ngã; gây ra tai nạn xe hơi khủng khiếp hoặc thậm chí tự thiêu rụi nhà mình sau khi uống rượu ở nhà người khác.
Theo thống kê, 26 tiểu bang cho phép trẻ vị thành niên uống đồ cồn như một phần của các dịch vụ tôn giáo. 16 nơi cho phép trẻ vị thành niên uống rượu vì mục đích y tế. Học sinh trong trường ẩm thực có thể uống vì mục đích giáo dục ở 11 tiểu bang và những người dưới 21 tuổi có thể uống hợp pháp như một phần của nghiên cứu Chính phủ hoặc cảnh sát làm việc ở 4 tiểu bang.
Nâng tuổi được uống rượu lên 25
Trong khi đó, Chính phủ của Rwanda đang xem xét tăng độ tuổi hợp pháp để mua và tiêu thụ rượu từ 18 lên 20-25 tuổi. Quyết định này được đưa ra sau báo cáo của Liên Hợp Quốc năm 2018 chỉ ra rằng Rwanda là một trong những quốc gia có vấn đề nhất về sử dụng rượu, bia tại khu vực Đông Phi.
Lý giải ý định này, ông Dynamo Ndacyayisenga, người chịu trách nhiệm quản lý các rối loạn trong sử dụng rượu và ma túy tại Trung tâm Y sinh Rwanda (RBC), cho rằng mỗi người có thể phát triển não bộ đến khi 25 tuổi và việc uống rượu có thể làm đình trệ sự phát triển đó. Bên cạnh đó, ông Ndacyayisenga cũng nhận định giới trẻ rất dễ nghiện rượu trước 20 tuổi.
 |
| Một số quốc gia có chỉ cho phép thanh niên sử dụng rượu, bia khi đủ 25 tuổi. Ảnh: Getty Images. |
Ông phân tích đồ uống có cồn là một trong những chất gây nghiện nguy hiểm nhất với giới trẻ Rwanda bởi chúng có giá cả phải chăng nhất và tác động ngay lập tức. “Nâng cao tuổi uống rượu hợp pháp có thể giúp ngăn ngừa các ảnh hưởng đến sức khỏe, tỷ lệ tử vong và bệnh tật”, ông nói thêm.
Khảo sát năm 2015 của RBC cho thấy 1,6%, tương đương 200.000 người Rwanda, trong độ tuổi từ 14 đến 64 chịu tác động từ việc lạm dụng rượu bia và 7,6% người dưới 35 tuổi nghiện rượu hoặc chịu tác động của việc lạm dụng rượu.
