Cuối tháng 5, Common Sense Media - tổ chức phi lợi nhuận cung cấp dịch vụ giáo dục, thúc đẩy công nghệ và phương tiện truyền thông an toàn cho trẻ em - tổ chức hội thảo bàn về ảnh hưởng lâu dài của các ứng dụng, dịch vụ và thiết bị điện tử đối với trẻ em.
Cuộc thảo luận này giống như lời chỉ trích công khai, tấn công thẳng vào YouTube, nền tảng video trực tuyến thuộc sở hữu của Google. Đây được xem là nơi chứa hàng loạt video có nội dung vô bổ, gây khó chịu hoặc ảnh hưởng xấu đến trẻ nhỏ. "Một thập kỷ trước, các bậc cha mẹ băn khoăn, lo lắng về trò chơi điện tử. Ngày nay, YouTube mang đến nỗi lo sợ lớn hơn", Bloomberg viết.
“Một bộ phim bạo lực thậm chí còn tốt hơn công cụ tìm kiếm của Google”, Jill Murphy, Chủ tịch của Common Sense Media nói tại buổi hội thảo.
YouTube chứa nhiều nội dung không phù hợp
Alicia Blum-Ross, Giám đốc chính sách dành cho trẻ em và gia đình của YouTube, đã cố gắng thuyết phục công ty của cô có nhiều nội dung chất lượng dành cho trẻ em.
Blum-Ross cho rằng nền tảng video này đã liên tục được nâng cấp với những bộ lọc dành cho trẻ em, tăng cường sự kiểm soát của phụ huynh và gợi ý thông minh hơn từ phần mềm.
 |
| Nhiều video hoạt hình nhái Peppa Pig trên YouTube chứa cảnh bạo lực kinh dị không phù hợp cho trẻ em. |
“Chúng tôi đã thực sự có nhiều bước tiến”, Blum-Ross nói. Trong quý đầu tiên của năm 2019, công ty đã xóa hơn 800.000 video vi phạm chính sách an toàn cho trẻ em.
Bên cạnh đó, Blum-Ross cũng không quên quảng cáo phương án mà công ty cho rằng có thể giải quyết mọi vấn đề - YouTube Kids. Ứng dụng này được phát hành từ năm 2015, có khả năng lọc các video dành riêng cho trẻ em dưới 13 tuổi.
Nền tảng này được xem là lựa chọn an toàn hơn so với trang web chính. "Chúng tôi khuyến cáo phụ huynh rằng trang web chung chứa những nội dung không hoàn toàn phù hợp với trẻ em", Blum-Ross nói.
Tuy nhiên, một sự thật quan trọng mà Blum-Ross chưa đề cập đến là không có nhiều trẻ em sử dụng và gắn bó YouTube Kids. Theo Bloomberg, trẻ nhỏ có xu hướng chuyển dần sang trang web chính của YouTube trước khi chúng đủ 13 tuổi. Tại Ấn Độ, thị trường có người xem lớn nhất của YouTube, lượng sử dụng nền tảng YouTube Kids là không đáng kể.
"Nhiều cha mẹ bày tỏ lo lắng rằng con của họ từ chối quay lại sử dụng YouTube Kids. Nguyên nhân đến từ việc nội dung ít và hạn chế”, Jenny Radesky, trợ lý của một giáo sư nhi khoa tại Đại học Michigan, nói.
YouTube cho biết họ đang nỗ lực đưa ứng dụng Kids tiếp cận với càng nhiều gia đình càng tốt, đồng thời tạo ra các giới hạn của dịch vụ video đầy đủ để phụ huynh có thể sàng lọc clip cho con của họ. “Đó là trách nhiệm hàng đầu của chúng tôi. Có rất nhiều việc phải làm”, Susan Wojcicki, CEO của YouTube nói.
Giải quyết các vấn đề về nội dung cho trẻ em là nhiệm vụ hàng đầu mà trang web video lớn nhất thế giới đang phải đối mặt. Theo Bloomberg, YouTube đã dành nhiều năm để theo đuổi dịch vụ này, tuy nhiên hãng chưa có giải pháp xử lý triệt để các video độc hại. 4 người làm việc tại Google thừa nhận với Bloomberg rằng họ không cho phép con tự ý xem YouTube khi không có sự giám sát.
Theo nghiên cứu của Insight Strategy Group với 1.200 gia đình tại Mỹ, khoảng 97% trẻ em đang sử dụng YouTube để giải trí, bao gồm cả nền tảng chính và ứng dụng Kids. Trong đó, trẻ em từ 5-10 tuổi dành nhiều thời gian trên YouTube hơn bất cứ ai.
Video trên YouTube Kids có nội dung hạn chế, nhàm chán
YouTube đã thiết kế ứng dụng Kids tập trung vào nhóm học sinh mầm non. Ngay khi mở ứng dụng, người xem sẽ bắt gặp các nhân vật hoạt hình nhảy múa hay các clip đồ chơi.
Tuy nhiên, chưa đầy 3 tháng sau khi ra mắt, người dùng đã tìm thấy hàng loạt nội dung không phù hợp trên ứng dụng này, trong đó có cả video liên quan đến tình dục hay ấu dâm.
 |
| Nhiều nội dung trên YouTube Kids bị phát hiện chứa hình ảnh máu mé, bạo lực. Ảnh: Linda Nguyễn. |
Trong nhiều năm, YouTube đã thực hiện các nỗ lực để xử lý tốt hơn nội dung cho trẻ em. Một trong số đó là sử dụng con người. Tuy nhiên, họ không phải quản lý hay sàng lọc nội dung, mà là người gắn thẻ thể loại video. Từ năm 2017, nhân viên tại YouTube được chỉ định để phân loại clip dựa trên 12 lĩnh vực, chẳng hạn như âm nhạc, trò chơi, mở hộp đồ chơi.
YouTube có đội ngũ những người sàng lọc các video vi phạm chính sách của mình, nhưng thay vì làm tốt điều đó, nhóm lại tập trung vào việc gắn thẻ video theo chủ đề. Điều đáng nói là nhân viên thường sẽ gắn thẻ các video sau khoảng 9-10 giây đầu khi xem. Việc này không có nhiều tác dụng khi phân loại.
Gần đây, YouTube đã thử nghiệm chọn thủ công mọi nội dung xuất hiện trong ứng dụng Kids. Những video có nội dung không phù hợp với trẻ em sẽ không vượt qua được sự kiểm duyệt cẩn thận này.
Tuy nhiên, các thử nghiệm nội bộ cũng cho thấy trẻ em 7-12 tuổi tỏ ra chán nản với thư viện nội dung hạn chế của Kids và dần chuyển qua nền tảng YouTube chính.
Bên cạnh đó, YouTube cũng đặt trách nhiệm cho phụ huynh, mong muốn họ gắn cờ nội dung không phù hợp. Ngoài ra, cha mẹ có thể chọn cho con xem nội dung từ một số kênh nhất định. Tuy nhiên, Radesky cho rằng các bậc cha mẹ đều cảm thấy bất lực khi theo dõi con cái của họ sử dụng YouTube.
Các nghiên cứu từ Insight Strategy Group cho thấy trẻ em, đặc biệt là thanh thiếu niên thường thích nội dung video rất khác nhau. Những đứa trẻ lớn hơn thích các video âm nhạc, các pha mạo hiểm, video reaction hoặc một số đoạn trailer phim. "Chúng thích những trò đùa tinh nghịch và hài hước", nghiên cứu cho biết.
Radesky cũng cho biết cô đã yêu cầu 2 người con của mình sử dụng Netflix thay vì YouTube. “Thuật toán của YouTube sẽ quảng cáo bất cứ thứ gì đang được quan tâm nhất và điều đó sẽ không thúc đẩy nội dung tốt cho trẻ em ở giai đoạn phát triển”, cô nói.
 |
| Nội dung trên YouTube Kids hạn chế, chỉ phù hợp với trẻ em nhỏ tuổi. Ảnh: Buzzfeed. |
Karen Green, một nhà văn sống ở phía tây nam Toronto, đã giữ hai cô con gái của mình tránh xa YouTube cho đến khi chúng lên 10 tuổi. Green không hiểu cách hoạt động của YouTube Kids và cho rằng cha mẹ nên tôn trọng sở thích của trẻ phù nếu chúng phù hợp.
Tuy nhiên, Green đã nhanh chóng hối hận về điều này. Một ngày nọ, khi đang theo dõi các video khác nhau trên YouTube, quảng cáo đã dẫn con gái cô đến trang web dành cho những người hóa trang thành động vật và quan hệ tình dục. Cô đã phải lập tức hạn chế thời gian xem video của con lại.
Green muốn thấy YouTube làm nhiều hơn để lọc nội dung không phù hợp hoặc đưa ra cảnh báo khi người dùng vượt ra ngoài các bộ lọc. “YouTube được trẻ em thích nhưng lại là ứng dụng phụ huynh ghét nhất”, cô nói.
