Thị trường trái cây nhập khẩu đang rơi vào tình trạng "bát nháo", người tiêu dùng và cơ quan chức năng không thể phân biệt được xuất xứ chính xác của các loại trái cây gắn mác nhập khẩu và được bán với đủ loại giá.
Hiện nay, cam Navel (Úc) và táo Red Delicious (Mỹ) được chào bán với giá khả rẻ, khoảng 50.999đồng và 44.900đồng/kg tại siêu thị Metro. Mức giá này được xem là khá cạnh tranh với nhà bán lẻ BigC và các cửa hàng trái cây nhập khẩu tại TP.HCM. Mức giá này cũng khiến nhiều người tiêu dùng phân vân, vì nếu nhập khẩu trực tiếp từ Úc hay Mỹ, trái cây sẽ có giá bán không rẻ.
Trong khi đó, theo ông Nguyễn Xuân Hải, Giám đốc chuỗi cửa hàng Klever Fruits, với hệ thống 10 cửa hàng chuyên nhập khẩu và phân phối trái cây tươi tại Hà Nội, hiện tại, có 4 loại trái cây của Mỹ đã được cho phép nhập khẩu vào Việt Nam, gồm táo, cherry (anh đào), lê và nho. Tuy nhiên, quy định về kiểm dịch của Việt Nam đối với các loại trái cây nhập khẩu chính ngạch từ Mỹ nói riêng và các nước khác nói chung rất chặt chẽ. Tất cả các lô hàng đều được các cơ quan chức năng của Việt Nam lấy mẫu để kiểm tra côn trùng, dịch bệnh và dư chất hóa học. Do đó, khó để có được mức giá rẻ như nhiều mức giá được chào bán trên thị trường hiện nay.
 |
| Nhiều người tiêu dùng nghi ngờ về xuất xứ của các loại trái cây "nhập khẩu". |
Trong khi đó, nhiều loại trái cây nhập khẩu như cherry, táo New Zealand... bày bán nhan nhản ở vỉa hè với giá thấp hơn nhiều giá trong siêu thị. Theo Phó cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), thực tế lượng trái cây được nhập khẩu từ phương Tây vào thị trường Việt Nam không đáng kể. Trái cây giá rẻ bày bán trên thị trường có thể là gắn nhãn mác giả. Nhiều người tiêu dùng nghi ngờ rằng các loại trái cây "nhập khẩu" giá rẻ này đều có nguồn gốc từ Trung Quốc. Theo tài liệu của Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (US International Trade Commission), Trung Quốc đang vượt mặt Hoa Kỳ tại thị trường trái cây nhập khẩu vào Việt Nam.
Trung Quốc đang dẫn đầu về sản phẩm táo giá rẻ, chủ yếu cung cấp cho nhưng thị trường mà giá là yếu tố tác động đến hành vi tiêu dùng. Trong khi táo Mỹ lại nhắm đến thị trường đòi hỏi cao về chất lượng. Ước tính từ năm 2008 - 2010, giá trị xuất khẩu táo Trung Quốc vào Việt Nam đạt 53 triệu USD, trong khi táo Mỹ đạt 8 triệu USD. Trong năm 2012, Trung Quốc xuất khẩu 547.000 tấn trái cây vào Việt Nam và nhập khẩu 954.900 tấn từ Việt Nam, tăng 6,71% và 11,16 % so với số liệu thống kê năm 2011.
Theo phân tích của ông Desmond O'Rourke, giáo sư kinh tế tại Đại học bang Washington, với lợi thế lao động giá rẻ và công nghệ mới nhất từ châu Âu, Trung Quốc đã chiếm ưu thế trong thị trường xuất khẩu táo. "70% các sản phẩm nước táo ép được tiêu thụ tại Mỹ hiện nay chủ yếu nhập khẩu từ Trung Quốc. Trong khi đó, thị trường các loại trái cây như anh đào, nho và nhất là lê, Trung Quốc cũng đang chiếm ưu thế và gây tổn thương doanh số xuất khẩu trái cây của Mỹ”, ông O'Rourke cảnh báo.
