UBND TP.HCM có tờ trình gửi HĐND thành phố về việc ban hành quy định về hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 trên địa bàn. Theo đó, UBND TP.HCM sẽ tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 lên 0,4 lần so với năm 2018. Nghĩa là chính quyền thành phố sẽ tính toán lại giá đất, từ đó làm căn cứ để tính tiền sử dụng đất trên khắp địa bàn.
Theo tính toán, liên Sở Tài chính - Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đang đề xuất mức tăng hệ số điều chỉnh giá đất theo các khu vực từ nội thành đến ngoại thành là 19- 30%.
Căn cứ được đưa ra là giá thị trường chuyển nhượng nhà đất hiện nay cao hơn gấp 4-6 lần bảng giá đất của thành phố. Ngoài ra, hệ số điều chỉnh giá đất đối với đất ở để tính bồi thường trên địa bàn thành phố hiện nay tính bình quân là 4,75.
 |
| Thu ngân sách từ đất của TP.HCM đã giảm xuống 1 tỷ USD vào năm 2018. Ảnh: Lê Quân. |
Theo tính toán, trong 2 năm gần đây, tình hình thu ngân sách từ đất trên địa bàn TP.HCM có xu thế bị sụt giảm. Năm 2017, thu ngân sách từ đất là 27.170 tỷ đồng (khoảng 1,2 tỷ USD), chiếm 11,75% tổng thu ngân sách. Trong đó, số thu tiền sử dụng đất dự án là 17.905 tỷ đồng, chiếm 66% tổng nguồn thu về đất.
Đến năm 2018, tổng thu ngân sách TP.HCM là 378.543 tỷ đồng, trong đó, thu ngân sách từ đất khoảng 22.600 tỷ đồng (khoảng 1 tỷ USD), chiếm tỷ trọng 9,32% tổng thu ngân sách. Trong đó, số thu tiền sử dụng đất dự án là 13.868 tỷ đồng, chỉ còn chiếm 61,3% tổng thu về đất.
Như vậy, số thu từ đất đã lao dốc khoảng 4.570 tỷ đồng chỉ sau một năm, và đến năm 2018 chỉ còn 1 tỷ USD. Riêng số thu tiền sử dụng đất dự án giảm khoảng 4.037 tỷ đồng, giảm đến 22,5%.
Theo thống kê của Sở Tài chính TP.HCM, 2 tháng đầu năm số thu ngân sách nhà nước về tiền sử dụng đất giảm đến 76% so với cùng kỳ năm trước. Nghĩa là đà lao dốc từ tiền đất vẫn tiếp tục kéo sang năm 2019. Đây có thể là một phần nguyên nhân của việc UBND TP.HCM quyết định tăng hệ số điều chỉnh giá đất.
Trước quyết định này của UBND TP.HCM, Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA) đã có văn bản kiến nghị chính quyền cân nhắc thêm. HoREA đề nghị mức tăng cần đảm bảo tính hợp lý, phù hợp giá thị trường, đảm bảo nguồn thu ngân sách, vừa sức dân và doanh nghiệp.
Hiệp hội cho rằng năm 2019 cũng là năm cuối của chu kỳ bảng giá đất giai đoạn 2014-2019. Dự kiến năm 2020, thành phố sẽ ban hành bảng giá đất mới cho chu kỳ 5 năm tiếp theo (2020-2024). Nếu hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 tăng cao thì sẽ tác động đến nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của các hộ gia đình và cá nhân kể từ năm 2020 trở về sau.
HoREA nhắc tới việc Sở Tài chính - Tài nguyên & Môi trường đã căn cứ vào khảo sát thông tin của Cục Thuế TP.HCM đã thống kê hệ số K bình quân theo các hồ sơ chuyển nhượng nhà, đất tự kê khai (giá chuyển nhượng/bảng giá) thì hệ số K này là 3,06 lần và nhận định giá thị trường chuyển nhượng nhà đất hiện nay cao hơn gấp 4-6 lần bảng giá đất của thành phố.
“Hiệp hội nhận thấy nhận định này chưa thật sự thuyết phục nếu so sánh với cuộc đấu giá thành công điển hình”, HoREA nêu trong văn bản.
Theo đó, đối với khu đất 23 Lê Duẩn (quận 1) có diện tích 3.000 m2 với giá khởi điểm đấu giá là 550 tỷ đồng (tương đương 183 triệu đồng/m2), sau 14 vòng đấu thì giá trúng đấu giá là 1.460 tỷ đồng (tương đương 486 triệu đồng/m2), với hệ số K chỉ là 2,65 lần.
 |
| HoREA đề nghị UBND TP.HCM cân nhắc chuyện tăng giá đất sao cho vừa sức dân. Ảnh: Lê Quân. |
Theo HoREA, trường hợp hộ gia đình, cá nhân áp dụng hệ số 1,5 lần giá đất trong năm 2019 sẽ khiến tăng số tiền nộp lên tới 36,36% so với năm 2018.
Trường hợp mục đích sử dụng đất làm thương mại, dịch vụ, nhà cho thuê sẽ khiến số tiền nộp tăng từ 19-31%. Như vậy cao gấp 3-6 lần năm 2018.
HoREA cũng nhấn mạnh so sánh đề xuất của Liên Sở Tài chính - Tài nguyên & Môi trường TP.HCM về hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 với Hà Nội thì cao hơn khoảng gấp rưỡi. Ví dụ so sánh hệ số điều chỉnh giá đất của 4 quận nội thành Hà Nội (1,6 lần) với khu vực 1 TP.HCM (2,5 lần).
HoREA kiến nghị cần tiếp tục xem xét, quyết định áp dụng mức tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 cũng tương đương cách tính mức tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2018 (tăng từ 5%-8,33%).
Phương án 2, trong trường hợp thành phố cân đối được nguồn thu ngân sách cho năm 2019, không phụ thuộc nguồn thu ngân sách từ đất (vì chỉ chiếm khoảng trên dưới 10%), thì HoREA đề nghị cân nhắc giữ nguyên hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 như năm 2018.
