Tòa phúc thẩm liên bang khu vực số 9 đồng ý với bên liên minh của các bang biên giới và các nhóm môi trường. Liên minh này lập luận việc dùng tiền 2,5 tỷ USD từ ngân sách quốc phòng là trái phép, và xây tường gây ra đe dọa về môi trường.
Đây là bước ngoặt mới trong một loạt diễn biến pháp lý mà ông Trump vốn đang dành thế thắng. Tháng 7/2019, Tòa án Tối cao đã cho phép khoản 2,5 tỷ USD được giải ngân dù kiện cáo vẫn tiếp diễn, theo AP.
Chính quyền sau đó giải ngân hầu hết số tiền trên, bao gồm gói thầu 1,3 tỷ USD ở bang Arizona, công bố tháng trước. Tổng thống Trump đã tới thăm một dải tường biên giới ở San Luis, Arizona, ngày 23/6, để đánh dấu dặm thứ 200 của bức tường.
 |
| Tổng thống Trump tới thăm một dải tường biên giới ở San Luis, Arizona ngày 23/6. Ảnh: AP. |
Sau khi chuyển 2,5 tỷ USD tiền quốc phòng sang xây tường, Lầu Năm Góc cũng chuyển thêm 3,6 tỷ USD khác, mà một tòa phúc thẩm ở New Orleans ra phán quyết cho phép.
Vì nhiều khoản đã giải ngân như vậy, hiệu lực của phán quyết ngày 26/6 giảm đi đáng kể. Nhưng những người phê phán bức tường của ông Trump vẫn hoan nghênh phán quyết vì đã tôn trọng Hiến pháp của Mỹ vốn cho Quốc hội quyền phê chuẩn chi tiêu.
Các thẩm phán cũng nêu quan điểm rằng chính quyền Trump không chứng tỏ được là xây tường sẽ chặn được dòng ma túy chảy vào Mỹ. Chính quyền đã dẫn các số liệu về ma túy, nhưng không chứng tỏ được bức tường sẽ có tác động như thế nào.
“Đó là điều đáng nói, nhất là khi Quốc hội đã đặt việc xây tường vào ưu tiên thấp, còn dữ liệu của Bộ Tư pháp lại cho kết luận ngược lại”, theo các thẩm phán.
Tổng chưởng lý bang California Xavier Becerra, người dẫn đầu liên minh của tổng chưởng lý từ 20 bang đi kiện chính quyền, cũng hoan nghênh phán quyết.
“Trong khi chính quyền Trump lấy cắp ngân sách để xây một bức tường không được phép ở biên giới phía nam, các gia đình trên khắp nước Mỹ đang chật vật để chi tiêu cuộc sống”, Becerra nói.
Liên minh Tự do Dân sự Mỹ (American Civil Liberties Union), cũng là một bên nộp đơn kiện chính quyền, cho biết nếu chính quyền ông Trump phúc thẩm, vụ kiện sẽ quay trở lại Tòa án Tối cao.
Nhà Trắng cho biết phán quyết không ảnh hưởng tới việc xây dựng, và nói Tòa Tối cao từng nhiều lần đảo ngược phán quyết của tòa cấp dưới. Từ sau khi Tòa Tối cao bật đèn xanh để chính quyền bắt đầu xây tường, Bộ Tư pháp Mỹ đã luôn nói sẽ bảo vệ nỗ lực này về mặt pháp lý.
