Steve Jobs là một thiên tài với sở trường biến ý tưởng thành các sản phẩm đỉnh cao. Tim Cook là một lãnh đạo am hiểu chuyên sâu về chuỗi cung ứng của Apple.
Nếu bạn là người hâm mộ Apple, bạn chắc chắn sẽ không còn xa lạ gì với những điều này. Tuy nhiên, đã bao giờ bạn đặt câu hỏi ai mới thực sự là CEO tốt nhất của Apple và điểm mạnh, điểm yếu của họ là gì? Culf of Mac đã thử đưa ra những so sánh một cách trực diện về 2 vị CEO này.
Vòng 1: Năng lực về tài chính
Điều này phụ thuộc vào cách mà bạn đo lường. Nếu câu hỏi là "CEO nào điều hành Apple để nó đạt giá trị lớn nhất?", câu trả lời là Tim Cook. Còn khi câu hỏi là "ai giúp nhân giá trị của Apple lên nhiều nhất?", câu trả lời chỉ có thể là Steve Jobs.
Năm 1996, giá trị vốn hóa của Apple đạt 3 tỷ USD. Khi Jobs rời chức vụ giám đốc điều hành 15 năm sau vào năm 2011, giá trị vốn hóa của Apple đạt 347 tỷ USD. Mức tăng trưởng kinh ngạc lên tới 116 lần.
 |
| Apple là công ty có giá trị lớn nhất thế giới. |
Trong khi đó vào năm 2011, Cook tiếp quản một công ty trị giá 347 tỷ USD. Dưới bàn tay của mình, Apple đã đạt giá trị 922 tỷ USD vào tháng trước, có thể sẽ đạt 1 nghìn tỷ USD trong năm nay. Mức độ gia tăng “chỉ” 2,7 lần.
Dưới thời Cook, Apple đã trở thành công ty có giá trị nhất thế giới và luôn bảo vệ thành công danh hiệu đó. Và nếu như buộc phải chọn, phần thắng sẽ nghiêng về phía Cook.
Kết quả: Tim Cook thắng.
Vòng 2: Các vụ bê bối
Ai điều hành Apple với ít bê bối nhất? Rất may là cả Steve Jobs lẫn Tim Cook đều không gặp phải những vấn đề nghiêm trọng như vụ kiện chống độc quyền của Microsoft hay vụ bê bối dữ liệu mới được tiết lộ gần đây của Facebook. Nhưng cả hai CEO của Apple đều phải đối mặt với những vấn đề của riêng họ.
 |
| Mỗi CEO đều có những vấn đề của riêng họ. |
Đối với Jobs, đó là những sai lầm trong quá khứ như iPhone 4 bị mất sóng do ăng ten, điều kiện làm việc ở nhà máy Foxconn và vấn đề kiểm duyệt ứng dụng trên App Store.
Còn với Cook, những bê bối bao gồm việc ra mắt của Apple Maps, ngăn chặn FBI bẻ khóa iPhone, iPhone 6 Plus dễ bị cong, một số cáo buộc về việc tránh thuế và gần đây nhất là việc cố tình làm giảm hiệu năng iPhone.
Có vẻ như, những sự cố mà Cook gặp phải nhẹ nhàng hơn khá nhiều so với Jobs. Sự khăng khăng của Apple về quyền riêng tư đã giúp cho công ty tốt hơn trong mắt người dùng theo thời gian. Việc giảm hiệu suất của iPhone cũ suy cho cùng là một giải pháp thông minh nhằm bảo vệ pin, ngay cả khi Apple đã sai khi không thông báo minh bạch với người dùng.
Kết quả: Tim Cook thắng.
Vòng 3: Phúc lợi xã hội
Năm 2018, phúc lợi xã hội là một điều bắt buộc của các công ty và với giá trị của Apple hiện giờ, đây là một điều “phải làm”. Trước đây, Steve Jobs chưa bao giờ đổ một khoản tiền lớn vào việc từ thiện, các vấn đề môi trường hoặc nhân quyền.
 |
| Apple đã chi hàng tỷ USD cho các chương trình phúc lợi xã hội. |
Ngược lại, Cook quan tâm nhiều về quyền riêng tư, quyền đồng tính và nhập cư. Ông cũng thúc đẩy Apple trở thành một công ty năng lượng sạch với việc cải thiện điều kiện làm việc trong chuỗi cung ứng.
Có thể thấy, Cook đã cùng Apple làm cho hành tinh này trở thành một nơi tốt đẹp hơn. Và điều đó thật đáng ngưỡng mộ.
Kết quả: Tim Cook thắng.
Vòng 4: Quảng cáo
Apple của Tim Cook thường xuyên tạo ra những quảng cáo tuyệt vời. Nhưng dưới thời Steve Jobs người dùng đã hoàn toàn bị làm cho mù quáng.
“Think Different” đã từng khiến mọi người say mê ngay cả khi Apple chưa có bất kỳ sản phẩm mới nào để bán. Chiến dịch “Get a Mac” vẫn được người hâm mộ nhắc đến nhiều, thậm chí một thập kỷ sau khi kết thúc. Và chiến dịch “Switch” đáng nhớ được chỉ đạo bởi Errol Morris.
Apple vẫn tạo ra được nhiều quảng cáo chất lượng. Tuy nhiên, rất ít quảng cáo dưới thời Cook đạt tính biểu tượng như trước.
Kết quả: Steve Jobs thắng.
Vòng 5: Thách thức khi trở thành CEO
Chỉ cần nhớ lại thời điểm mà Steve Jobs đưa Apple trở lại từ bờ vực phá sản thì có thể thấy ông đã phải đối mặt với nhiều thử thách như thế nào. Khi đó, công ty không hề còn tiền. Tất cả mô hình kinh doanh đều không có tác dụng. Sự xuất hiện của ông tại Apple đã thúc đẩy những người trung thành và đưa công ty trở lại với quỹ đạo của nó.
 |
| Steve Jobs đã đưa Apple trở về từ bờ vực phá sản. |
Tim Cook lại tiếp quản Apple trong hoàn cảnh rất khác, nhưng ông phải đối mặt với nhiều nghi ngờ. Mặc dù đã điều hành Apple hai lần trước đó (trong thời gian Jobs vắng mặt chữa bệnh), nhiều người vẫn tự hỏi liệu ông có thực hiện được nhiệm vụ này hay không.
Rõ ràng, Jobs phải đối mặt với thử thách lớn hơn. Và ông đã thành công ngoạn mục khi đưa Apple trở lại từ bờ vực.
Kết quả: Steve Jobs thắng.
Vòng 6: Các sản phẩm mới
Apple liên tục phát triển những sản phẩm mới tuyệt đẹp dưới sự lãnh đạo của Tim Cook. iPhone X với màn hình hiển thị edge-to-edge OLED đã thay đổi hoàn toàn khái niệm về một chiếc iPhone sẽ trông như thế nào. Thậm chí nó còn loại bỏ nút Home truyền thống trên rất nhiều đời iPhone nhằm định hướng một tương lai mới.
Apple Watch là chiếc đồng hồ thông minh đầu tiên được phát minh dưới sự lãnh đạo của Cook và nó nhanh chóng trở thành chiếc đồng hồ phổ biến nhất thế giới.
 |
| Dưới thời Steve Jobs, Apple luôn được đánh giá là công ty sáng tạo bậc nhất thế giới. |
Sau đó là AirPods, Apple Pencil (cho người dùng thấy Jobs đã sai về bút stylus), và HomePod. Ngoài ra, công ty cũng cung cấp kích thước màn hình lớn hơn trên những chiếc điện thoại dòng Plus. Và cả bộ phận dịch vụ của Apple với ứng dụng Apple Music và 40 triệu thuê bao trả tiền.
Nhưng so với Jobs? Hơn 15 năm qua, Jobs đã mang đến iMac G3 đầy màu sắc, iMac G4 lấy cảm hứng từ hoa hướng dương và thiết kế nhôm mà Apple đang tiếp tục sử dụng. Ngoài ra còn có MacBook Air siêu mỏng, iPod, iTunes Store, iPhone, App Store và cuối cùng là iPad.
Dưới thời Cook, Apple duy trì tốt việc kiểm soát chất lượng trên các sản phẩm của mình và phát hành một số thiết bị mới. Tuy nhiên Apple không bao giờ có thể tạo ra những sản phẩm hoàn hảo như dưới thời Jobs.
Kết quả: Steve Jobs thắng.
Vòng 7: Thất bại
Không ai là không có thất bại, tuy nhiên điều kỳ lạ về Apple là ngay cả những sản phẩm thất bại của họ cũng rất đẹp.
 |
| G4 Cube là một sản phẩm thất bại nhưng nó vẫn rất đẹp. |
Jobs có Macintosh kỷ niệm lần thứ 20, chuột “hockey puck” của iMac G3, G4 Cube, iPod Hi-Fi, điện thoại ROKR với Motorola, MobileMe và mạng xã hội Ping.
Thời đại của Tim Cook bản đồ Apple Maps khủng khiếp, Siri đáng thất vọng, chiếc iPhone Smart Battery Case cồng kềnh, MacBook Pro với Touch Bar không được yêu thích và HomePod (có thể không thành công).
Kết quả: Hòa
Vòng 8: Đối thủ
Ai phải đối mặt với những đối thủ mạnh hơn? Khi Steve Jobs trở lại Apple năm 1996, Microsoft đã đứng đầu trong làng game. Đồng thời vào đầu những năm 2000, Google đã nổi lên. Hai công ty này đã cố định hướng việc xây dựng phần cứng của Apple bằng cách phát triển các hệ điều hành có thể được sử dụng trên bất kỳ máy nào của bên thứ ba.
Khi đó, Apple đã phát triển nền tảng riêng của mình chống lại hai gã khổng lồ ngành công nghệ lớn nhất thế giới lúc bấy giờ.
 |
| Apple luôn phải cạnh tranh với những gã khổng lồ về công nghệ hàng đầu thế giới. |
Ngày nay, thách thức lớn nhất của Apple đến từ đối thủ Samsung. Tuy nhiên, số lượng của đối thủ mà Apple phải đối mặt không chỉ có thế. Ở ngoài kia, hàng tá các OEM Android liên tục đe dọa doanh số bán iPhone, đặc biệt là ở tất cả các thị trường mới nổi.
Tại Hoa Kỳ, các công ty như Amazon, Facebook, Google và Microsoft cũng đang tham gia vào cuộc chơi làm phần cứng khiến cho thị trường trở nên cạnh tranh hơn bao giờ hết. Và Apple phải chiến đấu khó khăn hơn để duy trì vị trí đứng đầu của mình.
Kết quả: Tim Cook thắng.
Vòng 9: Các bài phát biểu của Apple
Mỗi khi có sự kiện ra mắt một sản phẩm mới, Steve Jobs luôn xuất hiện với những bài phát biểu mang đậm tính cá nhân. Các bài phát biểu của ông chưa từng có ở bất kỳ nơi nào khác về công nghệ. Và nó khiến người xem giống như đang xem một buổi biểu diễn nghệ thuật thay vì một buổi thuyết trình.
 |
| Steve Jobs được ví như thầy phù thủy với những bài thuyết trình của mình. |
Tim Cook cũng tham gia vào các sự kiện này. Các bài phát biểu của Apple vẫn rất hoành tráng với những màn trình diễn âm nhạc từ những tên tuổi lớn, những bài thuyết trình khéo léo, đám đông nhiệt tình và lời hứa “one more thing”. Nhưng họ không còn Steve.
Điều này có vẻ không công bằng khi đánh giá về CEO. Nhưng không thể phủ nhận rằng các bài phát biểu của Jobs đã đóng góp một phần quan trọng trong việc xây dựng thương hiệu Apple.
Kết quả: Steve Jobs thắng.
Vòng 10: Sự ổn định tổng thể
Như Steve Jobs đã thừa nhận, chiến lược của các sản phẩm có lợi nhuận cao sẽ khả thi miễn là bạn có thể phân phối chúng. Và ông ấy đã làm được điều đó. Nhưng Apple cũng phải chịu một số rủi ro nhất định khi công ty chỉ có duy nhất một dòng sản phẩm chủ lực.
Ngày nay, Apple vẫn dựa vào iPhone là nguồn thu nhập chính, nhưng việc định giá công ty không chỉ dựa trên một sản phẩm. Apple đang phát triển các lĩnh vực mới như dịch vụ thay vì chỉ là “công ty iPhone”.
 |
Dưới sự điều hành từ Cook, Apple đã có được một chuỗi cung ứng tuyệt vời, một mạng lưới khổng lồ các trung tâm phân phối của Apple Store và khả năng kiểm soát hầu hết mọi yếu tố.
Kết quả: Tim Cook thắng.
Kết quả: Steve Jobs vs Tim Cook
Nhìn chung, Tim Cook đã chiến thắng sát nút với năm điểm thắng và một hòa, so với bốn điểm của Steve Jobs và một hòa.
 |
| Ai mới thực sự là CEO tốt nhất của Apple? |
Rất khó để nói, ai mới thực sự là CEO tốt nhất của Apple. Cook đã thay đổi hoạt động của Apple so với thời Steve Jobs. Trong khi đó, Jobs đã đưa ra các dòng sản phẩm Apple lên tầm cao hơn bao giờ hết.
Jobs là nhà lãnh đạo hoàn hảo cho Apple khi công ty đang phải vật lộn để tồn tại vào đầu những năm 1990 và trở thành một gã khổng lồ thế giới trong thế kỷ này. Tuy nhiên, Cook lại là một đại diện “bình yên” hơn. Apple của ông ổn định hơn, ít khó khăn hơn so với thời đại của Jobs.
