Theo Sở Công Thương Đắk Nông, địa phương có hơn 20 dự án thủy điện, đa số do Bộ Công Thương cấp phép và quản lý. Trong đợt mưa lũ vừa qua, tỉnh Đắk Nông có 3 dự án thủy điện gặp sự cố gồm: dự án thủy điện Đắk Kar, thủy điện Đắk Sin 1 và thủy điện Đắk Ru (tất cả nằm ở huyện Đắk R'lấp).
Chưa hoàn thành đã tích nước chạy thử
Sở Công Thương Đắk Nông cho biết công trình thủy điện Đắk Kar được Bộ Công Thương phê duyệt năm 2007 với công suất 7,2 MW. Sau đó, dự án này được điều chỉnh công suất lên 12 MW, nằm trên địa bàn 2 tỉnh Đắk Nông và Bình Phước.
Qua theo dõi, kiểm tra thực tế và báo cáo của chủ đầu tư, hiện công trình thủy điện Đắk Kar chưa được Bộ Công Thương phê duyệt phương án tích nước, vận hành.
Theo Sở Công Thương Đắk Nông, dung tích hồ chứa đập thủy điện Đắk Kar hơn 11 triệu m3 nước, dự án đang thi công thì gặp sự cố kẹt van xả lũ, ống áp lực dẫn nước phát điện bị gãy, hai bên bờ của đập sạt lở.
"Chủ đầu tư tích nước lại gặp mưa lớn kéo dài, nước từ thượng nguồn đổ về lớn, cộng với gió to gây đổ cây làm mất điện, không thể vận hành cánh phải cửa xả nên dẫn đến sự cố. Sau 2 ngày van xả của thủy điện Đắk Kar đã được khắc phục, tổng lưu lượng xả lũ là khoảng 110 m3/s", báo cáo nêu.
 |
| Dự án thủy điện Đắk Kar chưa được cấp phép nhưng chủ đầu tư vẫn tích nước để vận hành thử. Ảnh: Minh Lộc. |
Ngoài dự án thủy điện Đắk Kar, do mưa lớn, lượng nước đổ về nhiều khiến đất đá sạt lở đường ống áp lực của thủy điện Đắk Sin 1.
Công ty Cổ phần VRG Đắk Nông (chủ đầu tư thủy điện Đắk Sin 1) đã có văn bản gửi UBND tỉnh báo cáo về việc xả lũ khẩn cấp, bằng biện pháp mở cửa xả nước làm chậm gia tăng mực nước hồ để bảo đảm an toàn đập.
Trước tình trạng trên, Nhà máy thủy điện Đắk Sin 1 đã chủ động dừng máy, đóng ngắt tất cả thiết bị điện và kịp thời đưa toàn bộ thiết bị điện và toàn bộ ca trực vận hành ra khỏi nhà máy, các vị trí nguy hiểm.
Tại thủy điện Đắk Ru, mưa lớn khiến sạt lở đường vận hành, tuyến kênh dẫn nước của công trình. Sau khi xảy ra sự cố, chủ đầu tư đã huy động nhân lực xử lý việc sạt lở của tuyến kênh dẫn.
Rà soát tất cả dự án thủy điện
Theo ông Đinh Xuân Nhơn, Giám đốc Nhà máy thủy điện Đắk Sin 1, nhà máy gặp sự cố quá bất ngờ.
“Đầu tháng 8, trên địa bàn tỉnh còn nắng nóng, nước dưới lòng hồ đang ở mực nước chết. Tuy nhiên, đến giữa tháng lại xảy ra mưa lớn khiến đất đá sạt lở, gây hư hỏng đường ống áp lực của nhà máy. Hiện công ty đã tiếp cận được nhà máy, tiến hành khắc phục sự cố”, ông Nhơn nói.
Ông Trương Thanh Tùng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông, cho rằng vừa qua thời tiết diễn biến cực đoan, đang nắng nhiều ngày nên các chủ hồ đập thủy điện đã chủ quan, lơ là công tác vận hành hồ chứa dẫn đến xảy ra sự cố.
"Các nhà máy thủy điện trên địa bàn đa số đều do Bộ Công Thương cấp phép nên đề nghị Bộ Công Thương tăng cường kiểm tra, nhắc nhở các chủ đầu tư, nhất là các thủy điện đang trong quá trình thi công", ông Tùng nói.
 |
| Đường ống áp lực của dự án thủy điện Đắk Kar bị gãy. Ảnh: Minh Lộc. |
Trong buổi làm việc với UBND tỉnh Đắk Nông, ông Đặng Quang Minh, quyền Vụ trưởng Vụ thiên tai cộng đồng (Tổng cục Phòng, chống thiên tai - Bộ NN-PTNT), cho rằng sự cố tại 2 nhà máy thủy điện này là một bài học về công tác kiểm tra các hồ đập nói chung.
Ông Minh đề nghị UBND tỉnh Đắk Nông tổ chức kiểm tra, rà soát tất cả hồ đập trên địa bàn để có phương án đảm bảo an toàn.
Trước đó, do ảnh hưởng của mưa lũ, thủy điện Đắk Kar xảy ra sự cố kẹt van xả tràn, nước liên tục về hồ nên gây nguy cơ vỡ đập.
Trước tình hình trên, UBND tỉnh Đắk Nông đã sơ tán 2 hộ vùng hạ du thuộc xã Hưng Bình (huyện Đắk R’lấp) và 400 người ở trong 200 nhà rẫy đến nơi an toàn. UBND tỉnh Bình Phước sơ tán 5.000 dân ở vùng hạ lưu đến nơi an toàn.
Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã yêu cầu một số bộ, ngành và địa phương liên quan kiểm tra, xử lý, khắc phục sự cố tại công trình thủy điện Đắk Kar, Đắk Sin 1.
Liên quan đến thủy điện Đắk Kar, Đắk Sin 1 có nguy cơ gây mất an toàn đối với dân cư vùng hạ lưu thuộc các tỉnh Đắk Nông, Bình Phước, trong đợt lũ vừa qua, Phó thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai, Bộ Xây dựng, UBND tỉnh Đắk Nông và các cơ quan liên quan tổ chức kiểm tra công tác quản lý an toàn, vận hành các đập, hồ chứa thủy điện trên.
Phó thủ tướng cũng chỉ đạo xử lý nghiêm các sai phạm (nếu có) theo đúng quy định, báo cáo Thủ tướng kết quả xử lý trước ngày 10/9.
