Nhiều DN phá sản
Theo thống kê của Bộ LĐTB&XH, năm 2014, tiền thưởng Tết cao nhất là 709 triệu đồng. Tuy nhiên, có 296 DN với 256.000 NLĐ ở 8 tỉnh, TP không có thưởng Tết Dương lịch; 420 DN với 118.000 NLĐ ở 4 tỉnh (Bắc Ninh, Hải Dương, Phú Thọ, Thanh Hóa) không có thưởng Tết Nguyên đán. Trong bối cảnh hiện nay, lãnh đạo Vụ Lao động - Tiền lương (Bộ LĐTB&XH) cho biết, khó dự báo được tình hình thưởng Tết Ất Mùi vì số DN giải thể, phá sản vẫn nhiều, nên lượng người đăng ký hưởng Bảo hiểm thất nghiệp tăng mạnh.
Tại Hà Nội, Trưởng phòng Chính sách Lao động - Việc làm (Sở LĐTB&XH) Phạm Văn Thanh cho hay, cuối tháng này, Sở mới có báo cáo về tình hình lương, thưởng Tết cho NLĐ từ các quận, huyện. Tuy nhiên, theo dự đoán, mức thưởng Tết năm nay khó cao hơn năm trước. Lý do vì chính sách bảo hiểm, tiền lương đối với NLĐ có nhiều thay đổi: Khi buộc phải tăng lương cho NLĐ theo quy định thì các DN sẽ phải cân đối giảm thưởng để có lãi.
Sản xuất túi xách tại công ty Ladoda. |
Dự đoán, mức thưởng Tết ở khối DN tư nhân bình quân khoảng 2 - 3 triệu đồng/người. Ở DN có vốn Nhà nước, mức thưởng bình quân từ 5 - 7 triệu đồng/người. Khối ngân hàng mức thưởng có thể cao hơn một chút.
Mức thưởng cao nhất của các DN có vốn đầu tư nước ngoài không quá 30 triệu đồng/người. Điều đáng lo mà ông Thanh đề cập là vấn đề tiền lương, thưởng cho hàng ngàn NLĐ tại khoảng 2.000 DN trên địa bàn TP đã ngừng hoạt động hoặc giải thể, phá sản từ đầu năm đến nay. Con số này tương đối cao so với các năm gần đây. Với những DN phá sản, chủ bỏ trốn, Sở sẽ đề xuất UBND TP cấp ngân sách hỗ trợ, giúp NLĐ về quê đón Tết.
Mức thưởng không tăng
Trên thực tế, ngay cả những đơn vị kinh doanh có lãi cũng chỉ duy trì mức thưởng như năm ngoái. Như chia sẻ của lãnh đạo một chi nhánh Ngân hàng BIDV tại Hà Nội, Chi nhánh có 146 nhân viên, lương trung bình nhân viên giao dịch khoảng 7 triệu đồng/tháng. Năm ngoái, mỗi nhân viên được thưởng một tháng lương.
Năm nay, nếu không có gì thay đổi, sẽ vẫn giữ nguyên mức thưởng này. Với DN đầu tư, kinh doanh BĐS cũng vậy. Bởi theo lý giải của ông Nguyễn Hồng Thái - Tổng giám đốc công ty CP Đầu tư Hải Phát: "Dù Công ty đang làm ăn tốt, nhưng thưởng Tết vẫn như năm ngoái vì ngoài hoạt động kinh doanh, chúng tôi phải làm các chương trình xã hội và phải để dành cho những lúc… đói!".
Còn ở những DN làm ăn khó khăn, thưởng Tết chắc chắn sẽ giảm. Giám đốc một công ty sản xuất giày da cho biết, năm nay, do hàng sản xuất bán được ít nên thưởng Tết giảm 500.000 đồng/NLĐ so với năm ngoái.
Tình hình kinh doanh khó khăn cũng khiến việc thưởng Tết trở nên quá sức với các chủ DN, nên để khuyến khích NLĐ, một số xưởng sản xuất nhỏ chỉ có thể thưởng NLĐ bằng sản phẩm như bột ngọt, dầu ăn, bánh kẹo... Thưởng Tết bằng hiện vật thay vì tiền mặt đang được xem là một hiện tượng khá phổ biến trong thời buổi kinh tế khó khăn như hiện nay. Và thậm chí, tại nhiều DN, cơ sở sản xuất, NLĐ không có thưởng do đơn vị làm ăn thua lỗ.