Rụng tóc từng mảng là một bệnh tự miễn. Bệnh gây ra tình trạng tóc bị rụng từng mảng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, ở cả nam và nữ.
Bệnh có nhiều nguyên nhân, chủ yếu là: Rối loạn hệ thống miễn dịch, do di truyền, môi trường, stress, chế độ dinh dưỡng…
Bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn tuy nhiên có thể cải thiện được tình trạng rụng tóc bằng nhiều phương pháp. Tùy thuộc vào độ tuổi, mức độ bệnh, các bác sĩ sẽ có liệu pháp điều trị thích hợp.
Các lựa chọn thuốc điều trị
Thuốc uống là một trong những phương pháp điều trị đầu tiên mà bác sĩ da liễu có thể cân nhắc để điều trị rụng tóc từng mảng.
Thuốc ức chế miễn dịch
Đây là lựa chọn điều trị hiệu quả nhất đối với chứng rụng tóc từng mảng lan rộng hoặc nhanh chóng. Những thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn sự tấn công của hệ thống miễn dịch đối với các nang tóc khỏe mạnh, để giúp ngăn rụng tóc thêm. Thuốc ức chế miễn dịch đường uống như corticosteroid (như prednisone), cũng có thể được kết hợp với các thuốc ức chế miễn dịch khác để có hiệu quả tối đa.
Tác dụng phụ của thuốc ức chế miễn dịch có thể gặp như tăng cân, các vấn đề về dạ dày, mệt mỏi và run.
Các chất ức chế Janus kinase
Thông thường thuốc được sử dụng để điều trị các tình trạng tự miễn dịch khác như viêm khớp dạng thấp, nhưng chất ức chế Janus kinase (JAK) gần đây cũng cho thấy nhiều hứa hẹn trong việc điều trị chứng rụng tóc.
Tháng 6, FDA đã phê duyệt baricitinib (tên thương hiệu Olumiant), một loại chất ức chế JAK để điều trị rụng tóc từng mảng nặng. Đến nay, đây là loại thuốc uống đầu tiên được phê duyệt đặc biệt để điều trị rụng tóc từng mảng đường toàn thân.
Loại thuốc ức chế JAK, ruxolitinib hoặc tofacitinib, hoạt động bằng cách ngăn chặn một số enzym có thể góp phần gây ra các triệu chứng viêm trong cơ thể. Tuy nhiên, thuốc có nhược điểm là nhiều người bị rụng tóc tái phát sau khi ngừng dùng các loại thuốc này.
Methotrexate
Thông thường methotrexate được sử dụng để điều trị bệnh vẩy nến nặng và một số bệnh ung thư như bệnh bạch cầu và ung thư hạch.
Methotrexate cũng được dùng trong trị rụng tóc từng mảng do có tác dụng ức chế miễn dịch. Tuy nhiên, thuốc có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm do đó, cần trao đổi kỹ với bác sĩ trước khi sử dụng.
 |
| Rụng tóc từng mảng là một bệnh tự miễn. |
Điều trị tại chỗ
Có thể sử dụng liệu pháp điều trị tại chỗ để giúp ngăn rụng tóc và thúc đẩy sự phát triển của tóc:
Liệu pháp miễn dịch bôi tại chỗ
Phương pháp điều trị này hoạt động tương tự như các chất điều trị miễn dịch bằng đường uống. Đây là một trong những hình thức điều trị rụng tóc từng mảng lâu đời nhất. Ước tính, có khoảng 60 đến 70% bệnh nhân có tóc mọc lại sau khi sử dụng. Liệu pháp này có thể được kết hợp với các phương pháp điều trị khác để đạt hiệu quả tối đa.
Sử dụng liệu pháp này có thể gặp các tác dụng phụ như phát ban và da có vảy. Tuy nhiên, phương pháp điều trị này là tóc sẽ mọc lại trong vòng vài tháng.
Corticosteroid tại chỗ
Sử dụng corticoid tại chỗ hiệu quả hơn khi điều trị rụng tóc từng mảng ở trẻ em, hơn là ở người lớn.
- Minoxidil: Có thể giúp kích thích tóc mọc lại ở những trường hợp rụng tóc từng mảng. Minoxidil hoạt động bằng cách làm giãn các mạch máu, giúp lưu thông máu đến da đầu dễ dàng hơn. Lưu lượng máu tăng lên sẽ củng cố nang tóc, thúc đẩy sự phát triển của tóc và duy trì mái tóc.
Sử dụng thuốc bằng cách bôi lên da đầu 2 đến 3 lần/ngày trong vài tháng. Trong một số trường hợp, minoxidil cũng có thể được bôi lên vùng râu và lông mày.
- Anthralin: Giống như minoxidil, đây là một loại thuốc bôi trực tiếp lên da đầu. Thuốc thường được sử dụng điều trị bệnh vẩy nến. Tuy nhiên, anthralin có thể giúp điều trị rụng tóc từng mảng khi được kết hợp với minoxidil.
Thuốc tiêm
Thuốc tiêm được sử dụng trong điều trị rụng tóc từng bao gồm corticosteroid dạng tiêm. Việc tiêm corticosteroid vào những vùng bị rụng tóc có thể ngăn chặn các tế bào của hệ thống miễn dịch đang tấn công các nang tóc và giúp tóc có thời gian mọc lại.
Giống như thuốc bôi và uống, corticosteroid dạng tiêm có thể giúp ngăn chặn các cuộc tấn công qua trung gian miễn dịch đối với các nang tóc. Ngoài ra, tiêm thường được khuyến khích cho các trường hợp rụng tóc từng mảng nhẹ hơn, nơi có khoảng 50% tóc bị ảnh hưởng.
Huyết tương giàu tiểu cầu (PRP)
PRP có huyết tương cô đặc, chứa các yếu tố tăng trưởng và protein có nguồn gốc từ tiểu cầu. PRP chứa lượng tiểu cầu gấp 5 lần máu bình thường giúp phục hồi sức khỏe của các nang tóc. Do đó, có thể đảo ngược tình trạng rụng tóc.
Tuy nhiên, PRP không được FDA chấp thuận chính thức. Tuy nhiên, nghiên cứu xác nhận rằng PRP có thể là một biện pháp điều trị an toàn và hiệu quả cho rụng tóc từng mảng, mặc dù cho đến nay chưa có khuyến nghị cụ thể nào. Ngoài ra, phương pháp này có thể hoạt động tốt nhất khi kết hợp với các phương pháp điều trị khác.
 |
| Thuốc bôi, thuốc tiêm và thuốc uống đều là những lựa chọn khả thi để giúp điều trị chứng rụng tóc từng mảng. |
Chế độ ăn uống và lối sống
Đến nay, không có chế độ ăn uống hoặc thay đổi lối sống cụ thể nào được cho là có thể ngăn ngừa hoặc điều trị chứng rụng tóc từng mảng. Tuy nhiên, một lối sống lành mạnh có thể giúp bù đắp một số tác nhân gây ra rụng tóc từng mảng.
Chế độ ăn uống lành mạnh
Không có chế độ ăn kiêng nào cho rụng tóc từng mảng, nhưng việc thực hiện một chế độ ăn uống cân bằng và hợp lý với đầy đủ các chất dinh dưỡng có thể giúp thúc đẩy sự phát triển của tóc, thúc đẩy tóc dày hơn, khỏe hơn và dài hơn.
Nghiên cứu cũng cho thấy rằng những chất dinh dưỡng vitamin A và D có thể giúp hỗ trợ mọc lại tóc.
Quản lý căng thẳng
Căng thẳng không phải là nguyên nhân gây ra rụng tóc từng mảng, nhưng nó có thể thúc đẩy phát triển bệnh tự miễn này.
Ngoài ra, ảnh hưởng của rụng tóc từng mảng có thể khiến người bệnh cảm thấy lo lắng, căng thẳng hơn. Do vậy, cần cố gắng kiểm soát căng thẳng bằng cách dành thời gian mỗi ngày cho các hoạt động thư giãn, như: Thiền, hít thở sâu hoặc yoga.
Bảo vệ làn da
Phải bảo vệ mọi vùng da trần khỏi ánh nắng mặt trời và các yếu tố môi trường khác bằng cách: Đội mũ hoặc dùng khăn quàng có thể bảo vệ da đầu khỏi tia UV; đeo kính râm có thể giúp bảo vệ mắt nếu rụng tóc từng mảng đã ảnh hưởng đến lông mi; bôi kem chống nắng hàng ngày.
Kiểm tra sức khỏe thường xuyên
Việc kiểm tra sức khỏe và xét nghiệm máu thường xuyên giúp bác sĩ chẩn đoán các tình trạng tăng nguy cơ bùng phát rụng tóc từng mảng sớm nhất để có thể điều trị kịp thời.
