Mới đây, các tài khoản Facebook tại Việt Nam lan truyền thông tin rằng Chính phủ Nhật Bản đã cấm lò vì sóng và sẽ loại bỏ chúng trước thời điểm cuối năm 2019 để bảo vệ sức khỏe người dân.
Thực tế, thông tin này đã lan truyền trên mạng xã hội thế giới từ vài tháng trước. Trong bài báo hồi tháng 5, AFP cho biết nhiều bài đăng Facebook với hàng chục nghìn chia sẻ đã lan truyền nội dung tương tự, bằng tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha và nhiều ngôn ngữ khác.
 |
| Bài đăng gây hoang mang về lò vi sóng được chia sẻ nhiều trên Facebook. Ảnh: AFP. |
Các tài khoản chia sẻ thông tin có đoạn: Nhật Bản sẽ loại bỏ lò vi sóng vì an toàn sức khỏe người dân. Đây là thông tin rất có ý nghĩa nhằm mục tiêu an toàn sức khỏe của chúng ta. Chính phủ Nhật Bản đã quyết định sẽ loại bỏ tất cả các lò vi sóng ở nước này trước thời điểm cuối năm nay”.
Bài đăng còn trích dẫn kết quả nghiên cứu khoa học từ Đại học Hiroshima cho rằng “sử dụng lò vi sóng sẽ gây hại cho sức khỏe còn hơn tác dụng của bom vũ khí hạt nhân mà Mỹ đã sử dụng vào tháng 9/1945 ở Nhật”.
Do đó, “tất cả công dân và tổ chức không đáp ứng yêu cầu này đều đối mặt với án tù từ 5 đến 15 năm, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi".
Các tuyên bố gây rúng động trên sau đó được lan truyền và đăng lại bởi nhiều tài khoản khác. Trong đó, bài đăng tương tự bằng tiếng Tây Ban Nha đề ngày 22/4 còn được chia sẻ 25.000 lần trên Facebook.
Tuy nhiên, theo AFP, đây là thông tin không xác thực.
Trang Fact Check của AFP cho biết chính phủ Nhật Bản không hề đưa ra các tuyên bố chính thức liên quan đến tác hại hay việc cấm lò vi sóng ở nước này. Trên các trang tin chính thức của chính phủ Nhật như Bộ Y tế, Bộ Lao động và Phúc lợi của chính phủ Nhật Bản đều không ra kết quả nếu tra cứu theo cụm từ lệnh cấm đối với lò vi sóng.
Trang Twitter chính thức của chính phủ Nhật Bản cũng mang lại kết quả tương tự. Trong khi đó, kết quả kiểm tra từ Alnews và Snopes, trang chuyên kiểm tra độ xác thực thông tin của Mỹ, cũng đính chính rằng báo cáo trên là sai.
 |
| "Câu chuyện" được dựng lên bởi trang tin châm biếm Panorama. Ảnh: FastcheckAFP. |
AFP truy tìm thông tin gây hoang mang về lò vi sóng này và phát hiện chúng từng được đăng tải trên một trang châm biếm của Nga có tên Panorama.
Vào ngày 3/3, thời điểm bắt đầu lan truyền thông tin gây sốc trên, trang tin châm biếm Panorama có dòng Tweet đáng chú ý như sau: “Nhật Bản cuối cùng cũng cấm lò vi sóng kể từ năm 2020. Sóng phóng xạ đã ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe con người còn hơn cả vụ nổ bom nguyên tử vào năm 1945".
"Tuy nhiên, việc làm nóng thức ăn bằng lò vi sóng còn mang lại những chấn động nguy hiểm khác, không phù hợp với bản thể con người và cả vũ trụ”.
