Thừa cân, béo phì khiến trẻ ‘không đẹp, chẳng khỏe’

Nghiên cứu của WHO cho thấy trẻ em thừa cân có nhiều khả năng béo phì khi trưởng thành và mắc các bệnh không lây nhiễm (NCDs) như đái tháo đường, bệnh tim mạch. Cũng theo tổ chức này, với hầu hết bệnh không lây nhiễm do béo phì, nguy cơ mắc bệnh ở trẻ nhỏ phụ thuộc vào tuổi khởi phát và thời gian béo phì dài hay ngắn.

Ảnh hưởng thể chất và tinh thần về lâu dài

Theo TS.BS Trương Hồng Sơn - Phó tổng thư ký Tổng Hội Y học Việt Nam, Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, tình trạng thừa cân, béo phì diễn ra khi cơ thể tích lũy tế bào mỡ. Với trẻ nhỏ, tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.

Về ngắn hạn, trẻ có thể gặp vấn đề về hệ miễn dịch. Theo bác sĩ Sơn, protein và nhiều vi khoáng trong cơ thể tác động đến sự hoạt động lành mạnh của hệ miễn dịch. Trong khi đó, trẻ béo phì có thể mất cân bằng trao đổi chất, nhu cầu vi khoáng thay đổi, dẫn tới ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch.

Tình trạng béo phì có thể ảnh hưởng đến hoạt động của hệ miễn dịch, rút ngắn thời gian phát triển chiều cao ở trẻ nhỏ.

Một điểm quan trọng là thừa cân béo phì có thể ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao. Đây cũng là ảnh hưởng trung hạn với cơ thể trẻ. Dẫn chứng cụ thể, bác sĩ Sơn cho biết trẻ béo phì thường có nhu cầu ăn nhiều thịt. Khi cơ thể đào thải protein có thể đào thải luôn canxi, gây ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao.

Riêng với bé gái, tình trạng này có thể dẫn đến dậy thì sớm, rút ngắn thời gian tăng chiều cao. Ngoài ra, xương và các khớp của trẻ đang trong quá trình phát triển, dễ bị tổn thương khi phải nâng đỡ trọng lượng quá mức, gây suy giảm sức khỏe xương khớp.

“Thông tin trên đây có thể khiến phụ huynh giật mình. Bởi nhiều người có tâm lý muốn vỗ béo cho con nhưng không biết điều này vô tình ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao và tăng trưởng toàn diện”, bác sĩ Sơn nhìn nhận.

Bác sĩ cũng khuyến cáo trẻ có thể gặp vấn đề về tâm lý do bị người xung quanh trêu chọc. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến rối loạn giấc ngủ, lo lắng.

Ở khía cạnh tác động dài hạn, bác sĩ Sơn cho biết tỷ lệ trẻ béo phì bị thừa cân khi trưởng thành rất lớn. Bởi thói quen ăn uống thiếu lành mạnh có thể duy trì từ ấu thơ đến khi khôn lớn, hình thành khẩu vị cá nhân khó thay đổi.

Vị chuyên gia dinh dưỡng cũng lưu ý trẻ thừa cân, béo phì sẽ tăng tỷ lệ mắc các bệnh mạn tính khi trưởng thành. “Chúng ta cũng biết 80% bệnh mạn tính không lây dẫn đến tử vong. Vì vậy, việc giúp trẻ tránh thừa cân, béo phì từ sớm có thể giảm nguy cơ tử vong”, bác sĩ Sơn khẳng định.

Thông tin mà Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam chia sẻ tương tự số liệu WHO công bố: Ít nhất 2,6 triệu người chết mỗi năm do thừa cân hoặc béo phì. Những hậu quả về sức khỏe mà trẻ thừa cân và béo phì đối mặt thường không rõ ràng cho đến khi trưởng thành. Lúc khôn lớn, họ có thể mắc các bệnh tim mạch (chủ yếu là bệnh tim và đột quỵ); bệnh tiểu đường; rối loạn cơ xương, đặc biệt là thoái hóa khớp; một số loại ung thư (nội mạc tử cung, vú và ruột kết).

Hóa giải nỗi lo béo phì ở trẻ nhỏ

Chia sẻ trên website của Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (HealthyChildren.org), TS Michael Lee - chuyên gia trong lĩnh vực nội tiết, tiểu đường và chuyển hóa - cho biết với những trẻ có nguy cơ béo phì hoặc đã béo phì, bố mẹ có thể tham khảo quy tắc dinh dưỡng và vận động 5210. Trong đó, khẩu phần ăn hàng ngày đảm bảo 5 phần trái cây và rau; thời gian sử dụng thiết bị không quá 2 giờ; ít nhất 1 giờ tập thể dục và 0 đồ uống có đường.

“Bố mẹ nên tránh các quan điểm cực đoan, chẳng hạn như ăn kiêng, nhịn ăn… Những giải pháp này không có tác dụng về lâu dài và có thể gây rối loạn ăn uống cũng như các vấn đề sức khỏe ở trẻ nhỏ”, vị chuyên gia cho biết.

Nutifood GrowPLUS+ Trắng là sữa đặc trị cho trẻ có nguy cơ thừa cân hoặc bị béo phì. Sản phẩm bổ sung các loại vitamin và khoáng chất cần thiết, giảm chất béo.

Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, mục tiêu điều trị béo phì trẻ em khác với người trưởng thành. Ngoài tập trung duy trì cân nặng và ngăn ngừa tăng cân, bố mẹ phải cung cấp đầy đủ nhóm chất dinh dưỡng cho sự lớn lên và phát triển toàn diện của con, đặc biệt là vi chất như canxi, sắt, kẽm...

Trong khẩu phần ăn hàng ngày, sữa là nguồn dinh dưỡng cung cấp vi chất cho trẻ. Với trẻ có nguy cơ thừa cân và béo phì, bố mẹ nên chọn sữa năng lượng thấp, hàm lượng vi khoáng cao. Tại Việt Nam, nhiều mẹ tin dùng Nutifood GrowPLUS+ Trắng - dòng sữa đặc trị cho trẻ có nguy cơ béo phì hoặc đang thừa cân. Ưu điểm của Nutifood GrowPLUS+ Trắng là vừa hỗ trợ trẻ khống chế cân nặng nhờ hệ chất xơ polydextrose + FOS, đạm cao, giảm chất béo; vừa cung cấp đủ vitamin và khoáng chất thiết yếu.

Được nghiên cứu dành riêng cho thể trạng và nhu cầu dinh dưỡng của trẻ em Việt Nam, Nutifood GrowPLUS+ Trắng bổ sung 29 vitamin và khoáng chất, trong đó hàm lượng canxi, photpho, vitamin D3, vitamin K2, DHA dồi dào từ tảo. Nhờ đó, sản phẩm hỗ trợ trẻ cao lớn, thông minh mà vẫn hạn chế tình trạng vượt ngưỡng cân nặng chuẩn.