Sáng 4/3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì cuộc họp cho ý kiến về đề án thành lập Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia do Bộ KH&ĐT thực hiện. Cuộc họp còn có sự tham dự của Phó thủ tướng Vũ Đức Đam, các Bộ trưởng Thông tin & Truyền thông, Khoa học & Công nghệ, Giáo dục & Đào Tạo, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam…
Xã hội hóa toàn bộ để xây “thung lũng Silicon của Việt Nam”
Báo cáo về đề án, Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh đến động lực tăng trưởng trong tương lai của đất nước phụ thuộc vào khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Bộ KH&ĐT được Thủ tướng giao nhiệm vụ thành lập trung tâm đổi mới sáng tạo của Việt Nam, giống các mô hình trên thế giới như Thung lũng Silicon của Mỹ, Công viên khoa học Oxford (Anh)…
“Nơi đây sẽ thử nghiệm về thể chế và các mô hình kinh doanh mới, rồi nhân rộng ra các nước. Cũng là nơi ươm mầm các start-up, các doanh nghiệp nghiên cứu đổi mới sáng tạo”, ông nói.
Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng báo cáo việc thành lập Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia. Ảnh: Hiếu Công. |
Trung tâm đổi mới sáng tạo đầu tiên dự kiến đặt tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, nơi gần các trường đại học, các công ty khoa học công nghệ, đã được đầu tư hạ tầng đồng bộ. Từ đây có thể tạo ra một hệ sinh thái khởi nghiệp vừa có tính ứng dụng, vừa có thể bổ sung cho nhau và nhân rộng.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh sẽ không dùng ngân sách nhà nước để đầu tư mà dùng toàn bộ nguồn lực xã hội hóa. Trong quá trình xây dựng, Bộ KH&ĐT cũng xin ý kiến các bộ ngành khác, đi học tập tại nhiều trung tâm đổi mới sáng tạo nổi tiếng trên thế giới.
5 lĩnh vực ưu tiên được chú trọng phát triển ở đây gồm: nhà máy thông minh; nội dung số; an ninh mạng; đô thị thông minh; công nghệ môi trường.
Ông cũng nhấn mạnh cái mà Nhà nước cần làm đó là tạo ra thể chế và môi trường kinh doanh ưu việt cho từng lĩnh vực phát triển, qua đó thúc đẩy và thu hút công nghệ.
“Trung tâm đổi mới đem lại lợi ích và phúc lợi cho dân tộc. Chúng ta phải tạo không gian để các nhân tài sống, làm việc, đây cũng là biểu tượng mang tầm quốc tế”, ông nói.
Thể chế và việc vận hành đóng vai trò quan trọng
Phát biểu góp ý với Bộ KH&ĐT, Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Vũ Viết Ngoạn đề xuất Việt Nam còn hạn chế về kinh nghiệm xây dựng và vận hành các trung tâm theo mô hình đổi mới sáng tạo nên Chính phủ cần có chính sách hợp tác với các trung tâm thành công trên thế giới để chia sẻ kinh nghiệm.
Trong khi đó, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đánh giá cao đề án và cũng lưu ý về vấn đề quản trị vận hành sau này như thế nào. Ông đề xuất nên giao cho tư nhân quản lý vận hành để đảm bảo tính năng động, linh hoạt. Ngoài ra Chính phủ cũng cần có chính sách hỗ trợ về thuế, visa (cho nhà khoa học và người nhà đến nghiên cứu và sinh sống)… một cách ưu đãi nhất.
Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng thì khẳng định tầm quan trọng của việc thành lập trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia. Ông đề nghị cần làm rất nhanh việc này. Chính phủ vừa xây dựng trung tâm ở Hòa Lạc, cũng ngay lập tức mở trung tâm tạm thời ở khu vực khác để vừa làm vừa rút kinh nghiệm hoàn thiện mô hình.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tham quan mô hình trung tâm. Ảnh: Hiếu Công. |
Bộ trưởng Hùng khẳng định Bộ Thông tin & Truyền thông sẵn sàng hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, huy động 50 doanh nghiệp ICT vào đây để thành “mồi”, hỗ trợ mặt bằng.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng không chỉ thành lập một trung tâm đổi mới sáng tạo mà nên nhân rộng nhiều hơn trên cả nước. Ông cũng đề nghị có chính sách kết nối các trung tâm nhỏ lẻ hiện tại để có tính lan tỏa, bổ sung cho nhau.
Thủ tướng yêu cầu cần làm nhanh, triển khai sớm
Phát biểu chỉ đạo, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh và đánh giá cao Bộ KH&ĐT, các nhà tư vấn đã đưa ra ý tưởng xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia.
Thủ tướng nhấn mạnh sự cần thiết của trung tâm đổi mới sáng tạo, mang tính dẫn dắt, tập hợp, đổi mới chính sách. Ông cho rằng đây là trung tâm nghiên cứu ứng dụng công nghệ đổi mới sáng tạo ở Việt Nam, giúp sớm hiện thực hóa cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Thủ tướng yêu cầu phải có sự khác biệt về thể chế, học hỏi kinh nghiệm quốc tế, huy động tư nhân vào cùng chung tay xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia. Trung tâm được thành lập cũng phải khả thi, tính thiết thực, hiệu quả đối với nền kinh tế.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đồng ý đẩy nhanh triển khai trung tâm đổi mới sáng tạo. Ảnh: Hiếu Công. |
Thủ tướng yêu cầu Bộ KH&ĐT cụ thể hơn nữa việc xã hội hóa nguồn lực, huy động toàn bộ nguồn lực từ xã hội .
Ông cũng yêu cầu cần làm nhanh, nhưng cũng phải có lộ trình bước đi cụ thể. Ngoài ra cần tạo thể chế thật tốt, thuận lợi.
“Trung tâm phải có sự khác biệt so với những cái đang có. Nhà nước có vai trò tạo lập địa điểm, chính sách tốt, thu hút tài năng trên tinh thần tự do kinh doanh, tự do sáng tạo theo hiến pháp. Từ đây có thể kết nối nhân tài người Việt với nhân tài toàn cầu, kết nối các doanh nghiệp”, ông nói.
Cuối cùng, Thủ tướng yêu cầu Bộ KH&ĐT cần sớm hoàn thiện đề án để chuẩn bị phê duyệt nhanh, triển khai sớm.