Thủ tướng: EVFTA và IPA là 2 cao tốc hiện đại nối liền Việt Nam - EU

Hai bên bước vào họp báo sau lễ ký kết

Đại diện Việt Nam là Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh và Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng. Đại diện EU là Cao ủy thương mại Cecilia Malmstrom cùng Bộ trưởng phụ trách kinh doanh, thương mại và doanh nghiệp Romania là Stefan-Radu Oprea. Hiện Romania là nước đang giữ chức Chủ tịch luân phiên của EU.

'Ngày lịch sử của quan hệ Việt Nam - EU'

Ngay sau lễ ký, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có phát biểu. Ông nhắc lại cuộc gặp bên lề Hội nghị G20 tại Nhật ngày 29/6.  "Tôi đã gặp Chủ tịch Ủy ban châu Âu. Khi đó ngài đã nhấn mạnh ngày 30/6 là ngày đặc biệt mang ý nghĩa lịch sử quan hệ VN - EU. Hiệp định mở ra chân trời mới cho sự phát triển của hai bên", Thủ tướng nói.

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam gửi lời cảm ơn các đối tác EU và đánh giá các bộ, ban ngành, các cơ quan của chính phủ đã phối hợp với các đối tác EU trong quá trình đàm phán dẫn đến ký kết.

Đây là là mốc son từ quá trình bắt đầu đàm phán và hoàn tất các thủ tục nhiều năm qua.

"EU với tầm nhìn hướng đông đã coi Việt Nam là đối tác, là quốc gia giàu tiềm năng, đối tác hàng đầu tại Đông Nam Á. Việt Nam rất vui mừng hợp tác với EU, ở một nền văn minh tiên tiến, khối kinh tế phát triển, mở rộng hợp tác với 28 thành viên với EU", Thủ tướng phát biểu.

Thủ tướng ví hai hiệp định EVFTA và IPA như hai tuyến cao tốc quy mô lớn, hiện đại nối liền EU và Việt Nam, để hai bên tiếp cận thị trường của nhau.

Theo người đứng đầu Chính phủ, việc ký hiệp định mới chỉ là bước đầu. Việt Nam sẽ ban hành chương trình hành động quốc gia để thực thi 2 hiệp định, gắn với phát huy sự năng động, sáng tạo, hướng đến mục tiêu xây dựng Việt Nam lớn mạnh, hùng cường.

Ngay sau đó là lễ ký IPA. Phía Việt Nam do Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng đại diện. 

Việc ký kết hoàn tất lúc 16h46, sau đó các đại biểu chụp ảnh lưu niệm.

16h38, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, các Phó thủ tướng Phạm Bình Minh, Vũ Đức Đam, Trương Hòa Bình, Trịnh Đình Dũng được mời lên chứng kiến lễ ký. Ngoài ra còn có Bộ trưởng Công an, Bộ trưởng LĐTBXH.

Về phía EU, chứng kiến có đại sứ Romania và Trưởng phái đoàn EU tại Việt Nam.

16h40, Hiệp định FTA giữa Việt Nam và EU được ký kết. Đại diện Việt Nam là Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh. Ký hiệp định bên EU là Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmström và Stefan Radu Oprea, Bộ trưởng Môi trường Kinh doanh, Thương mại và Doanh nghiệp của Romania.

Ông Stefan Radu Oprea, Bộ trưởng Môi trường Kinh doanh, Thương mại và Doanh nghiệp của Romania kêu gọi Quốc hội Việt Nam thông qua các công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế cũng như tiếp tục quá trình sửa đổi Luật Lao động.

Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmström trích tục ngữ Việt Nam“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, bà Malmström cảm ơn mọi đối tác Việt Nam đã tham gia đàm phán từ những ngày đầu để giúp EVFTA đi đến hoàn thiện. “Mọi người tiêu dùng, người lao động và doanh nghiệp hai bên đều sẽ hưởng lợi”, bà nói.

Trong ảnh là ông Stefan Radu Oprea, Bộ trưởng Môi trường Kinh doanh, Thương mại và Doanh nghiệp của Romania.

Hiệp định là kết quả của 10 năm đàm phán giữa Việt Nam và EU.

Một số thách thức cho Việt Nam trong quá trình thực thi

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, một số thách thức là thể chế, chính sách, cơ chế quản lý; hệ thống kết cấu hạ tầng, trình độ công nghệ và nguồn nhân lực; năng lực và sức cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam...

Do vậy, để hiện thực hóa những cơ hội và lợi ích từ việc thực thi các hiệp định này, cùng với những những giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tiếp tục phát triển kết cấu hạ tầng, nâng cao sức cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam và toàn nền kinh tế, Chính phủ đang chỉ đạo rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách đầu tư, kinh doanh.

Theo đó Chính phủ sẽ nghiên cứu, rà soát, đề xuất trình Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành một số đạo luật quan trọng như Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường, Bộ Luật lao động và một số Luật về thuế... nhằm tiếp tục đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc gia nhập thị trường và thực hiện hoạt động đầu tư, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp.

IPA góp phần thu hút vốn chất lượng cao từ EU

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, Việt Nam luôn coi trọng và đánh giá cao vị trí, vai trò, tiềm năng của các nhà đầu tư EU về vốn, công nghệ, trình độ quản lý... Do vậy, Chính phủ Việt Nam có cơ sở để tin tưởng vững chắc rằng, việc ký kết IPA sẽ góp phần thu hút đầu tư với chất lượng cao từ các nhà đầu tư EU.

Ngoài ra, IPA giúp tạo cơ hội tốt cho nhà đầu tư Việt Nam tiếp cận thị trường EU. Điều này hoàn toàn phù hợp với định hướng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong thời gian tới.

“Việt Nam chủ trương chuyển hướng thu hút FDI từ số lượng sang chất lượng, ưu tiên các dự án có giá trị gia tăng cao, công nghệ tiên tiến, quản trị hiện đại, kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu và có tác động lan tỏa, gắn kết hữu cơ với khu vực kinh tế trong nước”, ông nói.

Bộ trưởng Kế hoạch - Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết Việt Nam đánh giá cao tiềm năng và trình độ của EU về công nghệ, vốn và trình độ quản lý. Theo bộ trưởng, EVFTA sẽ thu hút đầu tư chất lượng cao từ EU vào Việt Nam, phù hợp với định hướng thu hút đầu tư nước ngoài vào VN chuyển hướng từ số lượng sang chất lượng.

IPA và EVFTA giúp xây dựng nền kinh tế Việt Nam theo nguyên tắc của kinh tế thị trường

Bộ trưởng Kế hoạch - Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng việc ký kết là sự kiện quan trọng, đánh dấu một bước phát triển mới trong quan hệ đối tác và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và EU đã được khởi xướng từ năm 2012, phù hợp với định hướng phát triển vì sự thịnh vượng chung của 2 nền kinh tế, thể hiện sự ghi nhận và coi trọng của EU đối với vị thế, vai trò của Việt Nam trong khu vực và trên trường quốc tế với tư cách là một nền kinh tế năng động, sẵn sàng cải cách để hội nhập.

Đồng thời, các hiệp định được ký kết hôm nay còn mang ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc thúc đẩy kết nối kinh tế giữa cộng đồng kinh tế ASEAN và EU cũng như góp phần phát triển kinh tế toàn cầu.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, việc ký kết các hiệp định này sẽ góp phần tăng tốc tiến trình cải cách, hội nhập kinh tế theo chiều sâu của Việt Nam, không chỉ trong lĩnh vực thương mại truyền thống mà cả trong lĩnh vực thể chế, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, sở hữu trí tuệ, mua sắm của chính phủ, lao động, phát triển bền vững, xây dựng nền kinh tế Việt Nam theo nguyên tắc của kinh tế thị trường, thông lệ tốt của quốc tế, đặc biệt là của Liên minh châu Âu.

Việt Nam - EU bước vào giai đoạn mới

Theo Bộ trưởng Công Thương, việc ký kết hiệp định làm tăng cường quan hệ song phương, làm sâu sắc hơn quan hệ kinh tế tương mại, cùng mang lại lơi ích cho cả 2 bên.

15 năm trước, Việt Nam mới chập chững bước vào tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. Khi đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam chỉ đạt 26 tỷ USD. Việt Nam vẫn là một đối tác thương mại nhỏ, cần sự hỗ trợ của EU. Và sau 15 năm, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đã tăng 10 lần. Việt Nam cùng EU chuẩn bị một giai đoạn mới, giai đoạn của quan hệ lâu dài, cùng bình đẳng, xây dựng trên quy tắc minh bạch, thông thoàng, của một hiệp định tự do thế hệ mới.

Ông Trần Tuấn Anh cho biết thêm việc phải làm sắp tới là phê chuẩn cả hai hiệp định FTA và IPA và để chuẩn bị các bước triển khai hiệu quả cho cả người dân và doanh nghiệp hai bên. “Chặng đường tới đòi hỏi nỗ lực của Liên minh châu Âu, hy vọng các cơ quan liên quan của EU sớm hoàn tất các thủ tục phê chuẩn để hai hiệp định EVFTA và IPA có hiệu lực”, Bộ trưởng Công Thương nói.

Tham dự lễ ký EVFTA có Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmström, Stefan Radu Oprea, Bộ trưởng Môi trường Kinh doanh, Thương mại và Doanh nghiệp của Romania (Romania là nước đang giữ chức chủ tịch luân phiên của EU). Ngoài ra, còn có sự góp mặt của các bộ trưởng trong Chính phủ Việt Nam, đại sứ châu Âu tại Việt Nam, đại sứ các nước EU tại Việt Nam, và trưởng đại diện các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Thế giới (WB), Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), và Tổ chức Lao động Thế giới (ILO).

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhắc lại Hội nghị cấp cao Á - Âu (ASEM 5) tổ chức tại Hà Nội, châu Âu là một trong những người bạn đầu tiên chia sẻ ý chí và quyết tâm về hội nhập của Việt Nam. Khi đó rất ít nước có thể tin Việt Nam có thể hội nhập như ngày nay.

Tháng 10/2018, Thủ tướng Việt Nam và lãnh đạo EU đã thống nhất những quy tắc cuối cùng, để 2 bên bước lên một nấc thang mới, đó là Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU.

 Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trò chuyện cùng Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmström ngay trước lễ ký chiều 30/6. Ảnh: Việt Linh.

'FTA tham vọng nhất'

Số liệu từ EU cho thấy Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của khối này trong khu vực Đông Nam Á, chỉ sau Singapore. Tổng thương mại hàng hóa giữa EU và Việt Nam đạt gần 50 tỷ euro/năm, trong khi nhánh dịch vụ là gần 4 tỷ euro.

Trong thông cáo ngày 25/6, EU nhận định EVFTA là thỏa thuận thương mại tự do "tham vọng nhất từ trước tới nay" mà EU từng ký với một quốc gia đang phát triển. trong đó sẽ xóa gần 99% thuế quan giữa EU và Việt Nam.

Việt Nam sẽ là nước châu Á thứ tư, nước ASEAN thứ hai, ký hiệp định thương mại tự do với EU, sau các hiệp định giữa EU với Nhật Bản năm 2010, với Hàn Quốc tháng 7/2018 và Singapore tháng 10/2018.

Việt Nam được gì với EVFTA?

EVFTA là một thỏa thuận thương mại tự do thế hệ mới, tức ngoài xóa rào cản thuế quan sẽ kèm theo những điều khoản rộng hơn nhằm mang lại lợi ích cho môi trường kinh doanh, người lao động hay các vấn đề khác giữa hai bên.

Theo nghiên cứu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, EVFTA sẽ giúp kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU tăng thêm khoảng 20% vào năm 2020. Đến năm 2025, kim ngạch xuất khẩu sẽ tăng lên 42,7% và 44,37% vào năm 2030 so với không có hiệp định.

Đồng thời, kim ngạch nhập khẩu từ EU cũng tăng nhưng với tốc độ thấp hơn xuất khẩu. Cụ thể, nhập khẩu hàng hóa từ EU sẽ tăng khoảng 15,28% vào năm 2020. Đến năm 2025 sẽ tăng thêm 33,06% và năm 2030 tăng 36,7%.

Về mặt vĩ mô, EVFTA góp phần làm GDP của Việt Nam tăng thêm ở mức bình quân 2,18-3,25% trong giai đoạn 2019-2023. Đến giai đoạn 2024-2028, EVFTA làm tăng GDP thêm 4,57-5,30%. Giai đoạn 2029-2033, hiệp định làm GDP tăng thêm 7,07-7,72%.