Dù việc sản xuất điện còn hạn chế, để giảm thiểu những tác động của khủng hoảng nhiên liệu và các lệnh cấm vận, người dân Cuba đang chuyển sang loại phương tiện di chuyển mới, gọn hơn, rẻ hơn: Xe điện.
"Xăng ư? Hãy thử tưởng tượng xem, sau 50 năm chật vật hàng ngày, tôi thậm chí không muốn ngửi mùi của nó nữa", tài xế taxi Sixto Gonzalez, 58 tuổi, nói với AFP. Hiện tại, ông đang dùng một xe điện bốn bánh màu xanh, có thể chạy trên các đường phố với tốc độ tối đa khoảng 40 km/h.
"Bảo tàng bánh xe"
Theo các dữ liệu chính thức, quốc đảo với 11,2 triệu dân đang có khoảng 600.000 ôtô chạy bằng động cơ đốt trong. Ông Gonzalez là một trong số nhiều người đã từ bỏ những chiếc xe như vậy để sở hữu xe điện.
Ông Gonzalez cho biết trong lần gần nhất đổ đầy bình xăng, ông phải đứng xếp hàng trong 8 tiếng đồng hồ.
Cho đến nay, phần lớn ôtô đang chạy ở Cuba là các mẫu xe của Mỹ từ những năm 1950, trước khi các lệnh trừng phạt bắt đầu, và những chiếc Ladas nhỏ gọn từ thời Liên Xô cũ.
Trên thực tế, không nhiều người dân Cuba có thể sử dụng các dòng xe có mẫu mã mới. Và nếu có thể sử dụng thì cũng chưa chắc có thể sở hữu, bởi một chiếc xe như vậy có giá từ khoảng 20.000 USD đến 100.000 USD.
Để so sánh, chiếc xe điện bốn bánh mà ông Gonzalez đã mua có giá khoảng từ 4.000 USD đến 8.000 USD. Mặc dù chậm hơn, phương tiện này vẫn có thể chở 4-5 người.
Công nhân làm việc trong nhà máy Minerva. Ảnh: AFP. |
Theo ước tính, có khoảng từ 40.000 đến 50.000 người ở Cuba sở hữu xe máy điện. Bên cạnh đó, xe ba bánh đang xuất hiện nhiều trên đường phố Cuba, chở kín hành khách hoặc hàng hóa.
Trong một nhà máy xe tải từng bị bỏ hoang từ thời Liên Xô ở trung tâm thành phố Santa Clara, khoảng 100 công nhân của công ty Minerva ngày ngày vẫn lắp ráp xe điện với các bộ phận nhập khẩu.
Mục tiêu của năm 2022 là sản xuất 10.000 xe máy điện - gấp đôi kỷ lục trước đó của nhà máy - và 2.000 xe ba bánh, ông Elier Perez, người điều hành của Minerva thông tin đến AFP.
Một nhân viên bảo vệ 52 tuổi tên Raul Suarez, người đã mua một chiếc xe máy điện, cho biết: “Tôi phải mua một chiếc vì xăng dầu ngày càng khan hiếm, và nếu có thì phải xếp hàng dài để mua”.
Không chỉ có ôtô đắt đỏ và khan hiếm, phương tiện giao thông công cộng ở thủ đô Cuba cũng là một thử thách hàng ngày.
Ông Guillermo Gonzalez, một quan chức của Bộ Giao thông Vận tải Cuba cho biết một nửa số xe buýt đã ngừng hoạt động vì thiếu lốp và ắc quy. Cuba hiện không thể nhập khẩu các sản phẩm trên.
Người dân Havana đôi khi phải đợi xe buýt hàng giờ đồng hồ để đến cơ quan hoặc trở về nhà.
Đồng thời, tình trạng thiếu nhiên liệu tiếp diễn. Các biện pháp phong tỏa gây khó khăn cho tàu chở nhiên liệu từ Venezuela đến Cuba.
Jorge Pinon, chuyên gia về chính sách năng lượng Cuba tại Đại học Texas, cho biết nguồn cung xăng giảm mạnh từ 100.000 thùng/ngày xuống còn khoảng 56.000 thùng/ngày vào năm 2021.
Ba năm trước, chính phủ bắt đầu thúc đẩy việc sử dụng ôtô điện, mang chúng đến các công ty quốc doanh để giới thiệu cho công nhân sử dụng.
Nói về những xe máy tiêu thụ nhiên liệu trong hàng thập kỷ qua, ông Gonzalez cho rằng: “Cuba là một bảo tàng về bánh xe”.
Ông cũng cho biết người dân hy vọng rằng việc tung ôtô điện ra thị trường sẽ làm giảm "mức tiêu thụ nhiên liệu và đồng thời giảm thiểu ô nhiễm".
Vấn đề nguồn cung điện
Tuy nhiên, nguồn cung cấp điện ở Cuba cũng là một vấn đề đáng lo ngại.
Những chiếc xe điện thành phẩm. Ảnh: AFP. |
Trong nhiều tuần nay, người dân Cuba đã phải đối phó với tình trạng mất điện thường xuyên, đôi khi kéo dài hàng giờ đồng hồ do lỗi phát điện và bảo trì các nhà máy nhiệt điện.
Để bù đắp phần nào sự thiếu hụt điện năng, nhà chức trách chuyển sang sử dụng các máy phát điện được sử dụng từ lượng dầu dự trữ hạn chế.
Ông Pinon cho biết: “Tình hình chưa bao giờ như hiện nay và vẫn còn ba tháng mùa hè nữa”, ám chỉ thời điểm thời tiết nóng hơn hàng năm làm tăng nhu cầu sử dụng máy điều hòa nhiệt độ.
Ramses Calzadilla, Giám đốc chiến lược của Bộ năng lượng Cuba, cho biết ông tin tưởng rằng việc phát điện sẽ sớm được khôi phục hết công suất, khẳng định tình hình này không đe dọa đến ngành xe điện đang phát triển.
Thông tin đến AFP, ông nói: “Một chiếc xe máy điện sử dụng năng lượng ngang với tủ lạnh” và có thể được sạc một cách nhanh chóng và tiết kiệm giữa các lần mất điện.