Gần 2 thập kỷ trước, giáo sư Ratko Djukanovic, Stephen Holgate và Donna Davies phát hiện người mắc bệnh hen suyễn và bệnh phổi mạn tính thiếu một protein gọi là interferon beta. Protein này giúp cơ thể kháng lại cảm cúm thông thường. Nghiên cứu của nhóm cho thấy bệnh nhân có thể tăng khả năng đề kháng trước virus nếu protein này được thay thế.
Các nhà khoa học cùng lập nên công ty Synairgen để biến phát hiện của họ thành thuốc điều trị. Cổ phiếu công ty nhảy vọt trên thị trường chứng khoán vào năm 2004, nhưng cuối cùng lại rớt giá chóng mặt vì thỏa thuận sản xuất với AstraZeneca thất bại.
Đến năm 2020, khi đại dịch Covid-19 bùng phát, thế giới bất ngờ quan tâm các biện pháp điều trị tiềm năng cho triệu chứng khó thở. Cơ hội thứ hai đã gõ cửa công ty của 3 nhà khoa học.
Richard Marsden, giám đốc điều hành của Synairgen, nói công ty thời gian qua đã đầu tư rất nhiều vào thử nghiệm thuốc interferon beta cho bệnh nhân viêm phế quản mạn tính hoặc tắc nghẽn phổi mạn tính.
"Khi đại dịch virus corona xuất hiện, ngay từ tháng 1 chúng tôi đã nhận ra mình sẽ có một vai trò quan trọng trong cuộc chiến với virus này", ông nói.
 |
| Các nhà khoa học Ratko Djukanovic, Donna Davies và Stephen Holgate đồng sáng lập Synairgen gần 2 thập kỷ trước. Ảnh: Guardian. |
"Chúng tôi tìm cách thử nghiệm lâm sàng vào tháng 2 và tháng 3, chuẩn bị cho giai đoạn virus lan đến Anh. Cuối cùng điều đó đã xảy ra. Thử nghiệm được tiến hành khi mọi người bắt đầu đổ về bệnh viện", Marsden cho biết.
"Tác động lên hệ miễn dịch và ức chế interferon beta là một phần cách hoạt động của virus corona, vậy nếu đưa protein này trở lại, chúng ta đạt được hiệu quả đáng kinh ngạc", ông chia sẻ.
Kết quả thử nghiệm lâm sàng được công bố trong tuần qua. Bệnh nhân nhiễm virus corona được kê đơn phiên bản đặc biệt SNG001 của thuốc interferon beta có khả năng hồi phục tốt hơn thông thường 2-3 lần. Thuốc được đưa vào cơ thể bệnh nhân trực tiếp qua máy xông khí dung.
Nghiên cứu trên 101 bệnh nhân phát hiện 79% người tham gia ít có nguy cơ bệnh tình trở nặng, tình trạng khó thở cũng giảm đáng kể. Không lâu sau khi kết quả thử nghiệm được công bố, vào sáng 21/7, giá cổ phiếu của Synairgen nhảy vọt. Đến trưa cùng ngày, mức giá đã tăng đến 540%.
0,56% cổ phần của giáo sư Djukanovic (nay đã 65 tuổi) với giá trị 300.000 bảng chỉ một ngày trước, đã nhảy vọt lên 1,7 triệu bảng. Giáo sư Holgate, 73 tuổi, chuyên gia về dược miễn dịch học, cũng chứng kiến 0,59% cổ phần của mình tăng giá trị lên 1,7 triệu bảng. Theo Guardian, thành viên sáng lập thứ 3 của công ty là giáo sư Davies, 67 tuổi, có thể cũng nắm số cổ phần xấp xỉ các đồng nghiệp.
 |
| Phiên bản đặc biệt từ thuốc điều trị viêm phế quản và tắc nghẽn hô hấp mạn tính của Synairgen bất ngờ đạt hiệu quả cao trong điều trị Covid-19. Ảnh: Guardian. |
Giá cổ phiếu của Synairgen năm nay đã tăng hơn 3.000%. Marsden chia sẻ cả 3 nhà khoa học đều rất hào hứng về tiềm năng tài chính của Synairgen. Tuy nhiên, điều đáng vui mừng nhất là họ "đủ may mắn để nhìn thấy phát hiện khoa học của mình đi hết con đường đến được thị trường".
Synairgen, với trụ sở vẫn đặt tại bệnh viện tổng hợp Southampton, đang giới thiệu nghiên cứu của mình đến các nhà quản lý thuốc trên khắp thế giới. Phải nhận được sự phê duyệt thì thuốc của họ mới ra đến thị trường.
Việc cấp phép thường mất đến vài tháng. Tuy nhiên, chính phủ nhiều nước đã cam kết đẩy nhanh tiến trình để chống đại dịch.
