Mã Vân hay Jack Ma là cái tên quá nổi tiếng trên khắp thế giới. Người đàn ông được mệnh danh là “Bill Gates của Trung Quốc” không chỉ là cha đẻ của đế chế thương mại điện tử khổng lồ Alibaba mà còn là người giàu nhất Trung Quốc, người luôn nằm trong danh sách những tỷ phú của thế giới.
Được sự đồng ý của đơn vị phát hành, Zing.vn xin giới thiệu cùng độc giả một số đoạn trích trong cuốn sách Mã Vân – triết lý sống của tôi (bản dịch của Nguyễn Tiến Đạt).
Độc giả có thể tìm ra câu trả lời cho lý do người đàn ông có dáng người gầy gò, tướng mạo xấu xí, kết quả môn Toán bết bát, hai lần thi trượt đại học đó đạt được những thành công đáng nể như vậy.
Chia tay bục giảng, khởi động kinh doanh
Nếu tiếp tục bước trên con đường đó, nhất định Mã Vân sẽ có được chỗ đứng vững chắc trong trường đại học. Nhưng đúng vào thời điểm then chốt đó, Mã Vân lại đệ đơn xin thầy hiệu trưởng cho nghỉ việc để ra ngoài thành lập một công ty dịch thuật. Thực ra anh đã ấp ủ ý tưởng này từ lâu, nhưng vì lời hứa 5 năm với thầy hiệu trưởng còn chưa đến hạn, nên chưa thể bắt tay vào thực hiện.
Thời bấy giờ, nhân tài tiếng Anh vô cùng hiếm hoi, rất nhiều ông chủ nhờ Mã Vân làm phiên dịch cho họ, một mình anh làm không xuể. Đúng lúc đó, Mã Vân nghĩ tới các đồng nghiệp, đặc biệt là một số giáo viên lớn tuổi đã về hưu, anh tổ chức họ thành một nhóm và bắt đầu cùng nhau làm công việc dịch thuật.
 |
| Trước khi thành lập Alibaba, Jack Ma mở Công ty Dịch thuật Hải Bác. |
Sau khi nghỉ dạy, Mã Vân chuyên tâm theo nghề phiên dịch, anh đã sáng lập ra Công ty Dịch thuật Hải Bác, đồng thời cũng là tổ chức phiên dịch chuyên nghiệp đầu tiên tại Hàng Châu. Có thể nói Mã Vân là một trong số những người đi tiên phong trong lĩnh vực này tại Trung Quốc. Lúc mới đầu, công việc kinh doanh gặp vô vàn khó khăn, khai trương tháng đầu tiên, doanh thu chỉ vỏn vẹn 700 tệ, trong khi tiền thuê văn phòng là 2 ngàn tệ, tình trạng thu không đủ chi khiến một số nhân viên hoang mang dao động.
Nhưng Mã Vân không mảy may lo sợ, anh tự mình vác bao tải tới khu chợ đầu mối Nghĩa Ô nhập rất nhiều hàng về bán lẻ, dùng lợi nhuận kiếm được từ việc buôn bán nhỏ để duy trì hoạt động của công ty.
Cứ như vậy, công ty dịch thuật tiếp tục được vận hành nhờ sự cố gắng của Mã Vân. Ngoài việc bán hàng tạp hóa, Mã Vân còn đi tiếp thị dược phẩm và thiết bị y tế, chạy đôn chạy đáo khắp nơi, cuộc sống khi đó quả thực rất vất vả. Rốt cuộc, nỗ lực của anh không uổng công vô ích, Công ty Dịch thuật Hải Bác nhanh chóng thoát khỏi tình trạng thu không đủ chi, bắt đầu ăn nên làm ra.
Thấy Hải Bác đã đi vào hoạt động ổn định, Mã Vân liền giao công ty cho các đồng nghiệp khác quản lý.
Xã hội có nhu cầu, công ty sẽ thành công!
Giờ đây, Công ty Dịch thuật Hải Bác đã phát triển đúng như mong muốn năm xưa của Mã Vân, trở thành công ty dịch thuật lớn nhất Hàng Châu. Nhiều năm sau, Mã Vân chỉ nhắc đến lần trải nghiệm lập nghiệp này bằng đôi dòng ngắn ngủi: “Khi đó, tôi cho rằng chắc chắn xã hội sẽ có nhu cầu, và có lẽ công ty tôi sẽ thành công.”
Trương Hồng – Giám đốc đương nhiệm của Công ty Dịch thuật Hải Bác bồi hồi nhớ lại tình cảnh của Mã Vân khi mới bắt đầu lập nghiệp: “Khi tất cả mọi người còn chưa nghĩ tới lĩnh vực này, chưa nghĩ tới cơ hội làm ăn này, Mã Vân là người đầu tiên nghĩ tới, tư duy của anh ấy luôn mang tính dự báo. Ngày đó Hàng Châu còn chưa có công ty dịch thuật, chúng tôi là công ty đầu tiên tồn tại độc lập như vậy, tất cả đều không mấy kỳ vọng, hơn nữa ban đầu cũng không có lợi nhuận, nhưng Mã Vân vẫn kiên trì đến cùng, không bỏ cuộc. Vì vậy, tôi rất khâm phục anh ấy, những lời Mã Vân nói sẽ khiến bạn phấn chấn. Trong con mắt Mã Vân, những thứ tưởng chừng không có hy vọng cũng tràn đầy sức sống, anh ấy có thể đem lại cảm hứng sống cho những người xung quanh.”
 |
| Ngay từ khi bắt đầu kinh doanh với công ty dịch thuật, Jack Ma đã thể hiện tầm nhìn rất xa của mình. Ảnh: tư liệu. |
Bất cứ ai cũng khao khát thành công, nhưng đời người như một ván cờ biến ảo khôn lường, chẳng ai biết trên con đường phấn đấu, bao giờ mới đến được bến bờ thành công. Phần lớn trong số đó đều vững tin rằng “cần cù bù thông minh”, những giọt mồ hôi cực nhọc có thể làm tươi thắm đóa hoa thành công.
Nhưng Mã Vân không nghĩ như vậy, anh cho rằng: “Trên thế giới, có rất nhiều người thông minh, học hành đến nơi đến chốn nhưng không thể thành công, là vì từ nhỏ bọn họ đã tiếp thu sự giáo dục sai lầm, hình thành nên một thói quen chăm chỉ, cần cù, cuối cùng tay trắng vẫn hoàn tay trắng. Rất nhiều người hẳn vẫn nhớ câu nói của Einstein: ‘Thiên tài là 99% mồ hôi nước mắt + 1% cảm hứng'. Nhưng câu nói đó không chính xác, nó khiến chúng ta chệch hướng cả cuộc đời, tay trắng vẫn hoàn tay trắng.”
Về quãng thời gian thăng trầm chìm nổi của Công ty Dịch thuật Hải Bác, Mã Vân kết luận như sau: “Quá trình kinh doanh của công ty dịch thuật giúp tôi hiểu rằng người thành công ít nhất phải hội tụ đủ hai phẩm chất: Một là sự dũng cảm, kiên định; hai là khứu giác nhạy bén với thị trường.”
Nếu Mã Vân chỉ hăng hái một cách mù quáng, Công ty Dịch thuật Hải Bác chắc chắn sẽ không thể phát triển lớn mạnh như ngày hôm nay. Khi theo đuổi mơ ước của mình, chúng ta phải nghiêm túc, cố gắng, nhưng đôi khi cũng phải theo đuổi một cách linh hoạt.
