Theo các quan chức Mỹ, việc tàu khu trục USS Dewey diễn tập "cứu người rơi khỏi tàu" khi tiến vào khu vực 12 hải lý quanh đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam hôm 24/5 không đơn thuần là một cuộc di chuyển.
Reuters nói đây là hành động thách thức mạnh mẽ nhất của Mỹ đối với tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên vùng biển chiến lược kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức.
Giới chuyên gia cho biết các "hoạt động tự do hàng hải" của Mỹ gần Trường Sa trước đây chỉ là tàu Mỹ di chuyển liên tục, nhanh chóng qua vùng nước 12 hải lý mà không tiến hành các hoạt động diễn tập.
Tuy nhiên theo các quan chức Mỹ, tàu USS Dewey đã cho thấy cách tiếp cận khác theo luật quốc tế. "Hoạt động của tàu nhằm biểu thị rằng đá Vành Khăn không phải là thực thể có lãnh hải xung quanh, kể cả khi một hòn đảo nhân tạo đã được xây tại đó", một quan chức Mỹ đề nghị giấu tên khẳng định.
Đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Đồ họa: NYT. |
Trung Quốc đã lên tiếng "phản đối mạnh mẽ" việc tàu USS Dewey đi vào vùng 12 hải lý quanh đá Vành Khăn cũng như các hoạt động tuần tra mà Mỹ nói là tự do hàng hải. Đá Vành Khăn là một trong số các đá trên Biển Đông bị Trung Quốc chiếm đóng rồi tiến hành bồi lấp trái phép.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 25/5 cho biết Việt Nam đề nghị mọi quốc gia có đóng góp mang tính xây dựng và tích cực, phù hợp với luật pháp quốc tế nhằm duy trì hòa bình, ổn định và thượng tôn pháp luật trên các vùng biển và đại dương.
Trong những năm nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Barack Obama, Hải quân Mỹ thường điều tàu đi qua các khu vực tranh chấp trên Biển Đông. Cuộc tuần tra cuối cùng do ông Obama phê chuẩn diễn ra tháng 10/2016.
Hoạt động này bị gián đoạn nhiều tháng liền từ khi ông Donald Trump đắc cử và trở thành tổng thống Mỹ. Sau 100 ngày đầu trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump, không tàu chiến Mỹ nào đi vào vùng 12 hải lý quanh các đá nhân tạo trên Biển Đông.