Hai cơ sở đóng tàu cá theo NĐ 67 bị ngư dân Bình Định khiếu nại vừa qua là Công ty TNHH Đại Nguyên Dương (huyện Xuân Trường, Nam Định) và Công ty TNHH MTV Đóng tàu Nam Triệu (Thủy Nguyên, Hải Phòng).
DN đóng tàu phải có trách nhiệm
Các chủ tàu phản ánh, về hợp đồng đóng tàu bằng vỏ thép Hàn Quốc/Nhật Bản nhưng bị thay thế bằng thép Trung Quốc; vỏ tàu mới đi đã gỉ sét, máy trục trặc “như cơm bữa”, hầm bảo quản không giữ được lạnh…
Trao đổi với Tiền Phong, ông Nguyễn Việt Thắng, Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam cho rằng NĐ 67 chủ trương hiện đại hóa đội tàu cá, giúp ngư dân vừa tăng hoạt động kinh tế, vừa bảo vệ chủ quyền trên biển. Vì thế, không thể một số trục trặc “làm râu” ý nghĩa rất lớn của NĐ 67.
Theo ông, quá trình đóng tàu theo NĐ 67, ngư dân không thể hiểu hết về chất lượng thép, chỉ DN mới biết thép mua từ đâu, chất lượng thế nào. “Tàu mới đi vào đánh bắt một thời gian ngắn đã gỉ sét, máy trục trặc…rõ ràng chất lượng con tàu không đảm bảo cho quá trình khai thác, và trách nhiệm đó là do cơ sở đóng tàu. Còn những gì gọi là thủ tục, thao tác của ngư dân chưa đúng…chỉ là phần nhỏ. DN đóng tàu phải có trách nhiệm cùng ngư dân khắc phục, giải quyết”, ông Thắng nói.
Ông Thắng cũng cho rằng việc lãnh đạo tỉnh Bình Định sẵn sàng hỗ trợ nếu ngư dân khởi kiện các DN đóng tàu ra tòa. Đây là việc làm rất cần thiết và đúng đắn, Hội Nghề cá Việt Nam ủng hộ.
Công ty TNHH Đại Nguyên Dương (Nam Định) đóng 11 tàu vỏ thép theo Nghị định 67.
|
Theo ông Nguyễn Văn Trung, Vụ trưởng Khai thác Thủy sản (Tổng cục Thủy sản, Bộ NN&PTNT), sau khi có thông tin, Tổng cục đã cử đoàn công tác vào làm việc với các chủ tàu, địa phương để nắm rõ tình hình và hướng dẫn xử lý. Vụ việc xảy ra liên quan đến năng lực giám sát của chủ tàu với quá trình đóng tàu vỏ sắt. Đây là hợp đồng dân sự, nên nếu ngư dân không có điều kiện, khả năng, có thể thuê tư vấn giám sát.
Liên quan đến việc hợp đồng ký là dùng thép Nhật/Hàn Quốc, nhưng DN đóng tàu lại dùng thép Trung Quốc, ông Trung cho rằng, đã có thoả thuận giữa ngư dân và DN đóng tàu, ai sai, người đó phải chịu trách nhiệm.
Tổng rà soát cơ sở đóng tàu NĐ 67
Theo Vụ Khai thác Thủy sản, sau khi có thông tin vụ việc ở Bình Định, Bộ NN&PTNT đã có văn bản gửi các địa phương kiểm tra, giám sát cơ sở đóng tàu và hướng dẫn thực hiện duy tu, sửa chữa tàu cá vỏ thép.
Hiện đã có 557 tàu cá đóng mới theo NĐ 67 (trong đó 188 tàu vỏ thép, 22 tàu composite, 347 tàu vỏ gỗ) và 105 tàu cá nâng cấp đi vào hoạt động. Phần lớn tàu đã phát huy hiệu quả, nhưng cũng có một số tàu vỏ thép không đảm bảo chất lượng, gây thiệt hại cho chủ tàu.
Bộ NN&PTNT đề nghị các địa phương tổng rà soát lại các cơ sở đóng tàu để đảm bảo đủ kiện kiện theo quy định và chủ tịch UBND tỉnh chịu trách nhiệm về việc đánh giá và công bố cơ sở đóng tàu vỏ thép đủ điều kiện trên địa bàn.
Ngoài ra, các địa phương cần tuyên truyền, phổ biến và hướng dẫn ngư dân, chủ tàu trên địa bàn các quy định về đảm bảo an toàn kỹ thuật đối với tàu cá, công tác duy tu sữa chữa tàu cá vỏ thép theo quy định. Theo NĐ 67, chủ tàu được hỗ trợ 100% chi phí duy tu, sửa chữa định kỳ, nhưng không quá 1% giá trị đóng mới tàu vỏ thép.
Ông Nguyễn Văn Trung cho biết: “Tới đây, Bộ NN&PTNT sẽ tăng cường kiểm tra các cơ sở đóng tàu và thanh tra cả cơ quan đăng kiểm, để thực hiện đúng quy định của nhà nước”.
Theo Tổng cục Thủy sản, NĐ 67 đóng 2.284 tàu tàu vỏ thép và các loại. Hiện gần 900 tàu đã ký hợp hợp đồng tín dụng, có khoảng 630 tàu đi vào hoạt động. Chính phủ đang giao Bộ NN&PTNT tham mưu, trình chính sách mới thay thế, hoặc sửa đổi, bổ sung NĐ 67, trên cơ sở đánh giá hơn 2 năm thực hiện nghị định này.
“Ngư dân không thể nắm hết được chất lượng thép, hay máy móc. Hơn nữa, lần đầu họ đóng tàu vỏ thép, nên cơ quan quản lý nhà nước phải tư vấn, hỗ trợ. Đây là việc cần rút kinh nghiệm, khuyến cáo cho hợp đồng tiếp tục sau này. Ở đây, cũng phải nói thẳng, rất khó để đảm bảo 100% không xảy ra sơ suất gì. Chúng ta thường nói, người mua nhầm, chứ người bán có bao giờ nhầm đâu”, ông Nguyễn Việt Thắng
Ngư dân đã ký cam kết dùng thép Trung Quốc?
Chiều 12/5, trao đổi với PV Tiền Phong, ông Nguyễn Xuân Nguyên, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Đại Nguyên Dương (Xuân Trường, Nam Định) cho biết ngư dân đã thống nhất với công ty, kéo tàu về cảng Cam Ranh, đưa lên đà để bảo dưỡng nước sơn.
Còn việc dùng thép Trung Quốc, ông Nguyên cho rằng: “Bên đăng kiểm họ đã kiểm tra các bước, đủ tiêu chuẩn đóng tàu rồi. Ngư dân cũng có biên bản cam kết hẳn hoi. Cam kết thỏa thuận đồng ý với kiểm định, nếu sai hoàn toàn chịu trách nhiệm”.
Ông Nguyên cũng cho biết công ty của ông đã đóng 11 tàu theo NĐ 67, trong đó Bình Định 5 tàu, còn lại là của tỉnh Nam Định.