“Câu chuyện tại Coteccons là đến một thời điểm, những thành viên trong ban lãnh đạo không còn phù hợp và quyết định rời đi. Những người khác thay thế họ để tiếp tục xây dựng và bảo vệ công ty”, ông Bolat Duisenov nhấn mạnh.

“Tôi tin rằng sự minh bạch, cởi mở là yếu tố quan trọng cho sự phát triển của bất kỳ tổ chức nào”, Chủ tịch HĐQT Coteccons Bolat Duisenov mở đầu câu chuyện. Đây là buổi chia sẻ đầu tiên với báo giới suốt 6 tháng qua, kể từ khi công ty xây dựng lớn nhất Việt Nam biến động nhân sự thượng tầng với sự rời đi của nhà sáng lập Nguyễn Bá Dương. “Minh bạch” là từ được ông Bolat Duisenov nhắc đến nhiều nhất trong buổi trò chuyện.

“6 tháng vừa qua không hề dễ dàng với công ty, con người Coteccons, ban điều hành, các thành viên HĐQT và cá nhân tôi. Công ty trải qua một quá trình chuyển đổi và chuyển mình, nên thỉnh thoảng có những sự hỗn loạn, hoang mang hay vài nhân sự cảm thấy không yên tâm, đó là một quá trình đương nhiên của quá trình chuyển đổi. Tôi đã quyết định không phản ứng lại những thông tin trên truyền thông để tập trung toàn bộ nguồn lực vào công việc củng cố tạo nên sức mạnh bên trong nội bộ của Coteccons”, ông Bolat Duisenov lý giải về sự im lặng trước truyền thông thời gian qua.

- Lý do cho việc gần như yên lặng trong suốt thời gian qua của ông và ban lãnh đạo của Coteccons là gì? Và vì sao lần này, ông muốn trực tiếp chia sẻ?

- Chúng tôi chỉ muốn tập trung vào công việc. Có rất nhiều việc để làm và cần phải làm. Công việc vẫn diễn ra mỗi ngày, các công trường vẫn nhộn nhịp, các dự án vẫn cần được xúc tiến...

Đồng thời, chúng tôi còn cần thời gian để thực nhiều sự thay đổi, cải tổ, điều chỉnh... Đây tất nhiên là một chương mới cho sự phát triển của Coteccons nên đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn từ tư duy đến hành động. Bối cảnh thị trường thời gian qua cũng đặt thách thức rất lớn lên vai bất kỳ doanh nghiệp nào.

Mặt khác, chúng tôi không mong muốn phải rơi vào "cuộc chiến truyền thông" với bất kỳ ai. Chúng tôi tôn trọng cảm xúc và cách nhìn của mọi người. Bản thân chúng tôi cũng đang làm theo những gì mà chúng tôi tin rằng hợp lý và đúng đắn, hướng tới sự công bằng, minh bạch trong đầu tư, kinh doanh và sự bền vững trong phát triển một doanh nghiệp.

Tôi sẽ không có nguyện vọng lên tiếng nếu như các nội dung trên báo chí chỉ đơn thuần phản ánh theo quan điểm riêng. Thậm chí, tôi cũng không muốn phải giải thích hay tranh luận ngay cả khi bị ảnh hưởng đến uy tín và cách nhìn nhận của khách hàng về mình. Nhưng đến nay, tôi nhận thấy nhân viên của chúng tôi, những người vẫn đang nỗ lực cùng chúng tôi phát triển công ty, đã phải chịu nhiều sức ép và tổn thương từ những gì họ phải nghe, phải đọc.

Do vậy, tôi hy vọng mọi người có thể nhìn bức tranh này từ một góc độ khác và có thể thấu hiểu câu chuyện trong bối cảnh toàn diện.

- Tại sao ông lựa chọn lúc này để xuất hiện trước truyền thông?

- Chúng tôi phải thừa nhận nhiều bài viết trên báo chí, truyền thông, các tin đồn 6 tháng qua đã ảnh hưởng đến tinh thần làm việc của người Coteccons. Đó là thông tin chưa phản ánh đúng toàn cảnh bức tranh về chúng tôi, với những từ ngữ, suy đoán một chiều làm tổn thương nhân viên công ty chúng tôi những người đã gắn bó hơn 10 năm với thương hiệu Coteccons.

Sau 6 tháng bận rộn, khi các công việc nội bộ dần ổn định trở lại, hoạt động sản xuất kinh doanh đã vững vàng, chúng tôi có thể chia sẻ nhiều hơn với báo chí. Chúng tôi luôn cởi mở và minh bạch, không có gì để giấu giếm cả.

- Những công việc trọng tâm của ông trong 6 tháng tái cấu trúc Coteccons là gì?

- Bốn trụ cột của Coteccons là con người, chuẩn mực vận hành kỹ thuật xây dựng, khách hàng và tài chính đều được thúc đẩy thời gian qua. HĐQT và Ban giám đốc công ty đã xác lập tầm nhìn mới cho công ty. Định hướng của chúng tôi là phát triển dài hạn và bền vững. Trong dài hạn, chất lượng công trình, sự an toàn, tiến độ, kỹ thuật cùng với phát triển con người để tạo nên thương hiệu rất riêng của Coteccons trong bảo chứng cho các dự án sẽ là năng lực cạnh tranh của Coteccons.

Chất lượng xây dựng của Coteccons hiện nay đã đứng hàng đầu trong nước, nhưng chúng tôi vẫn đầu tư tiền bạc, nguồn lực, làm việc với các các chuyên gia tư vấn quốc tế hàng đầu để tiếp tục đi xa hơn và chinh phục thêm nhiều chuẩn mực xây dựng quốc tế. Về con người, đây cũng chính là thành tựu lớn và làm tôi tự hào nhất trong quá trình chuyển đổi 6 tháng vừa qua.

Chúng tôi tập trung giữ chân nhân tài cũ và thu hút thêm những nhân tố mới cho sự chuyển đổi này, hướng tất cả mọi người cùng làm việc, nhìn về mục tiêu chung. Coteccons đang có đội ngũ hàng đầu trong ngành xây dựng và tiếp tục phát triển chính sách nhân tài. Tinh thần làm việc của mọi người cũng được thúc đẩy sau thời kỳ chuyển giao ban lãnh đạo.

Tôi quan niệm công ty phải là nơi nuôi dưỡng các nhà lãnh đạo trẻ trong tương lai. Họ có thể hiện thực hóa khát vọng, dám nghĩ, phản biện, cũng như bảo vệ chính kiến của mình. Sẽ không còn lối suy nghĩ có “one-man-show” quyết định hết tất cả mọi việc. Nhìn cách con người Coteccons đang tư duy, tôi rất lạc quan về tương lai công ty.

- Ông nói rằng tinh thần làm việc của mọi người được thúc đẩy sau thời kỳ chuyển giao ban lãnh đạo. Nhưng thực tế, không ít người đã rời đi?

- Khi ban lãnh đạo cũ của Coteccons ra đi, chúng tôi khẳng định những ai ở lại phải hoàn toàn vì lợi ích của công ty. Một số rất ít người ra đi vì có mâu thuẫn lợi ích. Một nhóm rời công ty vì không thích ứng với sự thay đổi. Có những người thì ngại thử thách mới, ngại đối diện tình huống bất định không đoán trước được và muốn quay lại vùng an toàn. Nhưng đây không phải nhóm chiếm tỷ lệ lớn.

Coteccons có tỷ lệ doanh thu trên mỗi nhân viên ổn định 10 tỷ nhiều năm qua. 2020 là năm khó khăn của ngành xây dựng và doanh thu công ty theo đó cũng sụt giảm, số lượng nhân sự hao hụt là yếu tố khách quan để đảm bảo hiệu quả kinh doanh.

Tại các công trường, những người trẻ vẫn ngày đêm làm việc đầy đam mê, nhiệt huyết, không ngại thử thách. Họ coi việc hoàn thành dự án đúng cam kết là danh dự của chính bản thân và không bị ảnh hưởng nhiều về sự xáo trộn ở thượng tầng.

Ngay khi có sự chuyển giao, chúng tôi đã làm việc với những khách hàng ở cấp cao nhất và cam kết tiếp tục các dự án đúng tiến độ, chất lượng. Một số khách hàng ban đầu có thể lo ngại về sự thay đổi tại Coteccons, nhưng khi thấy các dự án vẫn được thi công bình thường, đúng với hợp đồng thì hoàn toàn an tâm.

- Ông nghĩ sao khi nhiều người cho rằng Coteccons là thương hiệu xây dựng Việt Nam đã bị nhà đầu tư nước ngoài thâu tóm?

- Trong 3 năm qua, những gì diễn ra giữa chúng tôi như mọi người đã thấy thực ra không phải là mâu thuẫn về quyền lợi, quyền lực giữa nhà đầu tư với người sáng lập, giữa cổ đông với cổ đông, mà là mâu thuẫn về cách thức quản lý và phát triển doanh nghiệp.

Một doanh nghiệp muốn phát triển bền vững phải được xây dựng trên nền tảng quản trị minh bạch, hệ thống chuyên nghiệp và quy trình kiểm soát chặt chẽ, chứ không thể phụ thuộc vào ý chí và năng lực của một vài cá nhân. Hơn nữa, doanh nghiệp đó phải luôn được thử thách, cải tiến và nâng cấp vì không sớm thì muộn, các doanh nghiệp xây dựng quốc tế sẽ bước vào thị trường Việt Nam. Vị trí dẫn đầu không thể mãi mãi nếu không có triết lý phát triển bền vững đúng nghĩa.

Chúng tôi đã nỗ lực đối thoại và mong muốn hợp tác trong hòa bình. Trước cuộc họp đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2020, ông Nguyễn Bá Dương đã đồng ý các điều kiện để cùng tiếp tục phát triển Công ty. Tuy nhiên, sau đó, mọi thứ tiếp tục đổ vỡ. Ông Dương thông báo với tôi rằng ông ấy muốn nghỉ ngơi, dành thời gian cho gia đình...

Trước tình hình ấy, chúng tôi không có sự lựa chọn nào khác ngoài quyết định để tiếp quản và tiếp tục phát triển Coteccons.

"Thâu tóm” với cá nhân tôi là một từ rất mạnh với chủ đích và tôi không muốn dùng từ này. Coteccons vẫn là một doanh nghiệp Việt Nam. Đa số nhân sự của Coteccons là người Việt, hoạt động chính của chúng tôi cũng ở Việt Nam. Chúng tôi đang xây dựng một thương hiệu Việt Nam có chỗ đứng ngang tầm với các công ty quốc tế.

Tất nhiên, để một doanh nghiệp Việt phát triển tốt hơn, vươn tầm đạt các chuẩn mực chuyên nghiệp hơn, mang tính quốc tế cao hơn, chúng ta cần phải có sự tham gia, hợp tác của các chuyên gia nước ngoài.

- Nhưng nhiều người lo ngại thương hiệu Coteccons có thể bị thay thế sau khi có ban lãnh đạo mới. Ý kiến của ông thì sao?

- Đó có thể là suy luận của một số người chứ không phải thực tế. Coteccons là thương hiệu vững mạnh trên thị trường 17 năm nay và đang tiếp tục duy trì uy tín.

Coteccons vẫn hoàn thành các dự án đúng tiến độ, chất lượng, có nền tảng tài chính vững mạnh. Chúng tôi gặp vài khó khăn khi một số nhân sự rời đi nhưng đã thu hút được những người mới thậm chí giỏi hơn và đã có nhiều hợp đồng mới. Vậy thì về góc độ kinh doanh, chúng tôi đổi tên để làm gì?

- Ông nhìn nhận thế nào về sự cạnh tranh với các công ty xây dựng được dẫn dắt bởi chính đội ngũ lãnh đạo cũ của Coteccons?

- Coteccons tin rằng với chất lượng xây dựng và giá cả hợp lý, chúng tôi vẫn duy trì vị thế, uy tín của mình với khách hàng. Chúng tôi luôn lạc quan về tương lai. Môi trường kinh doanh tại Việt Nam ngày càng tốt hơn, ngành xây dựng có rất nhiều tiềm năng phát triển.

Ban lãnh đạo mới của Coteccons cam kết tính minh bạch ở mức cao nhất. Gần đây, Coteccons bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt vì một số giao dịch nội bộ có sai phạm trong giai đoạn 2017-2020 tại thời điểm ban lãnh đạo cũ nắm quyền. Ngay khi tiếp quản công ty, chúng tôi đã cải tổ hệ thống quản trị để tăng tính minh bạch, loại bỏ những mâu thuẫn lợi ích, không để các sai phạm tương tự tái diễn.

Mâu thuẫn lợi ích chính là lý do tạo nên xung đột giữa các nhóm cổ đông và ban điều hành cũ. Trước đây, một cá nhân nắm quyền quyết định, điều phối hợp đồng, khách hàng cho từng công ty liên quan mà không có hệ thống kiểm tra, đánh giá, đối chiếu.

Đó là hành động không công bằng và không phù hợp về đạo đức quản trị doanh nghiệp, đảm bảo lợi ích cổ đông. Tôi tự hỏi liệu các cổ đông Việt có chấp nhận một người lãnh đạo với những quyết định xung đột lợi ích như vậy?

- Tại sao Coteccons chưa có tổng giám đốc?

- Tổng giám đốc là người có nhiệm vụ thực thi tầm nhìn chiến lược của HĐQT và phải phối hợp ăn ý với đội ngũ hiện tại, thu phục được nhân tài. Chúng tôi đang tích cực làm việc với một số nhân sự chuyên nghiệp để sớm bổ nhiệm CEO Coteccons. Đây chính là ưu tiên hàng đầu của HĐQT hiện nay.

- Trong ngành xây dựng, uy tín và mối quan hệ của cá nhân có vai trò thế nào, nhất là khi lãnh đạo cũ đang điều hành các công ty đối thủ của chính Coteccons?

- Điều khách hàng cần ở một nhà thầu xây dựng là giá cả cạnh tranh, chất lượng công trình, an toàn, tiến độ. Quan hệ cá nhân chỉ là yếu tố theo sau. Một con người chưa chắc có thể giải quyết tất cả điều này mà cần tới một hệ thống. Coteccons tự tin đang có một nền tảng tốt để cung cấp những giá trị khách hàng cần.

Bằng uy tín thương hiệu và sự đoàn kết tập thể, công ty đã trúng thầu nhiều dự án thời gian qua. Trong 30 ngày cuối năm 2020, chúng tôi đặt mục tiêu thách thức phải ký được các hợp đồng với giá trị 4.000 tỷ nhưng cuối cùng hoàn thành gần 6.000 tỷ và đến giờ là gần 10.000 tỷ.

Có những khách hàng cũ tiếp tục tin tưởng giao dự án cho Coteccons. Nhiều khách hàng mới, những nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam cũng lựa chọn chúng tôi.

- Không còn phụ thuộc vào một cá nhân là điểm khác biệt lớn nhất của Coteccons hiện tại so với trước đây?

- Tôi không muốn bình luận nhiều về quá khứ mà thay vào đó là tập trung hướng về tương lai. Chúng ta không thể biết tương lai như thế nào, nhưng hiện tại, tôi đang làm những gì tốt nhất để xây dựng lại nền móng vững chắc cho sự phát triển dài hạn, bền vững của công ty, giữ và tiếp tục xây dựng thương hiệu Coteccons, thành một thương hiệu 100 năm, để ngày sau con cháu chúng ta nhìn lại mà hiểu rằng “nhưng người đi trước đã không vì khó khăn thử thách trước mắt mà bỏ qua cơ hội chuyển mình”.

- Ông nói nhiều về sự phát triển dài hạn. Vậy hình hài Coteccons 5-10 năm nữa sẽ thế nào?

- Tầm nhìn mới của Coteccons không còn chỉ là một nhà thầu xây dựng đơn thuần mà sẽ trở thành một tập đoàn cung cấp đa dạng các giải pháp xây dựng hạ tầng và đầu tư vững mạnh hơn. Cổ phiếu Coteccons sẽ là một bluechip trên sàn chứng khoán Việt Nam và nhà đầu tư sẽ nhìn chúng tôi như một doanh nghiệp đáng để đổ tiền.

- Coteccons sẽ đa dạng hóa lĩnh vực kinh doanh của mình thế nào?

- Coteccons là nhà thầu xây dựng và xây dựng vẫn là lĩnh vực cốt lõi được tập trung cao nhất. Song, chúng tôi cũng luôn tìm kiếm cơ hội từ những lĩnh vực khác. Trên thế giới, các tập đoàn xây dựng lớn có tuổi đời hàng trăm năm đều đầu tư đa dạng với nhiều trụ cột. Có tập đoàn xây dựng thậm chí sở hữu cả sân bay.

Đa dạng hóa hoạt động kinh doanh là cách để chúng tôi phát triển bền vững và duy trì dòng tiền ổn định. Chúng tôi đang nghiên cứu mô hình phát triển tốt nhất cho Coteccons tại Việt Nam.

Tôi đã tham gia Coteccons 9 năm và luôn thấy đây là một doanh nghiệp rất vững mạnh. Tuy nhiên, Coteccons tập trung quá nhiều vào xây dựng các toà nhà. Khi chỉ làm tập trung vào mảng này, công ty sẽ phụ thuộc vào chu kỳ của ngành bất động sản và bị ảnh hưởng mạnh khi thị trường này đi xuống. Do đó, việc đa dạng hoá sang các lĩnh vực khác như cơ sở hạ tầng, khu công nghiệp, cầu cảng, EPC… sẽ là nền tảng bền vững cho việc khai mở thêm giá trị của Coteccons.

- Công ty lần đầu tiên đưa ra kế hoạch phát hành trái phiếu để có nguồn vốn phục vụ chiến lược kinh doanh đa ngành của mình?

- Coteccons vốn dĩ đã là công ty xây dựng có nền tảng tài chính mạnh nhất Việt Nam. Chúng tôi có hơn 3.200 tỷ tiền mặt và không có một đồng vay nợ nào. Tuy nhiên, dù có sẵn nguồn tài chính nhưng nếu không có các hoạt động kinh doanh khác để đầu tư, nắm bắt cơ hội, chúng tôi sẽ chậm chân trên thị trường.

Việc đầu tư, mở rộng sang các lĩnh vực công nghệ cao đòi hỏi nhiều chất xám hơn, đầu tư lĩnh vực EPC, hạ tầng… sẽ cần nguồn vốn rất lớn và không thể đợi đến khi làm mới huy động vốn. Kế hoạch phát hành 500 tỷ trái phiếu mới chỉ là sự chuẩn bị bước đầu để công ty luôn sẵn sàng cho các kế hoạch tăng trưởng trong tương lai.

- Tại sao năm nay công ty chỉ đặt mục tiêu lợi nhuận đi ngang?

- Chúng tôi dự báo doanh thu 2021 có thể tăng 20% nhưng lợi nhuận tăng rất ít. Coteccons sẽ phải đầu tư rất nhiều để nâng cao chất lượng. Hơn nữa, trong tình hình kinh tế hiện nay, các công ty xây dựng không thể có biên lợi nhuận cao.

Trong ngành xây dựng, doanh thu sẽ đến từ các hợp đồng đã ký các năm trước. Trong nửa đầu năm 2020, chúng tôi không có hợp đồng mới khi công ty có sự xáo trộn về thượng tầng. Điều này sẽ ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh 2020-2021 và công ty sẽ phải nỗ lực rất lớn để hoàn thành chỉ tiêu năm nay.

Hiện tại, chúng tôi đang tập trung tìm kiếm khách hàng, giành thêm các hợp đồng mới. Song song đó là cải thiện biên lợi nhuận. Ngay lúc này, công ty có dự án tối ưu hóa hoạt động, rà soát toàn bộ chi phí. Về dài hạn, chúng tôi tiếp tục đầu tư vào con người, chất lượng. Tôi mong cổ đông có thể hiểu quá trình tái cơ cấu không thể cho kết quả trong ngày một ngày hai.

- Giá cổ phiếu Coteccons gần đây có xu hướng sụt giảm. Công ty có nghĩ đến phương án nào để giữ chân cổ đông?

- Coteccons trải qua 17 năm được điều hành, lãnh đạo bởi một cá nhân dưới góc nhìn của người đó. Khi ông ấy rời Coteccons, nhiều nhân sự chủ chốt của chúng tôi cũng đi theo. Điều này chắc chắn ảnh hưởng đến tâm lý nhân sự, khách hàng, cổ đông.

Giá cổ phiếu là do thị trường quyết định. Quan điểm của ban lãnh đạo là tập trung cải thiện hoạt động của công ty, tăng sự minh bạch trong quản trị, điều hành.

Chúng tôi có những khó khăn khi tái cấu trúc nhưng mọi việc đang đi đúng hướng. Các công trình của Coteccons vẫn thi công đúng tiến độ với chỉ số an toàn, chất lượng đều đạt chuẩn. Công ty đã ký những hợp đồng mới, có thêm khách hàng và tiếp tục đi cùng những khách hàng cũ. Với tiềm lực tài chính vững mạnh, các dự án đang được thực hiện hiệu quả, tôi rất tự tin về Coteccons lúc này.

Giá cổ phiếu trong dài hạn sẽ phản ánh đúng giá trị Coteccons. Góc nhìn cá nhân tôi cho rằng công ty đang bị định giá thấp hơn tiềm lực thật sự.

- Khoản đầu tư của Coteccons vào Ricons thời gian tới sẽ ra sao khi đây từng là lý do tạo mâu thuẫn giữa các nhóm cổ đông?

- Chúng tôi đang đánh giá lại tất cả khoản đầu tư của Coteccons. Đây là một quá trình đòi hỏi thời gian, việc này hiện tại chưa phải là ưu tiên hàng đầu. Chúng tôi cam kết sẽ luôn minh bạch, tuân thủ quy định pháp luật với các khoản đầu tư.