Nếu như nhìn vào Twitter của Michael Saylor, nhà đầu tư Bitcoin nổi tiếng, có thể thấy ông không khác những người cổ vũ Bitcoin thông thường.
“Vui vẻ khi vẫn nghèo đi nhé”, Saylor từng viết để chế nhạo những người chưa dám mua Bitcoin, sau khi đầu tư hàng trăm triệu USD của công ty Microstrategy vào đồng tiền mã hóa.
Ngày càng nhiều “cá voi” Bitcoin
Theo Telegraph, Saylor là một trong những “cá voi” Bitcoin nổi bật nhất. Đây là cụm từ được dùng để chỉ những cá nhân hoặc tổ chức tài chính giữ số lượng Bitcoin tương ứng trị giá hàng tỷ USD. Microstrategy hiện nắm giữ gần 90.000 Bitcoin, với tổng giá trị khoảng hơn 4 tỷ USD.
Phân bổ tỷ lệ sở hữu của những nhóm đầu tư Bitcoin. Ảnh: Glassnode. |
Dù Bitcoin luôn được ca ngợi về tính phi tập trung, khi không một tổ chức nào có thể hoàn toàn chi phối đồng tiền mã hóa này, thì những “cá voi” của thị trường vẫn hoàn toàn có thể gây sóng gió.
Vào đầu tháng 2, Glassnode công bố một thống kê chỉ ra “cá voi” đang là thành phần giữ nhiều Bitcoin nhất trên thị trường. Theo công ty này, cá voi được định nghĩa là những tài khoản nắm từ 1.000-5.000 Bitcoin. Nhóm “cá voi lưng gù”, nắm giữ trên 5.000 Bitcoin, cũng chiếm trên 13%.
Các thành phần tiếp theo gồm “cá heo” (100-500 Bitcoin), “cua” (1-10) và “bạch tuộc” (10-50).
Theo Telegraph, khoảng 13% tổng lượng Bitcoin trên thị trường nằm trong tay 100 tài khoản đơn lẻ. Một phần lớn Bitcoin, khoảng 40% trên thị trường, thuộc về 2.500 tài khoản.
Số tài khoản chứa trên 1.000 Bitcoin là hơn 2.300, cao nhất trong lịch sử. Điều đó cho thấy Bitcoin đang tập trung nhiều hơn bao giờ hết.
Thị trường mong manh
Với đặc tính mọi giao dịch đều được ghi lại sổ cái, mỗi khi có một lượng lớn Bitcoin được mua hoặc bán, mọi người dùng trên Internet đều có thể theo dõi.
Nếu tìm kiếm trên Twitter với từ khóa “Whale Alert”, bạn sẽ thấy một tài khoản chuyên công bố các giao dịch Bitcoin và tiền mã hóa với số lượng lớn, từ hàng chục triệu USD trở lên.
Mỗi giao dịch lớn như vậy đều có thể ảnh hưởng tới thị trường, đặc biệt là các nhà đầu tư nhỏ lẻ, có thể coi là “cá con” trước các cá voi. Chúng có thể khiến giá Bitcoin tăng, giảm vài phần trăm, qua đó ảnh hưởng tới các đồng tiền mã hóa khác.
Tesla do Elon Musk điều hành có thể coi là một "cá voi" trên thị trường Bitcoin, sở hữu khoảng hơn 40.000 đồng. Ảnh: Tesla. |
“Thị trường giao dịch Bitcoin thực chất rất mỏng manh. Số lượng giao dịch không lớn. Do vậy, những tay chơi lớn dễ dàng ảnh hưởng giá, và còn nhiều chiêu giao dịch không bị kiểm soát như với các thị trường khác”, David Gerard, nhà phân tích tiền mã hóa nhận xét.
“Những tay chơi này lại rất tích cực hoạt động trên thị trường. Bất kỳ ai trong số họ cũng có thể khiến thị trường sụp đổ”, ông Gerard nói thêm
Những tay chơi Bitcoin lớn rất tích cực hoạt động trên thị trường. Bất kỳ ai trong số họ cũng có thể khiến thị trường sụp đổ.
David Gerard, nhà phân tích tiền mã hóa.
Tháng 11/2020, CoinDesk công bố dữ liệu từ sàn giao dịch OKEx, giải thích cách những “cá voi” có thể thao túng thị trường.
“Các cá voi có thể bắt đáy, và bán ra khi giá đang cao. Những nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ phải chạy theo tín hiệu từ thị trường”, báo cáo của CoinDesk chỉ rõ.
Vì Bitcoin không có những quy định nghiêm ngặt giống các hình thức đầu tư lâu năm như chứng khoán, không có gì ngăn cản các cá voi kết hợp với nhau để thao túng giá.
“Họ hoàn toàn có thể gọi cho nhau, và có lẽ là đã làm vậy rồi”, Kyle Samani, nhà đầu tư tại Multicoin Capital chia sẻ với Bloomberg.
Bản thân đồng Bitcoin cũng có sự biến động giá rất lớn. Giá trị mỗi Bitcoin đạt đỉnh trên 58.000 USD vào ngày 22/2, nhưng tụt xuống chỉ 43.000 USD chưa đầy 1 tuần sau đó.
Những cá voi trong thị trường có thể thao túng giá, khiến nhà đầu tư nhỏ lẻ gặp bất lợi. Ảnh: Telegraph. |
Theo một khảo sát của Deutsche Bank, có tới 90% nhà đầu tư cho rằng thị trường Bitcoin đang ở trạng thái bong bóng, rất dễ sụp đổ.
Những “cá voi” trên thị trường là ai?
Năm 2020 chứng kiến nhiều tổ chức tài chính lớn đầu tư vào Bitcoin. Square, công ty thanh toán do CEO Twitter Jack Dorsey thành lập đã đầu tư 50 triệu USD vào Bitcoin. Tesla vào đầu tháng 2 năm nay cũng cho biết đã mua lượng Bitcoin trị giá khoảng 1,5 tỷ USD.
Ví Bitcoin lớn nhất chứa khoảng 1 triệu đồng, tương đương khoảng gần 50 tỷ USD. Đây được cho là ví của người tạo ra Bitcoin, lập trình viên bí ẩn lấy tên Satoshi Nakamoto. Ví này chưa từng có giao dịch nào, khiến nhiều người tin rằng cha đẻ Bitcoin có thể đã chết.
Những chủ sở hữu Bitcoin lớn tiếp theo là các sàn giao dịch. Huobi, sàn giao dịch Trung Quốc giữ khoảng gần 6 tỷ USD Bitcoin.
Một số tài khoản khác thì kỳ lạ hơn. Chính phủ Bulgaria kiểm soát tài khoản có trị giá khoảng gần 9 tỷ USD, được cho là thu hồi sau một cuộc bắt giữ. Một tài khoản khác, với trị giá khoảng 1,5 tỷ USD, có thể liên quan tới sàn giao dịch web ngầm Silk Road.
Ngoài "cha đẻ Bitcoin" Satoshi Nakamoto, chính phủ Bulgaria có thể đang nắm giữ lượng Bitcoin lớn thứ hai toàn cầu. Ảnh: Bloomberg. |
Với nguồn vốn lớn, những cá voi trên thị trường hoàn toàn có thể nắm giữ thêm Bitcoin trong thời gian tới.
“Những người sở hữu Bitcoin đang dùng tiền của công ty để mua vào. Họ đang tích trữ Bitcoin tích cực. Đối với họ thì việc này vẫn ổn, miễn là giá cứ tăng là được”, ông Gerard nhận xét.
Trong khi đó, những nhà đầu tư nhỏ lẻ gần như không có quyền lực gì. Họ có thể theo dõi được những giao dịch lớn của cá voi, hoặc lên tranh luận trên các diễn đàn. Tuy nhiên, “cá con” trên thị trường sẽ không thể hiểu được động lực và kế hoạch của cá voi.
“Ở thị trường chứng khoán, mọi thứ đều phải minh bạch. Trong thị trường tiền mã hóa, sẽ rất khó nắm bắt điều gì đang xảy ra”, Martin Mushkin, luật sư chuyên về Bitcoin nhận xét.