Dù có tài nhào lộn và được mệnh danh là "Người nhện", tất cả những gì Vjeran Tomic cần để đột nhập vào Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại của Paris vào mùa xuân năm 2011 chỉ là vài dụng cụ như kìm, pít-tông cùng một chút may mắn.
Trước khi mặt trời ló rạng, Tomic đã chất lên chiếc Renault của mình 5 bức tranh của Picasso, Braque, Matisse, Léger và Modigliani, trị giá hơn 104 triệu euro (khoảng 112 triệu USD) và bỏ lại những bộ khung rỗng trên các bức tường của bảo tàng.
Trộm tranh triệu USD dễ như bỡn
"Đó là một trong những vụ trộm dễ nhất và lớn nhất của tôi", Tomic nói với các phóng viên hôm 3/2, bên ngoài phòng xử án, nơi y và hai người khác bị cáo buộc là đồng phạm bị xét xử vì tội trộm cắp.
Trong các bài báo, Tomic được ví với Arsene Lupin, nhân vật siêu trộm hư cấu vào đầu những năm 1900 ở Paris. Sinh ra tại Paris, Tomic từng có thời lớn lên ở Bosnia và Herzegovina, sau đó là ở Nam Tư cũ, nơi y học được các mánh khóe trộm cắp.
 |
| Vjeran Tomic, người bị cáo buộc đánh cắp 5 bức tranh từ Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại ở Paris năm 2010, bên ngoài tòa án, nơi y bị xét xử trong tuần này. Ảnh: AFP/Getty. |
Năm 11 tuổi, y trở lại Paris, tập luyện leo trèo và nhảy xa ở khu Nghĩa trang Pere Lachaise. Sau đó, y hoàn thiện kỹ năng leo tường của mình trong thời gian tham gia lực lượng quân đội Pháp.
Tuy nhiên, Tomic kể rằng trong vụ trộm ở Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại, y hầu như không cần dùng đến các kĩ năng này. Theo các công tố viên, vụ việc khởi đầu khi một người buôn đồ cổ thường mua đồ ăn cắp của Tomic yêu cầu y lấy trộm bức tranh của Leger.
Tại phiên tòa, Tomic khai rằng mình đã tập trung nỗ lực phá một trong các cửa sổ có chấn song của bảo tàng. Trong vài lần đến đây, y đã kín đáo phun acid lên cửa sổ để sau đó có thể dễ dàng tháo dỡ.
 |
| Bức họa "Người đàn bà với cây quạt" của Modigliani (1919). Ảnh: Reuters. |
Khoảng 3h sáng 20/5/2010, y đã cắt lìa cửa sổ, tháo rời tấm kính, cắt ổ khóa và dây kim loại phía sau để đột nhập vào bảo tàng mà không làm hệ thống báo động kêu lên.
Tên trộm dày dạn này nhanh chóng chộp lấy bức "Cuộc sống bình lặng với giá nến" của Leger. Lúc chuẩn bị rời đi, y nhận thấy mình vẫn còn thời gian vì hệ thống báo động vẫn không có động tĩnh gì.
Tomic đã lấy thêm bức "Người đàn bà với cây quạt" của Modigliani, "Chim câu và những hạt đậu xanh" của Picasso, "Cây olive gần l’Estaque" của Braque và "Mục đồng" của Matisse. "Tôi thích tranh của Matisse, nó có màu sắc đẹp", y nói với các phóng viên.
Truy tìm tung tích 5 kiệt tác hội họa
Sau hai ngày xét xử, các công tố viên đề nghị mức án 10 năm tù và 300.000 euro tiền phạt đối với cáo buộc ăn cắp tài sản văn hóa của Tomic. Bản án được dự kiến được tuyên vào cuối tháng này.
Jean-Michel Corvez, 62 tuổi, người buôn đồ cổ được cho là đã khơi mào vụ trộm, cùng Yonathan Birn, thợ đồng hồ 40 tuổi, đều bị buộc tội tàng trữ đồ ăn cắp và đối mặt với án tù cùng tiền phạt.
Tomic, người đàn ông lực lưỡng với con mắt tinh tường và mái tóc thưa, đôi lúc khiến phòng xử án bật cười vì những mô tả tỉ mỉ về vụ trộm mà y nhận xét là dễ như bỡn.
Mô tả của y về hệ thống an ninh vô hiệu tại Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại, nơi tiếp đón 800.000 khách mỗi năm và lưu trữ hơn 10.000 tác phẩm nghệ thuật, làm dấy lên lo ngại.
 |
| Cảnh sát đóng gói phần khung của bức tranh bị đánh cắp của Picasso, Braque, Matisse, Leger và Modigliani bên ngoài Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại ở Paris, tháng 5/2010. Ảnh: AP. |
Ban đầu, các nhà điều tra cho rằng Tomic có đồng phạm bên trong bảo tàng nhưng sau đó họ nhận thấy không một thiết bị nào trong hệ thống chống xâm nhập hoạt động hiệu quả vào ngày hôm đó. Tín hiệu từ các máy dò cảm biến đã không truyền được tới nhân viên bảo vệ.
Theo các công tố viên, vào ngày xảy ra vụ trộm, các bức tranh đã được bí mật chuyển đến cho ông Corvez, người buôn đồ cổ. Tomic bị thẩm vấn khoảng một năm sau đó, khi cảnh sát nhận được tin báo y từng khoác lác về vụ trộm tại một bữa tiệc vài tháng trước. Y đã sớm nhận tội và khai với cảnh sát về vai trò của Corvez.
Các nhà điều tra đang gặp khó trong việc tìm kiếm các bức tranh bị đánh cắp. Câu hỏi đáng quan tâm nhất trong phiên tòa là liệu chúng đã được giấu ở nơi an toàn, bị bán hay tệ nhất là đã bị phá hủy. Corvez từng đề cập tới một khách hàng Saudi Arabia nhưng không nói thêm chi tiết.
Theo James Ratcliffe, giám đốc Art Loss Register, trung tâm thu thập dữ liệu về các tác phẩm nghệ thuật bị đánh cắp, việc bán các bức tranh sẽ vô cùng khó khăn.
"Đây là những bức tranh có thể được nhận ra ngay lập tức bởi bất kì người buôn tranh, nhà đấu giá hay nhà sưu tập nào", ông nói với phóng viên New York Times.
Birn, nghi phạm thứ ba, nói với các thẩm phán rằng ông ta đã hoảng sợ và bỏ các bức tranh được yêu cầu cất giấu. Điều này có nghĩa các bức tranh có thể mất tích mãi mãi.
Tuy nhiên, không phải ai cũng tin vào lời khai này. William Bourdon, luật sư đại diện của City of Paris, đơn vị sở hữu bảo tàng, cho rằng có "khả năng rất lớn" là ba người đàn ông này đã tìm cách tung hỏa mù để đánh lừa các cơ quan chức năng. Bằng cách này, họ hy vọng một ngày nào đó vẫn có thể chia phần từ vụ trộm.
