Các nhà thiên văn học đến từ Đại học California (Mỹ) đã quan sát được một số diễn biến mới của quá trình hố đen Sagittarius A* nuốt chửng thực thể bao quanh nó.
Nằm ở trung tâm dãy Ngân hà, Sagittarius A* là một hố đen vũ trụ khổng lồ nhưng khá hiền lành, ổn định. Tuy nhiên, sau khi thực hiện 13.000 đợt qua sát trong vòng 133 đêm kể từ năm 2003, các nhà thiên văn học phát hiện những dấu hiệu kỳ lạ.
Hình ảnh đồ họa quá trình ngôi sao S0-2 đi ngang qua Sagittarius A* nhưng không bị hút vào. Ảnh: National Science Foundation. |
Vào ngày 13/5/2019, vật chất bao quanh Sagittarius A* phát sáng mạnh gấp đôi bình thường. Điều tương tự cũng xuất hiện trong 2 đêm khác. Đây là dấu hiệu cho thấy hố đen khổng lồ đang tiêu thụ nhiều bụi và khí vũ trụ hơn so với trước.
"Chúng tôi chưa nhìn thấy điều gì tương tự trong 24 năm qua khi thực hiện nghiên cứu hố đen", Andrea Ghez, Giáo sư Vật lý và Thiên văn học tại Đại học California, cho biết. Theo ông, Sagittarius A* là hố đen ổn định, ít có hoạt động bất thường, dường như nó "ăn kiêng". "Chúng tôi không biết điều gì đang thúc đẩy bữa ăn lớn này".
Vấn đề đầu tiên phải giải quyết là tìm hiểu xem sự kiện này diễn ra đơn lẻ hay là một sự thay đổi mạnh mẽ của Sagittarius A*. "Câu hỏi lớn là có phải hố đen đang bước vào giai đoạn mới hay chúng ta chỉ nhìn thấy vài đốm khí vô tình lọt vào", Mark Morris, đồng tác giả nghiên cứu thông tin thêm.
Một số đốm khí bất thường mà các nhà thiên văn học quan sát được có thể xuất phát từ S0-2. Thời gian gần đây ngôi sao này đã đi sát rìa hố đen nhưng không bị hút vào. Khi ngang qua Sagittarius A* vào hè năm ngoái, có thể hố đen đã lấy đi một lượng lớn lớp khí bao quanh S0-2 và gây ra những đám lửa khổng lồ. Ngoài ra, vật thể vũ trụ ký hiệu G2 cũng từng lại gần Sagittarius A* vào năm 2014. Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng đặt ra giả thiết hố đen khổng lồ đã nuốt chửng một hành tinh lớn.
Các tác giả tin rằng ngay cả khi Sagittarius A* thay đổi và trở nên hung dữ hơn, nó cũng không có khả năng gây nguy hại cho nhân loại. Trái Đất ở cách xa 26.000 năm ánh sáng. Hố đen chỉ thực sự đe dọa nếu phát ra đốm khí mạnh gấp 10 tỷ lần so với những gì đã quan sát được.
Kết quả nghiên cứu về hoạt động bất thường của Sagittarius A* đã được các nhà khoa học công bố trên tạp chí Astrophysical Journal Letters, kỳ 883, số 2.