Tính đến nửa đầu tháng 8, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang EU đạt 85,55 triệu USD, giảm 34,1% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, mức giảm trong 7 tháng đầu năm chưa đến 27%. Nói cách khác, dù EVFTA đi vào hiệu lực từ 1/8, ngành cá tra vẫn chưa tận dụng được.
Theo cam kết EVFTA, các mặt hàng cá tra nguyên con và phi lê đông lạnh, tươi ướp lạnh ngay lập tức được giảm thuế suất về 0%.
Các chuyên gia và doanh nghiệp nhìn nhận, điều này giúp tăng lợi thế cạnh tranh của cá tra Việt Nam tại EU so với các sản phẩm cá thịt trắng khác, khi những sản phẩm cá thịt trắng bản địa vốn không phải chịu thuế nhập khẩu.
"Đó là những mong đợi trước mắt sau khi hoạt động giao thương, kinh doanh thủy sản của các nước EU ổn định trở lại. Còn thời điểm này xuất khẩu cá tra sang EU vẫn đang giảm, nhất là khi Anh đã tách khỏi khối này. Trước đó, Anh vốn là một trong những thị trường tiềm năng của cá tra Việt Nam tại châu Âu", VASEP đánh giá.
 |
| Ngành cá tra vẫn gặp khó sau khi EVFTA đi vào hiệu lực. Ảnh: VASEP. |
Theo số liệu cập nhật mới nhất, EU là thị trường xuất khẩu cá tra lớn thứ ba của ngành thủy sản Việt Nam nhưng đến nay chưa có dấu hiệu phục hồi. Trong đó, giá trị xuất khẩu tính đến nửa đầu tháng 8 sang một số thị trường đơn lẻ như Đức, Hà Lan và Tây Ban Nha ghi nhận giảm mạnh lần lượt 36,7%; 27,5% và 13,4% so với cùng kỳ năm 2019.
VASEP cho rằng, chỉ khi thị trường EU vượt qua Covid-19, doanh nghiệp xuất khẩu cá tra của Việt Nam mới có thể tận dụng tốt EVFTA.
Tuy vậy, một thực tế là ngành cá ngừ vẫn đang trên đà hưởng lợi tốt từ hiệp định này. Trong tháng 7, khi EVFTA còn chưa đi vào hiệu lực, giá trị xuất khẩu cá ngừ sang EU đã tăng gần 65% nhằm đón đầu thời điểm ưu đãi thuế. Một số thị trường ghi nhận mức tăng trưởng 3 chữ số, như Đức (119%), Italy (200%) và Hà Lan (210%) so với cùng kỳ năm ngoái.
Thậm chí, nhóm mặt hàng cá ngừ tươi, sống và đông lạnh (trừ thăn/philê cá ngừ đông lạnh mã HS0304), vốn được xóa bỏ thuế quan ngay khi EVFTA đi vào thực thi, tăng 2.607%.
Trước bối cảnh khó khăn của ngành cá tra, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết sẽ đẩy mạnh tiêu thụ nội địa cho mặt hàng này. Thời gian tới, Bộ sẽ tích cực phối hợp với Bộ Công Thương và các hiệp hội kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp, siêu thị, hệ thống phân phối trong quá trình sản xuất, phân phối và tiêu thụ cá tra trong nước, để ngành cá tra không lệ thuộc và chịu áp lực từ các thị trường xuất khẩu.
