Một thời gian dài, độc giả từ thanh thiếu niên đến trẻ mầm non bị đầu độc bởi mê hồn trận sách rác: sách ngôn tình (sách nhũn), sách sex, sách nhảm (sách phản cảm về giáo dục kỹ năng sống cho thiếu nhi)… Dù mới đây, Cục Xuất bản tạm dừng cấp phép xuất bản sách ngôn tình, song nguy hại từ sách rác nhập khẩu vẫn còn đó. Là bởi, hàng loạt NXB sai phạm từ năm ngoái, song chưa thấy NXB nào bị phạt thật nặng, hay bị rút giấy phép. Phạt, với họ, chỉ là "gãi ngứa" - khoảng chừng trên chục triệu đồng, rồi thôi.
 |
| Hậu sách nhảm, sách rác: Ai kiểm tra các nhà sách? |
Chỉ cấm thôi chưa đủ
Nhiều độc giả phản hồi, nhiều sách ngôn tình cổ xúy lối sống vô đạo đức, từ loạn luân, hiếp dâm… đến kể lể sex rông dài. Tuy nhiên, không phải độc giả nào cũng đủ tỉnh táo để chọn sách giữa la liệt các loại sách bày trên kệ. Có độc giả thừa nhận, họ đọc 100 tựa sách ngôn tình trong một năm mà vẫn chưa thể… đọc hết sách trên thị trường (!).
Nội dung các cuốn ngôn tình thường viết về chuyện tình yêu của các đôi nam nữ, thậm chí là tình yêu đồng tính nam, đồng tính nữ. Nhiều phụ huynh khi lướt qua nhiều đoạn sốc thực sự, không thể hiểu con mình suốt ngày đọc những cuốn đó đầu óc sẽ mụ mị mức nào. Nhưng nhà làm sách thì tỉnh bơ, vì sách nhảm mang lại cho họ nguồn lợi lớn: Sách không phải mua bản quyền, chỉ cần tải từ trên mạng, hoặc nếu có bản quyền thì chỉ là tượng trưng. Dịch ẩu, dịch vội, ngôn từ rẻ tiền, bìa trang trí ướt át, mướt mắt, là độc giả thanh - thiếu niên tìm đến ào ào.
Thậm chí, có nhà làm sách còn mời cả Diệp Lạc Vô Tâm - tác giả tiểu thuyết ngôn tình Trung Quốc về giao lưu với độc giả. Kết quả, cả… rừng bạn trẻ chen nhau chỉ để nhận được chữ ký của nhà văn tiểu thuyết rác ngôn tình, với chuyện loạn luân, lạm dụng, quấy rối tình dục trẻ em, bạo hành ngược đãi trẻ em, chém giết…
Trước tình hình đó, nhóm bạn trẻ thành lập Nhóm anti sách dụ tình. Họ giải thích: Sách bị coi là rác gồm các tác giả tiêu biểu như Diệp Lạc Vô Tâm, Ân Tầm, Sói Xám Mọc Cánh, Thánh Yêu, Ngạn Thiến...
Lý do giới làm sách đưa ra cho việc sách rác hoành hành nhiều năm qua, là do Luật Xuất bản chưa chặt chẽ, khâu quản lý lỏng lẻo, biên tập viên thiếu hụt về số lượng và chất lượng... Trong năm 2014, có 399 xuất bản phẩm vi phạm bị xử lý. Trong đó, Cục Xuất Bản xử lý 1 xuất bản phẩm do một Sở TTTT cấp phép, còn lại là do 43 NXB cấp phép. Hầu hết các ấn phẩm này sai sót về nội dung, được xuất bản sai so với nội dung đăng ký trước đó, hoặc là xuất bản phẩm in lậu, mạo danh nhà xuất bản, nhập lậu và lưu hành bất hợp pháp.
Cần rút giấy phép hoặc phạt nặng
Rất nhiều vụ việc sai phạm bị xử lý cuối năm qua liên quan đến sách dành cho bạn đọc là thanh thiếu niên, như cuốn Danh nhân và thời đại (NXB Đồng Nai), Hỏi đáp nhanh trí (NXB Văn hóa - Thông tin), Những vị tướng lừng danh trong lịch sử dân tộc (NXB Văn hóa - Thông tin)... Trong đó, có đến 7 cuốn từ điển bị đình chỉ phát hành, sửa chữa. Ngoài ra, có 12 cuốn từ điển bị thu hồi, nổi cộm nhất là vụ việc liên quan đến cuốn Từ điển tiếng Việt dành cho học sinh của tác giả Vũ Chất trôi nổi trên thị trường với nhiều phiên bản.
Điều lạ lùng, nhiều cuốn sách nhảm đến nay vẫn chưa bị sờ gáy, như những cuốn sách dạy làm người nhưng khuyến khích trẻ làm điều ác, truyện cổ tích nhưng vẽ hình kinh dị, trắc nghiệm IQ cho trẻ nhưng câu hỏi và đáp án đều nhảm nhí. Hàng loạt truyện tranh thiếu nhi dạy trẻ con phải ma lanh, chơi xấu, hay hoan hỉ trước nỗi khổ của người khác. Thậm chí, còn có cả sách dạy trẻ con gian lận…
Đặc biệt, dư luận vừa qua khá sốc trước phát hiện hàng loạt cuốn sách dạy về giới tính là sách dịch của Trung Quốc, không trả tiền bản quyền, hay sách dạy kỹ năng sống của Phan Quốc Việt và Nguyễn Thị Thùy Dương với màn đi trên thảm thủy tinh, cùng nhiều bài tập được cho là ngớ ngẩn khác. Thế nhưng, chỉ mới thấy thu hồi sách dạy đi trên thủy tinh, còn nhiều loại sách kinh hoàng khác vẫn lọt lưới.
Theo nhiều nhà chuyên môn, sách rác tung hoành do lợi nhuận thu về quá lớn, lỡ có phạt vài triệu đến mười mấy triệu thì không bị ảnh hưởng gì nhiều. Phía quản lý không nắm nổi nội dung sách đã đành, đến khi phát hiện, cũng chỉ mới thu hồi một ít, còn không biết ai sẽ kiểm tra các hiệu sách còn bán rác hay không.
Chính vì thế, việc tăng mức xử phạt đối với sách rác cũng như tăng chế tài với các NXB là cần thiết, nếu không, nhiều nhà cứ chấp nhận bị phạt mà vẫn… bình yên vô sự chẳng phải chịu trách nhiệm gì. Trong khi hậu quả mà sách rác để lại trong xã hội, cho thanh thiếu niên và trẻ mầm non, là quá kinh khiếp.
