Sách khoa học cho thiếu nhi: Cách làm mới kích thích khám phá

Những người làm xuất bản đã có cách làm mới, biến kiến thức khoa học vốn khô khan thành câu chuyện hấp dẫn, thú vị, kích thích sự khám phá của các em nhỏ.

Gần đây, nhiều ấn phẩm thú vị về mảng sách này ra đời, được các em nhỏ đón nhận tích cực.

Các em nhỏ tìm đọc sách tại Phố sách Hà Nội.Ảnh: Việt Nga

Cách thể hiện hấp dẫn

Bộ truyện tranh “Zookiz và Trường Khoa học bí ẩn” của Nhà Xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt 3 tập đầu, đã trở thành một trong những ấn phẩm bán chạy gần đây.

Với lợi thế từ những nhân vật quen thuộc trên nhiều nền tảng mạng xã hội và các ấn phẩm khác như thỏ Kiki láu lỉnh, gấu Bongbong ham ăn, hổ chó Alex hay càu nhàu, chuột cảnh Ppuyo ngốc nghếch, lười Nana điệu đà, chó xù Pang ham vui, nhóm tác giả Zookiz phát triển thành một chuỗi truyện tranh dài kỳ thuộc chủ đề khoa học, dành riêng cho các bạn nhỏ Việt Nam từ 8 đến 13 tuổi.

Hai tác giả nổi tiếng của Hàn Quốc Jae Hoon Choi và Myeong Seon Lee đã tham khảo các bộ sách giáo khoa của Việt Nam, khảo sát ở nhiều địa danh để có chất liệu sáng tác. Trong Zookiz và Trường Khoa học bí ẩn, những kiến thức khoa học được đưa vào cốt truyện mới lạ, bối cảnh quen thuộc, hình vẽ dí dỏm, tươi vui.

Cùng với bộ sách trên, Nhà Xuất bản Kim Đồng cũng ra mắt độc giả bộ truyện tranh Thưởng thức triết học của nhóm tác giả Brigitte Labbé, Jacques Azam, Michel Puech, gồm 12 cuốn. Những kiến thức triết học như: Quyền và nghĩa vụ, Chiến tranh và hòa bình, Sự sống và cái chết, Thể xác và tâm trí, Tôn trọng và coi thường… được thể hiện bằng những câu chuyện, tình huống quen thuộc của cuộc sống nên không hề khô khan, “xoắn não”, thậm chí khiến người đọc mọi lứa tuổi có thể bật cười.

Với hướng viết để “học lý - hóa không buồn ngủ”, 2 cuốn sách: Sợ gì môn Lý, Ngại gì môn Hóa của tác giả Tom Whipple (viết lời), James Davies (minh họa), được thương hiệu sách khoa học Einstein House liên kết với Nhà Xuất bản Thế giới dịch và xuất bản, đã thu hút được đối tượng bạn đọc nhỏ tuổi. 2 cuốn sách được cho là mang đến “tất tần tật những kiến thức cần thiết cho môn lý và hóa” với phong cách viết và minh họa hài hước phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh.

Ngoài ra còn có nhiều bộ sách, truyện khoa học cho trẻ em nằm trong danh mục bán chạy gần đây như: Horrible Science (Kiến thức hấp dẫn) của Nhà Xuất bản Trẻ; Kể chuyện khoa học của Nhà Xuất bản Phụ nữ Việt Nam; Em biết gì của Nhà Xuất bản Kim Đồng; Cuốn sách khổng lồ về các thí nghiệm khoa học của Đinh Tị Books…

Cần thêm nhiều sách của tác giả Việt

Ở các mảng sách dành cho thiếu nhi, nếu như sách văn học bồi đắp tâm hồn, hướng đến chân - thiện - mỹ; sách kỹ năng sống trang bị kiến thức để các em ứng xử thì sách khoa học giúp các em nâng cao tri thức, hiểu biết về các hiện tượng trong cuộc sống.

Theo Trưởng ban Sách khoa học (Nhà Xuất bản Kim Đồng) Hoàng Thanh Thủy, hiện nay trên thị trường, sách văn học, sách kỹ năng và sách khoa học dành cho thiếu nhi có lượng bán ra khá cân bằng, nhưng doanh thu của sách khoa học vượt trội hơn. Các bộ sách, cuốn sách khoa học cho thiếu nhi được đầu tư in ấn chất lượng, hấp dẫn hơn để mang lại trải nghiệm tốt cho độc giả.

Tác giả bộ truyện Zookiz và Trường Khoa học bí ẩn Myeong Seon Lee chia sẻ, sau khi khảo sát để làm sách ở Việt Nam, nhóm tác giả nhận thấy rằng, nếu trẻ em gắn bó với khoa học từ nhỏ thì sẽ giúp ích nhiều cho tương lai. Nhưng các bạn nhỏ thường khó tiếp cận ngay những kiến thức khoa học khô khan, vì vậy, nhóm tác giả đã thực hiện bộ truyện tranh lấy chính bối cảnh Việt Nam để các em thấy thú vị.

Thích thú đọc bộ sách khoa học xuất bản gần đây, em Nguyễn Thụy Phan, học sinh Trường Tiểu học Dịch Vọng B (quận Cầu Giấy, Hà Nội) bày tỏ: “Nhiều điều thắc mắc, khó hiểu trong môn khoa học ở trường được lý giải trong những cuốn sách này rất hấp dẫn, giúp em dễ nhớ”.

Tuy nhiên, nhìn vào thị trường sách khoa học cho thiếu nhi, có thể thấy hầu hết là sách dịch của nước ngoài, sách của tác giả Việt còn ít. Tác giả của bộ sách tranh song ngữ Kể chuyện khoa học (Sci-Tales) dành cho các em nhỏ 3-10 tuổi, Hoàng Anh Đức chia sẻ, trẻ em độ tuổi này rất tò mò, ham khám phá, thường xuyên đặt câu hỏi về các sự vật, sự việc xung quanh. Nếu các phụ huynh kiên trì trả lời, giải thích các thắc mắc ấy sẽ giúp não bộ của trẻ phát triển. Nhưng không phải thắc mắc nào phụ huynh cũng dễ dàng lý giải. Vì vậy, tác giả đã thực hiện bộ sách khoa học cho trẻ em với minh họa ngộ nghĩnh, để vừa cung cấp kiến thức cho trẻ, vừa tạo sự gần gũi giữa cha mẹ và con cái khi cùng đọc sách.

Phó giám đốc, Tổng biên tập Nhà Xuất bản Kim Đồng Vũ Thị Quỳnh Liên cho biết, một trong những mảng sách trọng điểm được đơn vị phát triển thời gian này là sách khoa học. Nhà xuất bản cũng tìm kiếm và khuyến khích các tác giả Việt viết về mảng sách này.