A Promised Land, tập đầu tiên trong hồi ký cựu Tổng thống Barack Obama, phát hành ngày 17/11/2020. Cuốn sách đã bán 890.000 bản trong ngày đầu ra mắt; hơn 1,7 triệu bản trong tuần đầu phát hành. Đến hết năm 2020 (hơn một tháng sau khi ra mắt), gần 2,6 triệu bản đã được đưa tới các cửa hàng, trở thành sách bán chạy nhất năm 2020.
Hồi ký của cựu Tổng thống Mỹ nói riêng, sách hồi ký, tiểu sử về các nhân vật nổi tiếng nói chung đang được đón nhận trên khắp thế giới. Thị trường Việt Nam không phải ngoại lệ.
Thị trường sách tiểu sử, hồi ký sôi động
Các nhà xuất bản, công ty phát hành trong nước dành sự quan tâm đối với thể loại hồi ký, tiểu sử nhân vật. Alpha Books thành công với loạt hồi ký, tiểu sử về các chính khách như: Bộ hồi ký Lý Quang Diệu gồm hai cuốn: Câu chuyện Singapore và Từ thế giới thứ ba vươn lên thứ nhất; Margaret Thatcher - hồi ký bà đầm thép; Hillary Clinton - bí mật quốc gia và sự hồi sinh…
Nhiều cuốn tiểu sử, hồi ký, tự truyện của các nghệ sĩ, ngôi sao thể thao cũng gây chú ý khi cung cấp góc khuất cuộc đời, câu chuyện vươn tới đỉnh cao nghề nghiệp như: Tự truyện Mike Tyson - sự thật trần trụi (công ty Đông A phát hành tiếng Việt); Shout! The Beatles: Hơi thở thời đại của thế kỷ 20 (Sống); Hồi ký bóng đá của Son Heung Min: Đường đến châu Âu (Nhà xuất bản Kim Đồng)…
Hồi ký của cầu thủ Son Heung Min. Ảnh: NXB Kim Đồng. |
Omega+ ghi điểm với loạt tiểu sử, hồi ký về các nhà khoa học, những danh họa hay nhạc sĩ thiên tài như: Beethoven: Âm nhạc và cuộc đời; Leonardo da Vinci; Enstein: Cuộc đời và vũ trụ; Van Gogh: The Life…
Câu chuyện thành công thể hiện trong hồi ký, tự truyện của doanh nhân cũng được nhiều người dõi theo như: Tiểu sử Steve Job; Bill Gates: Tham vọng lớn lao và quá trình hình thành đế chế Microsoft; Tại sao chúng ta nghèo - Henry Ford: Cuộc đời và tự truyện của tôi; Gã nghiện giày: Tự truyện của nhà sáng lập Nike…
Sức hút của sách tiểu sử, hồi ký khiến Công ty Cổ phần Văn hóa và giáo dục Tân Việt (Tân Việt Books) - một đơn vị chuyên làm sách thiếu nhi, sách kỹ năng - mở rộng sang địa hạt sách về người nổi tiếng.
Bà Nguyễn Thu Trang, Phó giám đốc Tân Việt Books - cho rằng hồi ký, tự truyện, tiểu sử luôn là thể loại sách hấp dẫn với bạn đọc vì thường được viết bởi những người thành công trong lĩnh vực của họ như: Chính trị, kinh doanh, khoa học và văn hóa nghệ thuật… Đó cũng là đề tài mà bà Trang cho rằng còn nhiều không gian để khai thác và giới thiệu sách đến độc giả.
“Tôi luôn yêu thích được đọc những gì do chính người mình quan tâm, khâm phục hoặc yêu mến viết. Chúng ta có thể rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm, cái nhìn sâu hơn về người có tầm ảnh hưởng, thời điểm lịch sử gắn liền sự nghiệp của những cá nhân ấy”, bà Nguyễn Thu Trang nói.
Theo nhận định của Phó giám đốc Tân Việt Books, thị trường sách tiểu sử, hồi ký ở nước ngoài sôi động, có số lượng đầu sách lớn. Trong những năm gần đây, thể loại này luôn có sách nằm trong danh sách bán chạy của năm.
Ở Việt Nam, độc giả ưa thích đọc hồi ký của những doanh nhân thành đạt, chính trị gia nổi tiếng, những nhân vật gây tranh luận. Tuy nhiên trên thế giới, đặc biệt khu vực Bắc Mỹ và Anh, nơi sôi động về văn hóa nghệ thuật, dòng sách hồi ký của những người làm trong lĩnh vực này được quan tâm.
Rất nhiều sách do những ngôi sao nổi tiếng, dù đã qua thời kỳ hoàng kim, khi xuất bản đã trở thành sách bán chạy như hồi ký của Mariah Carey, Elton John, Demi Moore, Sharon Stone...
Điểm chung của những cuốn hồi ký, tự truyện này đều đem lại cho người đọc cái nhìn tươi sáng về nghị lực phi thường của các nghệ sĩ, những câu chuyện về cuộc đời của những ngôi sao.
Sách Tiểu sử Steve Jobs. Ảnh: Alphabooks. |
Các đơn vị nhanh nhạy mua bản quyền, xuất bản sách
Ngày 7/1, ông Joe Biden chính thức chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Ngay lập tức, nhiều đơn vị xuất bản trong nước đã mua bản quyền để sản xuất và phát hành sách về tân tổng thống Mỹ.
Tháng 5, cuốn Joe Biden: Hành trình kéo dài năm thập kỷ của Evan Osnos được 1980 Books phát hành tiếng Việt. Tháng 6, Nhà xuất bản Tổng hợp TP.HCM phát hành cuốn Joe Biden - Từ Scranton đến Nhà Trắng của Jean-Bernard Cadier. Tháng 7, Tân Việt phát hành hồi ký của ông Joe Biden có tên Hứa với con, ba nhé.
Cuối tháng 8, Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris có chuyến thăm chính thức Việt Nam. Trước đó hai tháng, cuốn hồi ký của bà có tên Sự thật ta nắm giữ: Một hành trình xuyên nước Mỹ đã được Nhà xuất bản Dân trí và Tân Việt Books phát hành tiếng Việt.
Để sớm có sách tiểu sử, hồi ký của nhân vật nổi tiếng, các nhà xuất bản, công ty sách trong nước đã nhanh nhạy, làm việc khẩn trương để kịp thời đáp ứng nhu cầu của độc giả trong việc tìm hiểu thông tin chính thống.
Ông Nguyễn Văn Tuân - Giám đốc Công ty Văn hóa và Truyền thông 1980 Books, đơn vị phát hành cuốn Joe Biden: Hành trình kéo dài năm thập kỷ - cho biết khâu đàm phán bản quyền luôn là công đoạn quan trọng bậc nhất trong xuất bản sách tiểu sử, hồi ký, tự truyện của người nổi tiếng.
Sách tiểu sử, hồi ký đang có nhiều khởi sắc. Ai cũng mến mộ hoặc muốn học hỏi từ một người nổi tiếng, thành công nào đó.
Bà Nguyễn Thu Trang
“Tác giả hoặc nhà xuất bản luôn mong muốn gửi gắm sản phẩm, đứa con tinh thần của mình cho một bên nghiêm túc và uy tín: Nghiêm túc trong việc chứng minh được khả năng tài chính, uy tín trong khả năng kiểm soát chất lượng ấn phẩm trên thị trường để tác phẩm của họ có thể giữ đúng được tinh thần và thông điệp truyền tải nhất”, ông Nguyễn Văn Tuân nói.
Bà Nguyễn Thu Trang tiết lộ tiền bản quyền sách hồi ký, tự truyện của các nhân vật nổi tiếng thường cao hơn so với mặt bằng mua bản quyền chung. Ngoài là sách hay, hồi ký cũng mang những giá trị thương hiệu của người viết.
Đại diện First News tiết lộ đơn vị này từng chi số tiền kỷ lục để có quyền xuất bản tiếng Việt hồi ký của bà Michelle và ông Barack Obama. Để có quyền phát hành hồi ký của vợ chồng ông Obama, First News cũng phải chứng minh năng lực, đồng thời tham gia đấu thầu, cạnh tranh với nhiều đơn vị khác.
Với hồi ký của những ngôi sao đương thời, thời gian chờ đợi, các điều khoản hợp đồng thường khắt khe hơn. Nhà xuất bản, công ty sách trong nước thường phải tuân thủ trình tự và yêu cầu của đối tác.
Bà Nguyễn Thu Trang cho rằng sách tiểu sử, hồi ký, tự truyện đang có nhiều khởi sắc và ngày càng được nhiều bạn đọc quan tâm hơn. Cơ sở cho niềm tin này là “Việc đọc và nghiên cứu về những người có tầm ảnh hưởng luôn là mối quan tâm của tất cả chúng ta, ai cũng sẽ mến mộ hoặc muốn học hỏi từ một người nổi tiếng, thành công nào đó”.