Quỳnh Dao để lại di sản gì trong văn chương

Theo Taiwan Panorama, trong sự nghiệp văn chương hơn năm thập kỷ, bà đã cho ra mắt hơn 60 cuốn sách với nhiều ảnh hưởng đến giới trẻ và xã hội. Tsai Mei-tzu, giáo sư văn học tại Đại học Quốc gia Cheng Kung, (Đài Loan, Trung Quốc), cho biết: “Trong ngăn kéo của mọi cô gái trẻ yêu văn học vào những năm 1950, 1960, 1970, đều có một vài cuốn tiểu thuyết của Quỳnh Dao. Ngay cả sau những năm 1990, những câu chuyện tình lãng mạn theo phong cách cũ của Quỳnh Dao vẫn không hề phai nhạt"

Giá trị xã hội và văn hóa không thể bác bỏ

Tseng Chao-hsu, Trưởng khoa ngôn ngữ Trung tại Đại học Quốc gia Trung ương (Đài Loan, Trung Quốc) cho biết: "Phần lớn công chúng có xu hướng trốn vào một thế giới khác để phần nào giải tỏa áp lực và sự chán nản mà họ phải chịu trong cuộc sống hàng ngày. Và một cách tốt để làm điều này là đọc tiểu thuyết.

Bối cảnh trong tiểu thuyết của Quỳnh Dao thường xa hoa, có một chút kỳ ảo và các nhân vật tài hoa của bà có thể hiện thực hóa những giấc mơ phi thường. Những câu chuyện của bà làm dịu đi sự chán nản của nhiều người trẻ và do đó, khó có thể phủ nhận tầm ảnh hưởng mà bà đã tạo ra trong nhiều năm qua”.

Cuốn tiểu thuyết đầu tay Song Ngoại của Quỳnh Dao. Ảnh: Taiwan Panorama.

"Trong xã hội hiện đại, nhiều người trẻ đang chịu áp lực rất lớn ở trường. Nên nếu ai đó nói rằng tiểu thuyết của Quỳnh Dao đã có tác động xấu đến giới trẻ, thì đó không phải là lỗi của bà ấy. Thay vào đó, mọi người nên tự hỏi mình đã đưa ra những giải pháp thay thế nào để người trẻ tuổi giải tỏa áp lực. Tôi cảm thấy các khía cạnh xã hội học và tâm lý trong tiểu thuyết của bà ấy còn quan trọng hơn giá trị văn học của chúng. Mơ mộng là một loại thuốc", Giáo sư Tseng cho hay.

Huang Jung-tsun, Giáo sư tâm lý học của Đại học Quốc gia Đài Loan (Trung Quốc) cũng cho biết: "Tôi thích tiểu thuyết của bà. Nhìn từ góc độ tâm lý, các tác phẩm của bà có thể giúp người đọc thư giãn cảm xúc. Đó có thể là cách giải phóng sức ép trong xã hội đầy căng thẳng này. Mọi người chỉ trích tiểu thuyết của bà, nhưng hình thức giải trí nào sẽ thay thế chúng? Sẽ tệ hơn nếu những người trẻ dành toàn bộ thời gian rảnh rỗi để chơi trò chơi điện tử hoặc nhảy múa".

Quỳnh Dao đã khẳng định được chỗ đứng trong văn đàn. Ảnh: Taiwan Panorama.

Chiang Hsun, Giám đốc Khoa Mỹ thuật tại Đại học Tunghai (Đài Loan, Trung Quốc) cũng khẳng định những đóng góp của Quỳnh Dao. "Khi còn trẻ, tôi đã đọc nhiều tác phẩm đầu tay của Quỳnh Dao, chẳng hạn như Beyond the Window và Misty Rain. Nhưng sau khi tốt nghiệp trung học và có được một số kinh nghiệm trong cuộc sống, cũng như tiếp xúc với học thuật về văn học, tôi bắt đầu cảm thấy không hài lòng với tác phẩm của bà.

Nhưng dù vậy, tôi vẫn nhận ra rằng một tác phẩm nghệ thuật - dù là văn học, hội họa hay phim ảnh - đều phản ánh trải nghiệm sống của một người ở một độ tuổi nhất định. Thêm vào đó, một tác phẩm văn học tuyệt vời cũng phản ánh các điều kiện xã hội của thời kỳ mà tác phẩm đó được viết ra. Bất kể giá trị văn học của chúng là gì, các tác phẩm của Quỳnh Dao đều có ý nghĩa xã hội và văn hóa", chuyên gia này đánh giá.

Sức hấp dẫn vượt lên sự chỉ trích

Nhà viết tiểu luận nổi tiếng Lin Ching-hsuan cũng từng đưa ra đánh giá về Quỳnh Dao: "Nhìn vào những tác phẩm đầu tay của Quỳnh Dao, bạn có thể thấy bà ấy đã bỏ rất nhiều công sức để viết nên những câu chuyện lay động lòng người đọc. Tuy nhiên, qua nhiều năm, bà vẫn chưa tiến bộ nhiều và bà thiếu khả năng phân tích sâu sắc về tình yêu và cuộc sống để trở thành một nhà văn lớn. Dù vậy, tôi nghĩ mọi người nên có cái nhìn rộng mở hơn một chút và chấp nhận mọi thể loại tác phẩm. Không phải lỗi của tác giả nếu sách của họ cứ bán chạy, tác giả chỉ đang diễn đạt mọi thứ theo cách họ nhìn nhận mà thôi".

Li Ang, một nhà văn chuyên về nữ quyền cũng bày tỏ: "Tôi thấy rằng tiểu thuyết của Chiung Yao giúp tôi thư giãn và mang đến sự thanh lọc cảm xúc giống như khi chúng ta đọc bi kịch Hy Lạp cổ điển. Sau khi trải qua cảm giác sợ hãi và đau buồn, người đọc sẽ được dẫn dắt đến một cảm xúc hoàn toàn khác”.

“Hiện nay, tôi nghĩ rằng những thay đổi liên tục trong xã hội Đài Loan sẽ khiến số lượng độc giả của Quỳnh Dao giảm đi. Tôi cảm thấy tiểu thuyết của bà vẫn thịnh hành vì xã hội vẫn tương đối bảo thủ. Về việc liệu tương lai những dòng tác phẩm ăn khách có chuyển sang dạng bày tỏ trực diện như trong các tác phẩm của Mỹ hay sẽ tiếp tục theo hướng lý tưởng của Quỳnh Dao thì ngành xuất bản vẫn cần phải chờ xem", nhà văn này nhận định.

Trong khi có nhiều tiếng nói rằng các tác phẩm của Quỳnh Dao vô lý, rập khuôn, thiếu tính cấu trúc và không thoát khỏi môtíp các mối quan hệ tuổi mới lớn, thì độc giả vẫn cảm nhận được những giá trị từ tiểu thuyết của bà. Feng Fei-fei, ca sĩ hát một số bài trong các bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết của Quỳnh Dao chia sẻ: “Tất cả lời bài hát đều do bà viết và tôi thấy chúng mới mẻ, tinh tế mà không mất đi tính ăn khách. Giống những cuốn sách của bà, chúng đọng lại trong tâm trí mọi người. Trong xã hội đầy áp lực này, với nhiều tin tức xấu hàng ngày, tiểu thuyết Quỳnh Dao giúp mọi người cảm thấy tích cực hơn một chút."