Hơn một năm qua, Apple đã khôn khéo thoát được sự ảnh hưởng của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung. Một phần là nhờ vào những quyết sách mềm mỏng của Tim Cook với Nhà Trắng. Nhưng giờ đây, Apple đang phải đối mặt với những sự ảnh hưởng lớn đầu tiên của cuộc chiến.
Apple muốn cả doanh thu lẫn lợi nhuận
Theo chính sách thuế mới được Mỹ đề xuất hôm 13/5, điện thoại di động trong đó có iPhone, sản phẩm được làm hoàn toàn tại Trung Quốc sẽ chịu thuế nhập khẩu 25%. Những sản phẩm khác của Apple như máy tính bảng, laptop cũng sẽ chịu mức thuế này.
Điều này đẩy Apple vào hai lựa chọn: tăng giá các sản phẩm và giảm doanh số hoặc cắt bớt lợi nhuận.
 |
| Chịu thuế cao khiến Apple đứng trước lựa chọn tăng giá sản phẩm hoặc cắt giảm lợi nhuận. Ảnh: Getty. |
"Chịu phí nhập khẩu cao hơn hoặc giảm sức cầu của người dùng tại Mỹ tùy thuộc vào việc Apple có né được chính sách thuế hay không" Peter Sankar, nhà phân tích tại Cowen Inc, viết trong một bản ghi nhớ dành cho các nhà đầu tư.
"Phần lớn các sản phẩm phần cứng của Apple bao gồm iPhone, iPad, Watch và Mac được lắp ráp, nhập khẩu từ Trung Quốc, rủi ro chịu thuế nhập khẩu khá lớn", Peter nhận định.
Cuối cùng, nhận định trên cũng đã thành sự thật khi ngày 13/5, Trung Quốc lên kế hoạch tăng thuế đối với hàng nhập khẩu của Mỹ lên 25%. Điều này khiến các linh kiện tạo ra iPhone và iPad đắt đỏ hơn.
Mối quan tâm của Apple là iPhone, sản phẩm chiếm 63% doanh số năm 2018. Bên cạnh đó, iPhone là nhân tố chính duy trì hệ sinh thái dịch vụ, phần cứng của Apple.
Những chiếc iPhone có giá khởi điểm từ 750-1.450 USD. Bất kỳ mức thuế nào áp lên cũng có thể khiến smartphone của Apple vượt quá khả năng chi tiêu của người dùng.
Tim Cook từng "ủ mưu" thoát các chính sách thuế
Tuy vậy, căng thẳng chính trị là một cách để thử tài Tim Cook và chuỗi cung ứng toàn cầu mà ông tạo ra. Năm ngoái, CEO Apple đã thể hiện năng lực chính trị của mình khi gặp Tổng thống Mỹ để tranh luận về thuế quan.
Theo New York Times, sau cuộc họp, chính phủ Mỹ nói với Cook rằng họ sẽ không áp dụng thuế đối với iPhone.
 |
| Dù khôn khéo ngoại giao, Apple cuối cùng cũng phải chịu ảnh hưởng từ chiến tranh thương mại. Ảnh: NYT. |
Bên cạnh đó, tháng 9/2018, Apple cũng gửi thư cho Robert Lighthizer, Đại diện Thương Mại Mỹ yêu cầu xét lại thuế quan và thực hiện các biện pháp khác hỗ trợ kinh tế và người dùng Mỹ. Cuối tháng đó, Nhà Trắng đồng ý bỏ Watch và AirPods của Apple ra khỏi diện chịu thuế.
Cuối năm 2018, những quyết sách của Apple bắt đầu kém hiệu quả. Tháng 11/2018, Tổng thống Mỹ nói với tờ Wall Street Journal rằng ông sẽ áp thuế smartphone và laptop. Đồng nghĩa việc người dùng sẽ "có thể chịu" mức giá cao hơn 10% "rất dễ dàng".
Một ngày sau đó, Tim Cook đã có chuyến thăm các trường học ở Idaho với Ivanka Trump, con gái "rượu" của tổng thống.
Quằn quại mãi rồi Apple cũng phải chịu trận
Năm 2019, Apple bắt đầu hứng chịu những ảnh hưởng của cuộc chiến thương mại. Táo khuyết buộc phải giảm dự báo doanh thu. Đồng thời, Cook cho rằng các chính sách thương mại của chính quyền Mỹ đã gián tiếp ảnh hưởng sức mua của người dùng Trung Quốc với iPhone.
Gần đây, Apple buộc phải tăng giá một số sản phẩm. Apple Pencil thế hệ 2 tăng 30 USD so với bản trước đó. Ngoài ra, Mac Mini bản mới cũng tăng giá 300 USD.
Điều tương tự cũng sẽ xảy ra với iPhone. Trong thông báo gửi Lighthizer hồi tháng 9/2018, Apple cho biết thuế quan sẽ làm tăng giá sản phẩm này.
 |
| Giá iPhone sẽ phải tăng 9-14% vì những ảnh hưởng của chiến tranh thương mại. Ảnh: Getty. |
iPhone XS Max 256 GB giá 1.249 USD, chi phí sản xuất 435 USD, người dùng sẽ chịu mức thuế 113 USD. Điều này khiến giá bán sản phẩm tăng 9%.
Các sản phẩm khác của Apple như iPhone XS, XR có thể cũng có mức giá tăng tương tự. Theo Morgan Stanley, iPhone XS 1.000 USD sẽ có giá cao hơn 160 USD, tăng 14% sau khi bị áp thuế. Tuy vậy, Shannon Cross of Cross Research nhận định chính sách giá này chỉ áp dụng cho thị trường Mỹ, nơi chiếm 30% doanh thu của Apple.
Tim Cook chỉ tăng giá tại thị trường Mỹ để giảm bớt thiệt hại. Thế nhưng cách làm này gần như không mấy hiệu quả khi mỗi lần tăng giá, Apple lại giảm doanh số bán ra.
Cowen's Sankar ước tính nếu chuyển toàn bộ gánh nặng thuế lên vai người tiêu dùng Mỹ, sức mua iPhone có thể giảm từ 10-40%. "Điều này sẽ khiến lợi tức trên mỗi cổ phiếu Apple giảm 1-4% vào 2020", nhà phân tích nói thêm.
Giải pháp an toàn nhất Apple có thể làm là dịch chuyển dây chuyền sản xuất của mình ra khỏi Trung Quốc. Hiện công ty đang tăng cường sản xuất ở Ấn Độ và Brazil để hạn chế thuế địa phương.
