Đặc biệt tại Việt Nam, thị trường pin và bộ sạc dự phòng cho thiết bị di động như điện thoại di động thông minh (smartphone) hay máy tính bảng (tablet) được bày bán tràn lan đủ chủng loại, chất lượng trôi nổi càng đẩy nguy cơ tai nạn do sạc điện di động lên cao hơn.
“Hàng chợ trời xuất xứ từ Trung Quốc chiếm hơn 95% thị trường pin, bộ sạc dự phòng cho điện thoại di động thông minh” - một chuyên gia kinh doanh phụ kiện di động cho biết.
 |
| Pin và bộ sạc rất quan trọng đối với thiết bị di động như smartphone và máy tính bảng, người dùng nên chọn những sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng để yên tâm khi sử dụng - Ảnh: T.Trực - pcguia.pt |
Cách phân biệt
Hiện nay, phần lớn các hãng sản xuất thiết bị di động đều chuyển giao công nghệ cho nước khác sản xuất phụ kiện quy định theo tiêu chuẩn của họ, trong đó Trung Quốc là nước chiếm tỉ trọng rất cao.
Mẹo tiết kiệm pin cho smartphone/tablet
Theo ông Nhân, hiện nay smartphone và tablet chạy hệ điều hành Android rất phổ biến, nhược điểm chung của hệ điều hành này là vấn đề về pin.
Để tiết kiệm pin, trước tiên cần bật tính năng hiển thị số phần trăm pin trên smartphone/tablet.
Trên Android, vào phần Thiết lập (Settings), Pin (Battery) và chọn “Battery percentage on status bar” để hiển thị phần trăm pin trên thanh trạng thái.
Kế đến, người dùng cần tắt các kết nối khi không cần dùng đến như mạng 3G, Wi-Fi, ứng dụng chạy ngầm, giảm độ sáng màn hình để tiết kiệm pin.
Nhiều người dùng phản ảnh máy nóng, hao pin. Nguyên nhân có thể nằm ở các kết nối mạng đang bật và ứng dụng ngầm đang chạy trong máy, đặc biệt là 3G do chúng liên tục đồng bộ hóa dữ liệu (sync) cho các ứng dụng.
Các dòng smartphone Android hiện nay đều có chức năng Tiết kiệm pin (Battery Saver/ Power Saving) hoặc “Siêu tiết kiệm pin” (Ultra Power Saving), tự cân chỉnh thiết lập phù hợp để duy trì nguồn pin lâu hơn.
Theo ông Võ Thành Nhân - nhân viên hỗ trợ kỹ thuật FPT Shop (TP.HCM), người tiêu dùng thường mang suy nghĩ pin Trung Quốc là pin giả nhưng phần lớn pin chính hãng thật lưu hành trên thị trường hiện nay đều được sản xuất từ nước này.
“Tất nhiên, đã là pin thật, dù sản xuất ở đâu vẫn đảm bảo các tiêu chuẩn theo uy tín của hãng” - ông Nhân nói.
Ông Nhân hướng dẫn nhận diện pin thật của một số hãng như Nokia, Samsung và Sony: “Đối với pin Nokia, thông thường pin thật có tem ba chiều, khi nghiêng pin nhìn vào tem sẽ thấy hình ba chiều với logo Nokia. Phần cạnh pin thật thường rất chắc chắn. Còn pin giả, nếu bóp vào cạnh pin, phần giấy bọc sẽ nhanh chóng bị nhàu và có nếp gấp”.
Với pin Samsung, theo ông Nhân, cần nhìn nước sơn trên pin thật có chiều sâu hơn và không quá bóng như pin giả. Phần chữ của pin thật Samsung thường ghi rõ ràng, chi tiết hơn pin giả, chữ được in sắc nét hơn. Cách phân biệt pin Sony cũng tương tự pin Nokia. Điều quan trọng là gần như bất cứ pin Sony thật nào cũng đều có tem ba chiều.
Đối với pin sạc dự phòng (loại pin sạc smartphone hay tablet mọi lúc mọi nơi không cần ổ cắm điện), ông Nguyễn Lê Quốc Tuấn - giám đốc ngành hàng phụ kiện Công ty CP Thế Giới Di Động - cho biết hiện trên thị trường có nhiều loại nhưng phổ biến là Lithium Polymer (Li-Polymer) và Lithium Ion (Li-Ion) với nhiều loại lõi pin bên trong của nhiều thương hiệu từ Trung Quốc và những thương hiệu nổi tiếng đến từ Nhật như Panasonic, Sony, Sanyo hoặc Hàn Quốc như Samsung, LG.
Tùy thuộc vào giá thành của sản phẩm, lõi pin bên trong sử dụng thương hiệu gì.
“Sạc dự phòng Li-Polymer thường đẹp mã, nhiều kiểu dáng, phần lớn lõi bên trong của Trung Quốc vì những nhà sản xuất khác như Samsung và LG chưa có lõi pin này, hoặc nếu có chi phí cũng rất mắc. Ngược lại, sạc dự phòng Li-Ion kiểu dáng không đa dạng, dài hoặc vuông theo dung lượng” - ông Tuấn nói.
Ông Tuấn cũng cho hay sạc dự phòng Li-Ion giá thành rẻ hơn và phổ biến hơn Li-Polymer, chất lượng phụ thuộc rất nhiều vào lõi pin sử dụng.
Nếu sử dụng lõi pin Samsung và LG hoặc những thương hiệu lớn thì thường có những tiêu chuẩn nhất định như lõi 2200mAh, 2600mAh, 2800mAh hay 3000mAh.
Còn những thương hiệu khác từ Trung Quốc có thể cho nhiều lõi pin dung lượng không giống chuẩn, sử dụng hơn một tháng sẽ thấy ngay sự không ổn định của chất lượng.
 |
| Một smartphone bị cháy và biến dạng do pin - Ảnh: T.Trực - pcguia.pt |
Chọn bộ sạc dự phòng
Chuyên gia kỹ thuật từ FPT Shop và Thế Giới Di Động đều khuyên người tiêu dùng khi chọn mua sạc dự phòng cần chú ý đến dung lượng chuẩn và lõi pin bên trong. Cần xem thông số kỹ thuật trên pin cũ hoặc sách hướng dẫn để chọn mua pin phù hợp.
Nên đến cửa hàng, trung tâm chuyên doanh hàng chính hãng để yên tâm hơn về chất lượng sản phẩm, cũng như được tư vấn sử dụng một cách tốt nhất.
Phần lớn sạc dự phòng những thương hiệu lớn bên ngoài luôn có ghi chú rất rõ ràng thương hiệu gì ở bên ngoài sản phẩm và trên bao bì để khách hàng yên tâm sử dụng.
Những thông tin này nhằm đảm bảo phù hợp với máy về tiêu chuẩn kỹ thuật, cũng như đảm bảo chất lượng sử dụng.
Sạc dự phòng luôn có hai phần: phần đẩy và phần sạc.
Phần đẩy là nguồn năng lượng dự trữ để đẩy năng lượng nguồn sạc qua thiết bị cần sạc. Sạc dự phòng ghi 3000mAh thì thực chất phần sạc chỉ chiếm 70% là 2100mAh để sạc, và 900mAh dự trữ để đẩy năng lượng nguồn sạc, sạc đầy thiết bị cần sạc.
Như vậy, sử dụng sạc dự phòng 3000mAh sạc đầy mọi pin smartphone có dung lượng 2100mAh trở xuống trong một lần sạc.
Đối với thiết bị di động Apple, ông Nguyễn Thế Kha - phó giám đốc F.Studio by FPT - hướng dẫn: “Người dùng công nghệ vẫn có thể dùng sạc, cáp của hãng khác cho iPhone/iPad. Tuy nhiên, để sử dụng được đảm bảo an toàn, các loại sạc, cáp đó phải được làm theo tiêu chuẩn của Apple và được Apple cấp phép. Với những sản phẩm phụ kiện được Apple cấp phép dùng cho thiết bị của hãng, phần vỏ hộp của thiết bị luôn có hình ảnh như bên dưới “Made for iPad/ iPhone/ iPod””.
“Sạc do Apple bán ra có IC điều chỉnh dòng điện sạc cho thiết bị. Bộ sạc chính hãng Apple cho iPad 12W, điện áp đầu ra 2,4A có thể sạc cho iPhone do dòng điện vào điện thoại đều không vượt ngưỡng 1A nên không gây ảnh hưởng gì đến pin điện thoại. Riêng sạc iPhone 5W và 1A chỉ dành sạc cho iPhone”.
Thói quen chọn mua các loại cáp sạc “chợ trời” hiện nay, một số sẽ bị thiết bị Apple nhận diện kèm thông báo lỗi. Bộ sạc kém chất lượng có thể ảnh hưởng đến pin bên trong iPhone hay iPad.
Người tiêu dùng có thể lựa chọn các bộ sạc dự phòng cho thiết bị di động đến từ Belkin, Satechi, Jackery, Juno Power, Mophie, Anker, Eton, PowerRock, RAVPower hay loại Apelpi được Apple chứng thực. Các cổng USB thường có điện áp 1-2,1A, một số mẫu cao cấp có chế độ tự động ngắt sạc khi pin đầy và nhận diện smartphone hay tablet để điều chỉnh mức điện áp phù hợp.
Không để pin hết sạch
Pin là thành phần quan trọng, cung cấp nguồn điện duy trì hoạt động cho toàn bộ linh kiện bên trong một thiết bị di động như smartphone và máy tính bảng. Pin kém chất lượng, hay nguồn điện chập chờn dễ làm ảnh hưởng đến hoạt động của các linh kiện bên trong, và tiếp đó là tuổi thọ thiết bị.
Pin Li-Ion bị “căng thẳng” và dễ “lên tăngxông” khi nhiệt độ quá cao. Mức 35oC trở lên ảnh hưởng rất nhanh và trực tiếp đến tuổi thọ và dung lượng pin.
Cần chú ý không nên dùng thiết bị cho đến khi cạn nguồn pin Li-Ion, tức 0%.
Khi đó pin sẽ kích hoạt chế độ an toàn bên trong (tự hủy dần), đồng nghĩa pin bị khóa và không thể sạc trong một khoảng thời gian ngắn, buộc phải kích hoạt lại khiến tuổi thọ của pin bị rút ngắn.
Ngoài ra, pin Li-Ion đánh mất độ ổn định khi ở mức “zero” và có nguy cơ khi cắm sạc.
Do vậy, nên sạc pin bất cứ lúc nào có thể hoặc khi smartphone báo còn 40% pin, nhưng cũng cần ngừng sạc khi điện thoại hay máy tính bảng báo đầy pin (100%).
Hơn nữa, lưu ý tránh rút rồi cắm sạc tiếp tục khi pin đầy, dễ dẫn tới tình trạng quá nhiệt trong pin, gây hư hỏng thiết bị, hoặc trong một số hiếm trường hợp gây ra nổ pin làm tổn hại đến người dùng nếu tiếp xúc trực tiếp.
Theo ông Nguyễn Lương Trung - trưởng phòng kỹ thuật FPT Shop, lý do khác có thể gây ra cháy nổ smartphone xuất phát từ pin là sử dụng bộ sạc pin “trôi nổi” kém chất lượng dẫn đến tình trạng hư hỏng phát sinh nhiệt gây cháy nổ, hoặc người tiêu dùng dùng điện thoại khi đang sạc bằng nguồn điện 220V hoặc máy bị ẩm mốc gây chập mạch điện dẫn đến nguồn cung cấp từ pin gây nóng pin và có thể cháy nổ.
Trong trường hợp này, khi phát hiện cảm giác pin bị nóng bất thường thì phải cách ly pin ra khỏi máy và mang đến các trung tâm có kỹ thuật sửa chữa để được hỗ trợ kiểm tra khắc phục.
Trong tiết trời mưa thường xuyên như hiện nay, cần giữ smartphone thật khô ráo trước khi cắm sạc, và cần tránh sử dụng điện thoại như chơi game khi đang sạc.
