|
|
Sưng đau họng là tình trạng bệnh lý phổ biến nhưng bị nhiều người coi nhẹ, chủ quan. Ảnh: giulia_bertelli. |
Trong thực tế hiện nay, sưng đau họng là triệu chứng về đường hô hấp trên phổ biến trong cộng đồng. Đặc biệt, triệu chứng này có xu hướng gia tăng khi môi trường ngày càng trở nên ô nhiễm bởi khói bụi, vi khuẩn…
Các nguyên nhân phổ biến
Theo thạc sĩ, bác sĩ Văn Thị Hải Hà, khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, triệu chứng sưng đau họng thường tự khỏi nếu sức đề kháng của cơ thể tốt. Ngược lại nếu cơ thể yếu, sức đề kháng giảm, người bệnh có thể bị bội nhiễm các vi khuẩn.
"Người bệnh viêm họng cấp thường có cảm giác đau khi nuốt, nuốt khó, cổ họng sưng, đau rát, đau nhói, có cảm giác vướng họng, nghẹn họng", BS Hà lưu ý.
 |
| Tình trạng sưng đau họng đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, gây khó khăn cho việc phòng tránh và điều trị. Ảnh minh họa: towfiqu_barbhuiya. |
Vị chuyên gia nhận định thời điểm giao mùa là điều kiện khiến virus và vi khuẩn phát triển mạnh, dễ xâm nhập đặc biệt ở người có cơ địa suy giảm miễn dịch (như HIV, đang hóa trị...), người lớn tuổi (trên 65 tuổi), trẻ em (dưới 2 tuổi), người có bệnh mạn tính, béo phì…
Bà nói thêm: "Nguyên nhân viêm họng cấp thường do nhiễm virus (chiếm 70%), liên cầu khuẩn nhóm A (Streptococcus), dị ứng, hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá. Bệnh nếu không được điều trị hiệu quả sẽ chuyển sang viêm họng mạn tính".
Nguyên nhân viêm họng mạn tính thường bắt nguồn từ dị ứng, thay đổi thời tiết, bệnh lý ở những vùng lân cận như trào ngược dạ dày thực quản, viêm đường hô hấp dưới, viêm xoang, bệnh lý hệ thống...
Ngoài ra, BS Hà cho biết viêm họng còn có thể hình thành từ việc vệ sinh răng miệng kém của mỗi người.
Bên cạnh đó, họng là "cửa ngõ" của đường ăn, đường thở và có mối liên hệ mật thiết với mũi, tai nên tác nhân gây đau mũi cũng có thể gây ảnh hưởng lên họng và ngược lại. Điển hình là trong bệnh cảnh dị ứng, dịch viêm từ mũi xoang có thể chảy xuống họng gây viêm họng.
Với sự đa dạng từ các nguyên nhân như trên, vị chuyên gia cho hay nhiều người bệnh thường thấy khó khăn trong việc tìm ra yếu tố gây đau, từ đó điều trị kịp thời, dứt điểm.
Thông thường, các bác sĩ sẽ thông qua bước thăm khám lâm sàng để tiếp tục chỉ định người bệnh thực hiện các xét nghiệm cần thiết nhằm chẩn đoán chính xác bệnh lý.
Các giải pháp điều trị sưng đau họng
Theo BS Hà, điều trị sưng đau họng thường theo quy trình từ giảm nhẹ triệu chứng (giảm đau, hạ sốt, kháng viêm, chống phù nề, giảm ho) đến điều trị đặc hiệu nguyên nhân, loại trừ yếu tố nguy cơ và phòng ngừa tái phát.
Cụ thể, để điều trị viêm họng do virus, người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc giúp giảm triệu chứng sốt và đau họng. Tuy nhiên, giải pháp tốt nhất vẫn là để bệnh tự khỏi nhờ hệ miễn dịch của cơ thể.
 |
| Bác sĩ Văn Thị Hải Hà thăm khám và điều trị cho bệnh nhân sưng đau họng. Ảnh: BVCC. |
BS Hà cảnh báo: "Người bệnh không nên tự ý dùng kháng sinh không theo chỉ định của bác sĩ. Đây là sai lầm phổ biến có thể dẫn đến tái phát bệnh, đề kháng kháng sinh, gây ra các biến chứng khác như viêm họng mạn tính, viêm đường hô hấp dưới, áp xe quanh Amidan, áp xe họng, nhiễm trùng huyết…".
Đáng nói hơn, vị chuyên gia cho hay tình trạng đề kháng kháng sinh còn dẫn đến hậu quả như tử vong và dễ mắc bệnh; tăng nguy cơ hoặc khả năng thất bại với phẫu thuật, sinh mổ; tăng chi phí điều trị, cần thuốc đắt tiền hơn; khó điều trị một số nhiễm trùng do thiếu thuốc điều trị; tăng nguy cơ lây lan cho người khác…
Do đó, người bệnh được khuyến cáo chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ trong các trường hợp sưng đau họng, đồng thời cần chú trọng việc uống đủ thuốc, tuân thủ liều theo chỉ định để tránh tình trạng nhiễm trùng và kháng thuốc.
Với trường hợp điều trị tại nhà, người bệnh có thể kết hợp các cách đơn giản để giảm bớt triệu chứng sưng đau họng như súc họng bằng nước muối sinh lý, giữ ấm cơ thể, uống nước ấm, chườm ấm cổ họng, ngậm thuốc trị đau họng.
Ngoài ra, bệnh nhân nên ăn các thực phẩm mềm, trái cây, tránh đồ ăn để lạnh, nghỉ ngơi tại giường, rửa tay chân thường xuyên và súc miệng thường xuyên.
Muốn ăn uống lành mạnh nhưng hay stress công việc? Muốn tập thể dục đều đặn nhưng hay làm việc trễ? Mục Sức khỏe của Zing giới thiệu một số sách để đồng hành cùng bạn từ phòng gym đến đường chạy, từ văn phòng đến bếp ăn. Tuyển tập này sẽ cung cấp thêm nhiều lựa chọn, và bớt đi một số nỗi lo trên hành trình cân bằng cuộc sống hiện đại.
> Xem thêm: Sách cho cuộc sống vui khỏe
